แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คู่ความโต้เถียงกันในข้อเท็จจริงโดยฝ่ายโจทก์ว่า โจทก์เอานาทำสัญญาเข้าหุ้นส่วนกับจำเลย จำเลยเป็นผู้ลงแรงและอุปกรณ์ในการทำนา จำเลยย่อมรับคิดผลประโยชน์ให้แก่โจทก์ไร่ละ 7 ถัง จำเลยเถียงว่าจำเลยตั้งใจทำสัญญาเช่าค่าเช่าไร่ละ 5 ถัง ดังนี้ เป็นเรื่องที่จะต้องสืบกันต่อไป
โจทก์ฟ้องอ้างว่าเช่านารายนี้มาจากนายประสพ จำเลยต่อสู้ว่านายประสพได้บอกเลิกสัญญากับโจทก์แล้ว ถ้าฟังได้อาจเป็นเรื่องที่โจทก์ไม่ได้เอานาให้จำเลยทำ ซึ่งจำเลยไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์ โจทก์จำเลยจึงต้องสืบพยานกันต่อไป
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เช่านา 133 ไร่เศษ จากนายประสพมีกำหนด 3 ปีโจทก์เอานาดังกล่าว 45 ไร่ ทำสัญญาเข้าหุ้นส่วนกับจำเลย ๆ เป็นผู้ลงแรงและอุปกรณ์ทำนาสัญญากันว่าจำเลยจะต้องเอาข้าวเปลือกนาสวนให้โจทก์ 315 ถังหลวง จำเลยทำนาได้ผลแล้ว ไม่แบ่งข้าวให้โจทก์ จึงขอให้ศาลบังคับ จำเลยให้การว่า โจทก์ผิดสัญญานายประสพบอกเลิกสัญญากับโจทก์แต่ปี 2488 เมื่อเดือนตุลาคม 2489 โจทก์จะให้จำเลยทำสัญญาเช่านาคิดค่าเช่าไร่ละ 5 ถังข้าวเปลือกแต่โจทก์ป่วยเขียนสัญญาไม่ได้ จึงให้จำเลยเซ็นชื่อไว้ในแบบพิมพ์สัญญาเช่านา จึงเข้าใจว่าโจทก์คงแก้แบบสัญญาเช่าแปลงเป็นหุ้นส่วนโดยทุจริต นายประสพสั่งให้จำเลยจ่ายค่าเช่าให้แก่เขาและจำเลยได้ชำระค่าเช่าให้แก่นายประสพเสร็จไปแล้ว โจทก์จะมาฟ้องเรียกค่าเช่าจากจำเลยอีกไม่ได้ ก่อนการพิจารณาโจทก์ได้ส่งสัญญาเช่าหุ้นส่วนเป็นพยาน จำเลยรับว่าได้เซ็นชื่อไว้จริงแต่เข้าใจว่าเป็นสัญญาเช่า และคู่ความรับกันบางประการ ศาลชั้นต้นเห็นว่าคดีพอวินิจฉัยได้แล้ว จึงให้งดสืบพยานวินิจฉัยว่า สัญญาระหว่างโจทก์จำเลยเป็นสัญญาเช่านากันโดยตรงเมื่อจำเลยทำนาได้ผลแล้วมีหน้าที่ต้องส่งข้าว จึงพิพากษาให้จำเลยชำระข้าวเปลือกให้แก่โจทก์ตามฟ้อง
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่าตามข้อหาและคำให้การ คู่ความโต้เถียงกันในข้อเท็จจริงโจทก์ว่าทำสัญญาเข้าหุ้นส่วน จำเลยย่อมคิดผลประโยชน์ให้แก่โจทก์ไร่ละ 7 ถัง จำเลยเถียงว่า จำเลยตั้งใจทำสัญญาเช่า ค่าเช่าไร่ละ 5 ถัง แต่โจทก์ไปกรอกเอาเองเป็น 7 ถังดังนี้ เป็นเรื่องที่คู่ความต้องสืบต่อไป และโจทก์ฟ้องว่าโจทก์เช่านาจากนายประสพ จำเลยต่อสู้ว่า นายประสพได้บอกเลิกสัญญากับโจทก์แล้ว ถ้าความข้อนี้ฟังได้ ก็คงเป็นเรื่องที่โจทก์ไม่ได้เอานาให้จำเลยทำ ซึ่งจำเลยไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์
พิพากษายกคำพิพากษาศาลล่างทั้ง 2 ให้ศาลชั้นต้นดำเนินกระบวนพิจารณา แล้วพิพากษาใหม่ตามรูปความ
