แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ขายสวนที่ไม่มีหนังสือสำคัญสำหรับที่โดยทำสัญญากันเองและผู้ขายทำสัญญาให้ผู้ซื้อเป็นผู้เฝ้าสวนให้ดังนี้ ภายหลังผู้ขายจะเถียงว่าที่รายนี้ยังเป็นของตนอยู่มิได้ต้องถือว่าผู้ขายปกครองที่รายนี้แทนผู้ซื้อ
ประมวลวิธีพิจารณาความแพ่ง ม. 248 , 250 คดีแพ่งทุนทรัพย์ที่พิพาทมีราคาไม่ถึง 2000 บาท ถ้าศาลอุทธรณ์พิพากษายืนตามศาลชั้นต้น คู่ความฎีกาได้ฉะเพาะแต่ปัญหาข้อกฎหมาย ส่วนข้อเท็จจริง+ตามศาลอุทธรณ์
ย่อยาว
ได้ความว่าที่สวนรายพิพาทเดิมเป็นของจำเลย เป็นที่ไม่มีหนังสือสำคัญสำหรับที่ จำเลยได้ขายสวนรายนี้ให้แก่โจทก์โดยทำหนังสือสัญญากันเอง ในวันทำสัญญาซื้อขายกันนี้ จำเลยทำสัญญารับเฝ้าสวนรายนี้ให้แก่โจทก์ บัดนี้โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลย ตั้งแต่วันทำสัญญาจนถึงเวลานี้ได้ ๙ ปี
ศาลชั้นต้นเห็นว่าสัญญาซื้อขายระวางโจทก์จำเลยเป็นโมฆะ เพราะทำไม่ถูกแบบแต่สัญญาที่จำเลยทำให้ไว้แก่โจทก์รับเฝ้าสวนนั้น ย่อมปิดปากจำเลยมิให้เถียงว่า ที่สวนเป็นของตน พิพากษาให้ขับไล่จำเลย
ศาลอุทธรณ์พิพากษาว่าที่รายนี้ไม่มีหนังสือสำคัญสำหรับที่ แม้การซื้อขายทำไม่ถูกแบบ แต่การที่จำเลยทำสัญญารับเฝ้าสวนให้โจทก์ก็แสดงว่าจำเลยยอมสละสิทธิของตน และรับรองว่าเป็นผู้ปกครองแทนโจทก์เป็นการโอนการครอบครองตามประมวลแพ่งฯ ม. ๑๓๘๐ จึงพิพากษายืน
ศาลฎีกาตัดสินว่าคดีนี้จำเลยฎีกาได้ ฉะเพาะแต่ปัญหาข้อกฎหมายตามประมวลวิธีพิจารณาความแพ่ง ม.๒๔๘ เท่านั้น จึงไม่จำต้องวินิจฉัยถึงสัญญาซื้อขาย เพราะสัญญาซื้อขายจะเป็นโมฆะหรือไม่ก็ตามจำเลยก็ได้ทำสัญญาอีกฉะบับหนึ่งให้โจทก์ ซึ่งเป็นการแสดงโดยชัดว่าจำเลยรับเฝ้าสวนรายนี้โดยได้ครั่งที่เกิดในสวนนี้เป็นรางวัล จำเลยจะกลับมาเถียงว่าที่ยังเป็นของตนมิได้ สัญญารับเฝ้าสวนถือได้ว่าจำเลยปกครองที่พิพาทแทนโจทก์จึงพิพากษายืนตามศาลล่างทั้ง ๒