แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อสัญญาเช่าซื้อไม่มีข้อความว่าให้จำเลยออกเงินทดรองค่าซ่อมรถที่จำเลยเช่าซื้อมาจากโจทก์แทนโจทก์ไปก่อนเช่นนี้ จำเลยจะนำสืบถึงข้อตกลงนี้ซึ่งนอกเหนือจากที่ปรากฏในสัญญาที่กฎหมายบังคับว่าต้องทำเป็นหนังสือไม่ได้เป็นการสืบเพิ่มเติมเปลี่ยนแปลงข้อความในเอกสาร
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยผิดสัญญาโดยไม่ชำระเงินค่าเช่าซื้อรถยนต์ประเภทโดยสารรับจ้าง จำเลยต่อสู้ว่า ได้มอบเงินให้โจทก์ไปต่อใบอนุญาตแล้วโจทก์ไม่ต่อให้จึงไม่อาจใช้รถออกวิ่งรับคนโดยสารได้ตามวัตถุประสงค์ที่เช่าซื้อกันมา ดังนี้ แม้ในสัญญาเช่าซื้อไม่มีข้อความว่าโจทก์จะต้องต่อใบอนุญาตรถยนต์ให้จำเลยจำเลยก็นำสืบข้อเท็จจริงดังกล่าวมาข้างต้นได้ ไม่ใช่เรื่องนำสืบเพิ่มเติมเปลี่ยนแปลงข้อความในเอกสาร
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยผิดสัญญาโดยไม่ชำระเงินค่าเช่าซื้อรถยนต์ประเภทโดยสารรับจ้าง ขอให้จำเลยส่งรถยนต์คืน
จำเลยต่อสู้ว่า โจทก์ขอให้จำเลยออกเงินทดรองค่าซ่อมรถค่าต่อใบอนุญาตให้โจทก์ไปแล้ว โจทก์ยังไม่ยอมหักเงินค่าซ่อมรถและไม่ยอมต่อใบอนุญาตให้จำเลย จำเลยไม่อาจนำรถออกวิ่งรับคนโดยสารได้ตามวัตถุประสงค์ที่เช่ากันมา อันเป็นความผิดของโจทก์ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นเห็นว่าคดีพอวินิจฉัยได้แล้ว ให้งดสืบพยานโจทก์จำเลยพิพากษาให้จำเลยส่งคืนรถยนต์ที่เช่าซื้อให้โจทก์
จำเลยอุทธรณ์ขอให้สืบพยานโจทก์จำเลยแล้วพิพากษาใหม่ ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นสืบพยานในประเด็นข้อต่อสู้ของจำเลยที่ว่าโจทก์ไม่ยอมต่อใบอนุญาตให้จำเลยได้ใช้รถยนต์ที่เช่าซื้อเสียก่อน แล้วพิพากษาใหม่ตามรูปคดี
โจทก์จำเลยฎีกา
จำเลยฎีกาว่าข้อตกลงที่ให้จำเลยออกเงินทดรองค่าซ่อมรถแทนโจทก์ไปก่อน นั้น เป็นการนำสืบถึงที่มาของการทำสัญญาฉบับนี้ หาใช่เป็นการสืบแก้ไขสัญญาจึงไม่ต้องห้าม
ศาลฎีกาเห็นว่า สัญญาเช่าซื้อไม่ได้กล่าวถึงเรื่องนี้ไว้ทั้งไม่ได้ระบุว่าให้จำเลยซึ่งเป็นผู้เช่ามีอำนาจหักเงินค่าซ่อมแซมจากเงินค่าเช่าซื้อที่ต้องชำระเป็นงวดนั้นได้จำเลยจะนำสืบถึงข้อตกลงนอกเหนือไปจากที่ปรากฏในสัญญาที่กฎหมายบังคับว่าต้องทำเป็นหนังสือไม่ได้ เป็นการสืบเพิ่มเติมเปลี่ยนแปลงข้อความในเอกสารต้องห้ามตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 94(ข) และศาลฎีกาเห็นต่อไปว่า เงินค่าซ่อมแซมกับเงินค่าเช่าซื้อที่ต้องชำระเป็นงวดเป็นหนี้คนละเรื่องกัน หากเจ้าของหรือผู้ให้เช่าไม่ชำระค่าซ่อมแซมให้ จำเลยก็ชอบที่จะใช้สิทธิเรียกร้องเอาต่างหากได้ ไม่ใช่เป็นเหตุที่จำเลยจะยกขึ้นอ้างเพื่องดชำระหนี้ค่าเช่าซื้อตามงวดในสัญญาได้
ส่วนฎีกาโจทก์ที่ว่าสัญญาเช่าซื้อไม่มีข้อความว่าโจทก์จะต้องต่อใบอนุญาตรถให้จำเลย จำเลยไม่มีสิทธินำพยานสืบเพิ่มเติมสัญญาเช่าซื้อนั้นเห็นว่าทรัพย์ที่เช่าเป็นรถยนต์ประเภทโดยสารรับจ้างเมื่อคำนึงถึงหน้าที่ผู้ให้เช่าตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 548 ประกอบมาตรา 537 ที่ผู้ให้เช่าตกลงให้ผู้เช่าได้ใช้หรือได้รับประโยชน์ในทรัพย์สินที่เช่านั้นแล้ว จะเห็นได้ว่าผู้ให้เช่ามีหน้าที่ต้องส่งมอบดูแลทรัพย์ที่ให้เช่าให้อยู่ในสภาพที่เหมาะแก่การที่จะใช้เพื่อประโยชน์ของผู้เช่า เมื่อจำเลยต่อสู้ว่าได้มอบเงินให้โจทก์ไปเพื่อต่อใบอนุญาตแล้ว โจทก์ไม่ต่อให้ทำให้จำเลยไม่อาจใช้รถออกวิ่งรับคนโดยสารได้ตามวัตถุประสงค์ที่เช่าซื้อกันมา ถ้าหากเป็นจริงจะฟังว่าจำเลยเป็นฝ่ายผิดสัญญายังไม่ได้จึงสมควรที่จะได้ฟังข้อเท็จจริงเสียก่อนไม่ใช่เรื่องนำสืบเพิ่มเติมเปลี่ยนแปลงข้อความในสัญญาเช่าซื้อ ที่ศาลอุทธรณ์ให้ศาลชั้นต้นดำเนินการในประเด็นข้อนี้ต่อไปนั้นชอบแล้ว
พิพากษายืน
