แหล่งที่มา : สำนักงานเลขานุการคณะกรรมการวินิจฉัยฯ
ย่อสั้น
คดีที่ผู้ฟ้องคดีเป็นเอกชนยื่นฟ้องเจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดเพชรบุรี สาขาท่ายาง ที่ ๑ เจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดเพชรบุรี ที่ ๒ ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐ เทศบาลตำบลท่าไม้รวก ที่ ๓ ซึ่งเป็นหน่วยงานทางปกครอง ว่า ผู้ฟ้องคดีเป็นผู้ครอบครองที่ดินไม่มีเอกสารสิทธิ ยื่นคำขอรังวัดออกโฉนดที่ดินเฉพาะรายต่อผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ แต่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ มีคำสั่งไม่รับคำขอโดยอ้างว่า การขอรังวัดออกโฉนดที่ดินเฉพาะรายดังกล่าวไม่อยู่ในหลักเกณฑ์ตามมาตรา ๕๙ ทวิ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน ผู้ฟ้องคดีอุทธรณ์คำสั่งต่อผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๒ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๒ วินิจฉัยยืนตามคำสั่งผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ และวินิจฉัยว่า ที่ดินดังกล่าวอำเภอท่ายางร่วมกับผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๓ ได้ยื่นคำขอออกหนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง (น.ส.ล.) และอยู่ระหว่างดำเนินการ คำสั่งไม่รับคำขอรังวัดออกโฉนดที่ดินของผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ เป็นคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมาย ผู้ฟ้องคดีจึงนำคดีมาฟ้องโดยขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๓ ถอนหลักที่ปักว่าเป็นที่สาธารณะออกไปจากที่ดินที่ผู้ฟ้องคดีครอบครอง และถอนคำขอออกหนังสือ สำคัญสำหรับที่หลวง ให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ รับคำขอออกเอกสารสิทธิของผู้ฟ้องคดีและลบแก้ไขข้อความว่าที่สาธารณประโยชน์ออกจากรูปแผนที่และใส่ข้อความให้ตรงตามความเป็นจริง ให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ ออกเอกสารสิทธิในที่ดินที่ผู้ฟ้องคดีได้ทำประโยชน์เพื่อการได้สิทธิในการทำกินเลี้ยงชีพต่อไป ให้เพิกถอนคำสั่งของผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ และเพิกถอนหนังสือของผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๒ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ ถึงที่ ๓ ให้การทำนองเดียวกันว่า คำสั่งไม่รับคำขอรังวัดออกโฉนดที่ดินชอบแล้วเพราะไม่เข้าหลักเกณฑ์ตามมาตรา ๕๙ ทวิ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน และที่ดินพิพาทเป็นทุ่งเลี้ยงสัตว์และเป็นสาธารณประโยชน์ ซึ่งผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๓ ได้ยื่นคำขอออกหนังสือสำคัญสำหรับที่หลวง เห็นว่า คดีนี้ แม้ผู้ฟ้องคดีจะตั้งรูปเรื่องการฟ้องคดีเป็นการขอให้เพิกถอนคำสั่งไม่รับคำขอรังวัดออกโฉนดที่ดินเฉพาะรายของผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ และเพิกถอนคำวินิจฉัยอุทธรณ์ของผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๒ ซึ่งเป็นการฟ้องขอให้เพิกถอนคำสั่งทางปกครอง แต่เมื่อพิจารณาลักษณะข้อพิพาทในคดีนี้จะเห็นได้ว่าเป็นการโต้แย้งเกี่ยวกับสิทธิในที่ดินพิพาทว่าสิทธิครอบครองในที่ดินพิพาทเป็นของผู้ฟ้องคดีตามที่กล่าวอ้างหรือเป็นที่ดินสาธารณประโยชน์ที่อยู่ในความครอบครองดูแลของผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๓ เมื่อพิจารณาความมุ่งหมายของผู้ฟ้องคดีในการใช้สิทธิทางศาล ก็เพื่อให้ศาลมีคำพิพากษารับรองคุ้มครองสิทธิในที่ดินของผู้ฟ้องคดีเป็นสำคัญ ส่วนคำขอให้เพิกถอนคำสั่งไม่รับคำขอรังวัดออกโฉนดที่ดินและคำวินิจฉัยอุทธรณ์ของผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๒ และคำขอให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๓ ถอนหลักที่ปักว่าเป็นที่สาธารณะ และคำขออื่น ล้วนแต่เป็นเพียงผลต่อเนื่องในการวินิจฉัยเรื่องสิทธิในที่ดินพิพาทเท่านั้น ข้อพิพาทในคดีนี้จึงเป็นคดีพิพาทเกี่ยวกับสิทธิในที่ดิน อันอยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลยุติธรรม
