แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พินัยกรรม์ทำเมื่อก่อนใช้พระราชบัญญัติว่าด้วยการทำพินัยกรรม์ 2475 และก่อนใช้ ป.ม.แพ่ง ฯ บรรพ 6 ต้องใช้ ก.ม.ลักษณะมฤดก บทที่ 49 บังคับ.
ผู้ตายทำพินัยกรรม์เมื่อใช้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์บรรพ 1 แล้ว ในพินัยกรรม์มีพะยานลงลายมือชื่อเพียง 2 คน และมีผู้พิมพ์ลายมืออีก 2 คน แต่ไม่มีพะยานลงลายมือชื่อรับรองลายพิมพ์นิ้วมือ ดังนี้ ตาม ป.ม.แพ่งฯ บรรพ 1 มาตรา 9 บังคับให้มีพะยานรับรองลายพิมพ์นิ้วมือพินัยกรรม์ดั่งกล่าวจึงมีผู้ลุกนั่งเพียง 2 คน ไม่ครบ 3 คนตาม ก.ม.ลักษณะมฤดก บทที่ 49 จึงไม่สมบูรณ์.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องเรียกมฤดกของนางเขียว อันเป็นส่วนของโจทก์ จากจำเลย จำเลยให้การว่าที่ดินอันดับ ๑, ๒ นางเขียวทำพินัยกรรม์ยกให้จำเลย ส่วนทรัพย์อื่นไม่มีอยู่ที่จำเลย
ศาลชั้นต้นฟังว่า พินัยกรรม์ที่กล่าวนั้น ทำเมื่อก่อนใช้ พ.ร.บ. ว่าด้วยการทำพินัยกรรม์ ๒๔๗๕ และก่อนใช้ ป.ม.แพ่งฯ บรรพ ๖ พินัยกรรม์สมบูรณ์หรือไม่ ต้องวินิจฉัยตาม ก.ม.ลักษณะมฤดก บทที่ ๔๙ บังคับ แต่พินัยกรรม์ฉะบับนี้มีพะยานลงลายมือชื่อเพียง ๒ คน ยังขาดผู้ลุกนั่งอีกคนหนึ่ง พินัยกรรม์จึงไม่สมบูรณ์ แม้มีผู้พิมพ์ลายมือในพินัยกรรมอีก ๒ คน แต่ไม่มีพะยานลงลายมือชื่อรับรองพิมพ์ลายมือทั้ง ๒ จึงเห็นว่าเป็นผู้ลุกนั่งไม่ได้ พินัยกรรม์จึงไม่สมบูรณ์ พิพากษาให้แบ่งทรัพย์อันดับ ๑, ๒ ให้โจทก์ครึ่งหนึ่ง ทรัพย์อันดับ ๕ ให้ขายทอดตลาดเอาเงินแบ่งให้โจทก์ ๑ ใน ๔ ศาลอุทธรณ์ฟังว่า พินัยกรรม์มีพะยานผู้ลุกนั่ง ๔ คน สมบูรณ์ตาม ก.ม.ลักษณะมฤดกบทที่ ๔๙ พิพากษาว่าทรัพย์อันดับ ๑, ๒ เป็นของจำเลย นอกนั้นไม่มีอยู่ที่จำเลยให้ยก
โจทก์ฎีกา,
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เมื่อผู้ตายทำพินัยกรรม์ ป.ม.แพ่งบรรภ ๑ ประกาศใช้แล้ว ตาม ป.ม.แพ่งฯ บรรพ ๑ มาตรา ๙ บังคับให้มีพะยานรับรองลายพิมพ์นิ้วมือ เมื่อเป็นดังนี้ ลายพิมพ์นิ้วมือที่ไม่มีพะยานรับรองก็ใช้ไม่ได้ พินัยกรรม์ฉะบับนี้ก็เหลือพะยานผู้ลุกนั่งเพียงสองคนเท่านั้น ไม่ควรสามคนตาม ก.ม.ลักษณะมฤดก บทที่ ๔๙ จึงไม่สมบูรณ์
พิพากษาแก้ให้แบ่งทรัพย์หมายเลข ๑ และ ๒ ระหว่างโจทก์, จำเลยคนละครึ่ง./
