แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์จำเลยพิพาทกันเรื่องที่ดินก่อนศาลชั้นต้นอ่านคำพิพากษาคู่ความแถลงไว้ในรายงานกระบวนพิจารณาของศาลว่า “ตกลงกันได้แล้วโดยตกลงกันแบ่งที่ดินคนละครึ่ง โดยจำเลยได้ด้านทิศเหนือ โจทก์ได้ด้านทิศใต้ โจทก์จำเลยตกลงจะไปแบ่งกันเอง และจะแถลงให้ศาลทราบ” ต่อมาโจทก์ได้ยื่นคำร้องอ้างว่าข้อตกลงนั้นทำให้โจทก์เสียเปรียบ เพราะจะได้แต่ที่ดอนซึ่งเป็นป่า ขอให้เรียกจำเลยมาทำความตกลงกันใหม่จำเลยแถลงคัดค้านว่า ข้อตกลงนั้นเป็นสัญญาประนีประนอมยอมความ ขอให้ศาลพิพากษาไปตามสัญญาประนีประนอมยอมความนั้น ดังนี้ ศาลชอบที่จะพิพากษาไปตามข้อตกลงนั้นได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 138 เพราะข้อตกลงดังกล่าวเป็นข้อตกลงกันในประเด็นแห่งคดีโดยมิได้มีการถอนคำฟ้อง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ห้ามจำเลยอย่าให้ขัดขวางในการที่โจทก์ขอให้อำเภอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมโอนที่ดินมรดกเป็นเนื้อที่ ๓ ใน ๔ ส่วนหากแบ่งที่ดินกันไม่ตกลง ขอให้ขายทอดตลาดได้เงินเท่าใดแบ่งให้โจทก์ ๓ ใน ๔ ส่วน
จำเลยให้การต่อสู้คดี
ก่อนศาลชั้นต้นอ่านคำพิพากษา คู่ความแถลงว่า ตกลงกันได้แล้วโดยตกลงกันแบ่งที่ดินคนละครึ่ง จำเลยได้ด้านทิศเหนือ โจทก์ได้ด้านทิศใต้ โจทก์จำเลยตกลงจะไปแบ่งกันเอง และจะแถลงให้ศาลทราบ ต่อมาโจทก์ได้ยื่นคำร้องอ้างว่าข้อตกลงนั้นโจทก์เสียเปรียบ จะได้แต่ที่ดอนซึ่งเป็นป่าขอให้เรียกจำเลยมาทำความตกลงกันใหม่ จำเลยแถลงคัดค้านว่าข้อตกลงนั้นเป็นสัญญาประนีประนอมยอมความ ขอให้พิพากษาไปตามสัญญาประนีประนอมยอมความนั้น
ศาลชั้นต้นเห็นว่า ข้อตกลงนั้นยังไม่เด็ดขาด จะต้องไปรังวัดที่ดินแบ่งกันอีกครั้งหนึ่งยังไม่เป็นสัญญาประนีประนอมยอมความพิพากษาว่าที่ดินพิพาทเป็นสินสมรส และทรัพย์มรดกของนายพรหมหรือพรม โคคำ โจทก์มีสิทธิได้รับสินสมรสและมรดก ๓ ใน ๔ ส่วนจำเลยมีสิทธิได้รับมรดก ๑ ใน ๔ ส่วน
จำเลยอุทธรณ์ว่า ข้อตกลงเป็นสัญญาประนีประนอมยอมความศาลชอบที่จะพิพากษาไปตามข้อตกลงนั้น
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ข้อตกลงของคู่ความตามที่แถลงไว้ในรายงานกระบวนพิจารณาของศาลนั้น เป็นข้อตกลงกันในประเด็นแห่งคดีโดยมิได้มีการถอนคำฟ้อง ศาลชอบที่จะพิพากษาไปตามข้อตกลงนั้นได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๑๓๘ ไม่จำต้องวินิจฉัยข้อเท็จจริงแห่งคดีต่อไป
พิพากษายกคำพิพากษาศาลล่างทั้งสอง ให้ศาลชั้นต้นพิพากษาไปตามข้อตกลงที่จดไว้ในรายงานกระบวนพิจารณาของศาลชั้นต้น
