แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้ร้องเป็นย่าของเด็กหญิง ต. และเด็กชาย ถ. ผู้เยาว์ เป็นผู้ดูแลและอุปการะเลี้ยงดูผู้เยาว์ทั้งสองร้องขอให้ตั้งผู้ร้องเป็นผู้ปกครองของผู้เยาว์ กรณีต้องนำบทบัญญัติว่าด้วยสิทธิและหน้าที่ของผู้ปกครองซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องพิจารณาถึงสถานะและความสามารถของบุคคลอันเกี่ยวกับครอบครัวหรือส่วนได้เสียของผู้เยาว์ ตาม ป.พ.พ. บรรพ 5 หมวด 3 มาตรา 1585 ถึง 1587 มาใช้บังคับ จึงเป็นคดีครอบครัวตาม พ.ร.บ.ศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 10 (3)
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องขอว่า ผู้ร้องเป็นมารดาและผู้จัดการมรดกของนาย ห. นาย ห. สมรสกับนาง อ. ในระหว่างสมรสจดทะเบียนรับเด็กหญิง ต. อายุ 7 ปี เป็นบุตรบุญธรรม และมีบุตรด้วยกัน 1 คน คือเด็กชาย ถ. อายุ 6 ปี นาย ห. กับนาง อ. ถึงแก่ความตาย เมื่อวันที่ 27 มกราคม 2548 และวันที่ 29 พฤศจิกายน 2558 ตามลำดับ ทรัพย์มรดกของนาย ห. กับนาง อ. จึงตกแก่ผู้เยาว์ทั้งสองและเป็นเหตุให้ผู้เยาว์ทั้งสองขาดผู้ปกครอง ผู้ร้องเป็นย่าของผู้เยาว์ทั้งสอง เป็นผู้อบรมสั่งสอนและดูแลผู้เยาว์มาตั้งแต่ก่อนนาย ห. กับนาง อ. จะถึงแก่ความตายจนถึงปัจจุบัน บุคคลทั้งสองไม่ได้ทำพินัยกรรมตั้งผู้ปกครองผู้เยาว์ ผู้ร้องได้ไปติดต่อขอรับเงินประกันชีวิตของนาง อ. จากบริษัทไทยประกันชีวิต จำกัด (มหาชน) แต่บริษัทแจ้งว่าไม่อาจจ่ายเงินค่าทดแทนตามกรมธรรม์ให้แก่ผู้เยาว์ทั้งสองได้ เว้นแต่จะมีคำสั่งศาลแต่งตั้งผู้ร้องเป็นผู้ปกครองของผู้เยาว์ทั้งสอง ผู้ร้องไม่เป็นผู้ต้องห้ามตามกฎหมายที่จะเป็นผู้ปกครองผู้เยาว์ ไม่เป็นบุคคลวิกลจริต ไม่เป็นคนไร้ความสามารถหรือเสมือนไร้ความสามารถ ไม่เป็นบุคคลล้มละลาย ไม่เป็นผู้ซึ่งไม่เหมาะสมที่จะปกครองผู้เยาว์หรือทรัพย์สินของผู้เยาว์ได้ ไม่เป็นผู้ซึ่งมีหรือเคยมีคดีในศาลกับผู้เยาว์ ผู้บุพการีหรือพี่น้องร่วมบิดามารดาหรือร่วมแต่บิดาหรือมารดากับผู้เยาว์ ไม่เป็นผู้ซึ่งบิดาหรือมารดาที่ตายได้ทำหนังสือระบุชื่อห้ามไว้มิให้เป็นผู้ปกครอง ขอให้มีคำสั่งตั้งให้ผู้ร้องเป็นผู้ปกครองของผู้เยาว์ทั้งสอง
ชั้นตรวจคำร้องขอ ศาลจังหวัดสุโขทัยเห็นว่า กรณีมีปัญหาว่าคดีนี้อยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลเยาวชนและครอบครัวหรือไม่ จึงส่งสำนวนให้ประธานศาลฎีกาวินิจฉัยตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 11
วินิจฉัยว่า คดีนี้ผู้ร้องเป็นย่าของเด็กหญิง ต. และเด็กชาย ถ. ผู้เยาว์ เป็นผู้ดูแลและอุปการะเลี้ยงดูผู้เยาว์ทั้งสอง ร้องขอให้ตั้งผู้ร้องเป็นผู้ปกครองของผู้เยาว์ กรณีต้องนำบทบัญญัติว่าด้วยสิทธิและหน้าที่ของผู้ปกครองซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องพิจารณาถึงสถานะและความสามารถของบุคคลอันเกี่ยวกับครอบครัวหรือส่วนได้เสียของผู้เยาว์ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 หมวด 3 มาตรา 1585 ถึง 1587 มาใช้บังคับ จึงเป็นคดีครอบครัวตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 10 (3)
วินิจฉัยว่า คดีนี้อยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลเยาวชนและครอบครัว
วินิจฉัย ณ วันที่ 25 เดือน มกราคม พุทธศักราช 2559
วีระพล ตั้งสุวรรณ
(นายวีระพล ตั้งสุวรรณ)
ประธานศาลฎีกา
