แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การลงลายมือชื่อของตนที่ด้านหลังเช็คต้องถือว่าเป็นการสลักหลังตั๋วแลกเงินโดยสมบูรณ์. ตามความในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 919 อันมีผลให้ผู้สลักหลังต้องรับผิดต่อผู้ทรงตามมาตรา 914 และมาตรา989 ให้นำบทบัญญัติดังกล่าวมาใช้ในเรื่องเช็คด้วยผู้สลักหลังจึงต้องรับผิดใช้เงินที่ค้างชำระให้แก่ผู้ทรง ในเมื่อธนาคารไม่ยอมจ่ายเงินตามเช็คนั้น
ผู้สลักหลังมีฐานะเป็นลูกหนี้ต้องร่วมกับผู้สั่งจ่ายรับผิดต่อผู้ทรงมิได้มีฐานะเป็นผู้ค้ำประกัน จึงนำมาตรา 700 มาใช้บังคับกรณีนี้มิได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยออกเช็คสั่งจ่ายเงิน 20,000 บาท ใช้หนี้ค่าแลกเปลี่ยนเงินสดให้โจทก์ โดยมีจำเลยที่ 2 ลงชื่อในด้านหลังเช็คเพื่อเป็นการค้ำประกันและรับผิดร่วมกับจำเลยที่ 1 โจทก์นำเช็คไปขึ้นเงินแล้ว ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงิน จึงขอให้ศาลบังคับจำเลยทั้งสองชำระเงินตามเช็ค พร้อมด้วยดอกเบี้ยร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีนับแต่เดือนสิงหาคม 2511 จนกว่าจะชำระเสร็จกับค่าเสียหายอีก 3,000 บาทให้โจทก์
จำเลยทั้งสองขาดนัดยื่นคำให้การ
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วเห็นว่า โจทก์ยอมให้จำเลยที่ 1 ผ่อนชำระจำเลยที่ 1 จึงไม่ต้องรับผิดตามฟ้อง พิพากษาให้จำเลยที่ 2 ใช้เงินตามเช็คที่ค้าง 14,000 บาทพร้อมด้วยดอกเบี้ยร้อยละ 7 ครึ่งต่อปีในต้นเงิน 20,000 บาท นับแต่วันที่ 20 สิงหาคม 2511 ถึงวันที่ 7 มกราคม 2512 และในต้นเงิน 15,000 บาท นับแต่วันที่ 8 มกราคม 2512 ถึงวันที่ 7 กุมภาพันธ์ 2512 กับในต้นเงิน 14,000 บาท นับแต่วันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2512 จนกว่าจะชำระให้โจทก์เสร็จ ยกฟ้องสำหรับจำเลยที่ 1
จำเลยที่ 2 อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยที่ 2 ฎีกา (1) ตามฟ้องของโจทก์กล่าวไว้ชัดว่าจำเลยที่ 2เป็นผู้ลงชื่อในด้านหลังของเช็คเพื่อเป็นการค้ำประกันและรับผิดร่วมกับจำเลยที่ 1 มิได้กล่าวอ้างว่าจำเลยที่ 2 ลงชื่อในฐานะผู้สลักหลังจำเลยที่ 2 จึงไม่ต้องรับผิด และตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 921 บัญญัติไว้ว่า การสลักหลังตั๋วแลกเงินซึ่งสั่งให้ใช้เงินแก่ผู้ถือนั้น ย่อมเป็นเพียงประกัน (อาวัล) สำหรับผู้สั่งจ่าย ซึ่งมาตรา 989 ให้นำไปใช้ในเรื่องเช็คได้
(2) เช็คตามฟ้อง โจทก์เป็นผู้สั่งจ่ายให้แก่ผู้ถือ จำเลยที่ 2ลงนามในด้านหลังเช็ค จึงมีฐานะเป็นเพียงผู้ค้ำประกันผู้สั่งจ่ายเท่านั้นเมื่อเจ้าหนี้ยอมให้ลูกหนี้ (ผู้สั่งจ่าย) ผ่อนชำระหนี้แล้วจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นผู้ค้ำประกัน (อาวัล) ย่อมหลุดพ้นจากความรับผิดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 700
ศาลฎีกาวินิจฉัยในปัญหา (1) ว่า การที่จำเลยที่ 2 ลงลายมือชื่อของตนที่ด้านหลังของเช็ค ต้องถือว่าเป็นการสลักหลังตั๋วแลกเงินโดยสมบูรณ์ ตามความในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 919 อันมีผลให้ผู้สลักหลังต้องรับผิดต่อผู้ทรงตามมาตรา 914 และมาตรา 989ให้นำบทบัญญัติดังกล่าวมาใช้ในเรื่องเช็คด้วย ที่โจทก์บรรยายฟ้องว่าจำเลยที่ 2 ลงชื่อในด้านหลังของเช็คเพื่อเป็นการค้ำประกันและรับผิดร่วมนั้น ก็เป็นไปตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 967ซึ่งให้ผู้สลักหลังตั๋วแลกเงินรับผิดต่อผู้ทรงและมาตรา 989 ให้นำมาตรา 967 นี้มาใช้บังคับในเรื่องเช็คได้ด้วยเช่นเดียวกัน จำเลยที่ 2 จึงต้องรับผิดในฐานะผู้สลักหลัง ต้องใช้เงินที่ค้างชำระให้แก่โจทก์ซึ่งเป็นผู้ทรง ในเมื่อธนาคารไม่ยอมจ่ายเงินตามเช็คนั้น
ปัญหา (2) เห็นว่า จำเลยที่ 2 เป็นผู้สลักหลังมีฐานะเป็นลูกหนี้ ต้องร่วมกับผู้สั่งจ่ายรับผิดต่อโจทก์ซึ่งเป็นผู้ทรง จำเลยที่ 2 มิได้มีฐานะเป็นผู้ค้ำประกัน จะนำประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 700 มาใช้บังคับกรณีนี้มิได้ตามแบบอย่างคำพิพากษาฎีกาที่ 1595/2509คดีระหว่างนายเป็งกิม แซ่โล้ว โจทก์ ห้างหุ้นส่วนจำกัดมหะโยธาก่อสร้าง กับพวก จำเลย และคำพิพากษาฎีกาที่ 1034/2507 คดีระหว่างนายบุญชอบ อ่องสว่าง โจทก์ หม่อมเจ้าศุกรวรรณดิศ ดิศกุล จำเลย
พิพากษายืน