แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คำว่า ‘ให้ยื่นบัญชีระบุพยานต่อศาลก่อน วันสืบพยานไม่น้อยกว่า 3 วัน’ นั้นหมายความถึง ก่อนวันที่ศาลเริ่มต้นทำการสืบพยานจริงๆไม่ใช่หมายความถึงวันนัดสืบพยานครั้งแรก (ประชุมใหญ่ครั้งที่ 1/2489)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอแบ่งทรัพย์มรดกจากจำเลย
จำเลยขอให้ศาลยกฟ้องโจทก์
ศาลชั้นต้น พิพากษาให้จำเลยแบ่งทรัพย์มรดกให้โจทก์
จำเลยอุทธรณ์คัดค้านหลายประการ และว่าศาลชั้นต้นไม่รับบัญชีระบุพยานของจำเลย เป็นการมิชอบด้วยบทกฎหมาย
คดีนี้ปรากฏว่า ศาลชั้นต้นฟังคำพยานโจทก์ข้างเดียวโดยเห็นว่าจำเลยมิได้ยื่นบัญชีระบุพยานต่อศาลก่อนวันสืบพยานไม่น้อยกว่า 3 วัน เป็นการฝ่าฝืนประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 88 วรรค 1 แต่คดีนี้ปรากฏว่า วันนัดพิจารณาครั้งแรกไม่ได้สืบพยานกัน โดยฝ่ายจำเลยร้องขอเลื่อน ถึงวันนัดครั้งที่ 2 จึงได้ทำการสืบพยานโจทก์ จำเลยได้ยื่นบัญชีระบุพยานก่อนวันสืบพยานไม่น้อยกว่า 3 วัน
ศาลอุทธรณ์ และศาลฎีกาเห็นว่า ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 88 วรรค 1 บัญญัติว่า ให้ยื่นบัญชีระบุพยานต่อศาลก่อนวันสืบพยานไม่น้อยกว่า 3 วันนั้น เป็นความประสงค์ที่จะให้คู่ความเตรียมคดีเสียให้เสร็จก่อนที่ศาลจะลงมือสืบพยานและเพื่อมิให้คู่ความปิดบังอำพรางพยานไว้อันเป็นการเอาเปรียบในเชิงคดีแต่คำว่า วันสืบพยาน นี้หมายความเพียงใด มาตรา 1(10)ให้คำวิเคราะห์ศัพท์ว่า “วันสืบพยานหมายความว่า วันที่ศาลเริ่มต้นทำการสืบพยาน”ฉะนั้นคำว่า ให้ยื่นบัญชีระบุพยานต่อศาลก่อนวันสืบพยาน ก็คือ ก่อนวันที่ศาลเริ่มต้นทำการสืบพยานจริง ๆ ไม่ใช่หมายความว่า เป็นวันนัดสืบพยานครั้งแรก ที่ศาลชั้นต้นสั่งไม่รับบัญชีระบุพยานจำเลยจึงไม่ชอบ พิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลชั้นต้นให้ศาลชั้นต้นรับบัญชีระบุพยานจำเลยแล้วดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไป และพิพากษาใหม่ตามรูปความ
