แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
ธนาคารไม่จ่ายเงินตามเช็คเพราะไม่ลงวันออกเช็คบัญชีปิดแล้วผู้สั่งจ่ายตาย ผู้ทรงรับเช็คคืนจากธนาคารลงวันที่สั่งจ่ายแล้วฟ้องให้สามีผู้รับมรดกผู้ตายใช้เงินตามเช็คได้
ศาลชั้นต้นกำหนดประเด็นว่าผู้ตายสั่งจ่ายเช็คหรือไม่ย่อมรวมถึงว่ามีมูลหนี้ตามเช็คหรือไม่อยู่ด้วย ไม่ต้องกำหนดประเด็นเพิ่ม
ย่อยาว
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาให้จำเลยใช้เงิน 40,000 บาท กับดอกเบี้ยในฐานะผู้รับมรดก จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า “ข้อเท็จจริงฟังเป็นยุติตามที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยมาว่า เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2516 นางรัมภาลักษมี รุ่งสว่าง ผู้ตายได้กู้ยืมเงินโจทก์ 40,000 บาท ออกเช็คพิพาทโดยไม่ได้ลงวันที่สั่งจ่ายมอบให้โจทก์ไว้ ตกลงว่าถ้าโจทก์ต้องการเงินคืนเมื่อใดภายหลัง 3 เดือนผ่านไปแล้ว ให้นำเช็คไปขึ้นเงินได้ ต่อมาวันที่ 23 พฤศจิกายน 2517 ผู้ตายประสบอุบัติเหตุรถยนต์คว่ำถึงแก่กรรม โจทก์ทวงถามจากจำเลยซึ่งเป็นสามีและผู้รับมรดกของผู้ตายให้ชำระหนี้ จำเลยเพิกเฉย เมื่อวันที่ 20 มีนาคม 2518 โจทก์นำเช็คพิพาทไปเรียกเก็บเงินจากธนาคารกรุงเทพ จำกัด สาขาสะพานใหม่ ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงิน อ้างว่าวันที่สั่งจ่ายไม่มี บัญชีปิดแล้ว ผู้สั่งจ่ายถึงแก่กรรมวันเดียวกันโจทก์นำเช็คพิพาทมาลงวันที่สั่งจ่าย และฟ้องเป็นคดีนี้
ที่จำเลยฎีกาปัญหาข้อกฎหมายข้อแรกว่า ศาลชั้นต้นไม่กำหนดประเด็นเพิ่มให้ในข้อที่ว่า เช็คพิพาทมีมูลหนี้ต่อกันหรือไม่ เป็นการไม่ชอบด้วยกฎหมายนั้น พิเคราะห์แล้วเห็นว่า โจทก์ฟ้องขอให้จำเลยในฐานะผู้รับมรดกผู้ตายรับผิดชำระหนี้เงินกู้ยืมตามเช็คซึ่งผู้ตายเป็นผู้สั่งจ่าย จำเลยให้การต่อสู้ว่า ผู้ตายไม่เคยกู้ยืมเงินโจทก์ ปฏิเสธความรับผิด ศาลชั้นต้นกำหนดประเด็นในข้อแรกว่าผู้ตายได้สั่งจ่ายเช็คพิพาทให้โจทก์หรือไม่ ย่อมรวมความถึงว่าเช็คพิพาทซึ่งผู้ตายเป็นผู้สั่งจ่าย มีมูลหนี้จากการกู้ยืมหรือไม่ ถ้าฟังว่าผู้ตายไม่ได้กู้ยืมเงินจากโจทก์ จำเลยก็ไม่ต้องรับผิด หาจำต้องกำหนดประเด็นเพิ่มดังฎีกาของจำเลยไม่
ที่จำเลยฎีกาข้อต่อไปว่า เช็คพิพาทไม่มีวันออกเช็คขณะไปเรียกเก็บเงินจากธนาคาร ไม่สมบูรณ์ตามกฎหมาย และวันออกเช็คไม่ถูกต้องแท้จริงนั้น เห็นว่าแม้ขณะไปเรียกเก็บเงินจากธนาคาร เช็คพิพาทไม่มีวันออกเช็ค ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินวันเดียวกันโดยอ้างด้วยว่าบัญชีปิดแล้ว ผู้สั่งจ่ายถึงแก่กรรม โจทก์จึงนำเช็คพิพาทมาลงวันที่สั่งจ่าย และฟ้องเรียกเงินตามเช็คคดีนี้ เช็คพิพาทย่อมสมบูรณ์และได้ความว่า ผู้ตายตกลงไว้กับโจทก์ว่า ให้โจทก์เรียกเงินคืนได้ภายหลัง 3 เดือน นับแต่วันที่ผู้ตายมอบเช็ค คือวันที่ 7 ธันวาคม 2516 โจทก์นำเช็คมาลงวันที่ 20 มีนาคม 2518 เป็นไปตามข้อตกลง ถือได้ว่าโจทก์กระทำการโดยสุจริต จดวันที่สั่งจ่ายตามที่ถูกต้องแท้จริง ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 910 ประกอบมาตรา 989”
พิพากษายืน
