แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
สัญญาซื้อขายอะไหล่เครื่องยนต์ยอมให้โจทก์ผู้ซื้อตรวจสอบและทดลองคุณภาพสินค้า ถ้าปรากฏว่าสินค้าที่ส่งมอบมีคุณภาพไม่ตรงตามตัวอย่างหรือรายการละเอียดที่ระบุไว้ในสัญญา โจทก์ทรงไว้ซึ่งสิทธิที่จะไม่รับสินค้านั้นได้ ดังนี้ มิใช่การขายตามตัวอย่างหรือตามคำพรรณนา มีอายุความ 10 ปี ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 164
ย่อยาว
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยที่ 1 ชำระเงินให้โจทก์ 22,600 บาทพร้อมดอกเบี้ย หากจำเลยที่ 1 ไม่ชำระ ให้จำเลยที่ 2 ชำระแทนเป็นเงิน19,039 บาท ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน จำเลยที่ 1 ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า “ตามฎีกาของจำเลยที่ 1 คงมีปัญหามาสู่ศาลฎีกาแต่เฉพาะปัญหาข้อกฎหมายว่า ฟ้องโจทก์ขาดอายุความหรือไม่ ในการวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายดังกล่าว ศาลฎีกาจำต้องถือตามข้อเท็จจริงที่ศาลอุทธรณ์ได้วินิจฉัยมาแล้วจากพยานหลักฐานในสำนวนซึ่งมีว่าเมื่อวันที่ 13 กันยายน 2519 จำเลยที่ 1 ได้ทำสัญญาขายสินค้าให้โจทก์10 รายการ ตามสำเนาหนังสือสัญญาซื้อขายท้ายฟ้องโจทก์ จำเลยที่ 1 ได้ส่งมอบสินค้าทั้งสิบรายการให้โจทก์แล้วในวันที่ 14 มีนาคม 2520 แต่สินค้ารายการที่ 6 ที่จำเลยที่ 1 ส่งมอบให้โจทก์ชำรุดบกพร่อง โจทก์จึงปฏิเสธและใช้สิทธิตามสัญญาไม่ยอมรับสินค้าดังกล่าวในวันที่ 22 มีนาคม 2520 โดยให้จำเลยที่ 1 จัดส่งให้ใหม่ เมื่อจำเลยที่ 1 ไม่ปฏิบัติตามโจทก์จึงบอกเลิกสัญญาเฉพาะสินค้ารายการที่ 6 และจัดซื้อสินค้ารายการที่ 6 ดังกล่าวนี้ใหม่จากที่อื่นในราคาแพงกว่าราคาตามสัญญาที่ทำกับจำเลยที่ 1 เป็นเงิน22,600 บาท แล้วโจทก์มาฟ้องเรียกค่าเสียหายจำนวน 22,600 บาท จากจำเลยเป็นคดีนี้ในวันที่ 29 มิถุนายน 2522 จำเลยที่ 1 ฎีกาว่าสัญญาซื้อขายคดีนี้เป็นสัญญาซื้อขายตามตัวอย่างหรือตามคำพรรณนา เมื่อโจทก์จะฟ้องเรียกค่าเสียหายโดยอาศัยมูลอันเกิดจากสัญญานี้ จะต้องฟ้องภายในกำหนดหนึ่งปีนับแต่เวลาส่งมอบสินค้าตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 504 จำเลยส่งสินค้าให้โจทก์เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2520 โจทก์ทำการตรวจรับและพบเห็นความชำรุดบกพร่องอันเป็นการส่งสินค้าให้ไม่ตรงตามตัวอย่างหรือตามคำพรรณนาในสัญญาเมื่อวันที่ 22มีนาคม 2520 โจทก์มาฟ้องคดีนี้วันที่ 29 มิถุนายน 2522 เกินกว่า 1 ปี นับแต่เวลาส่งมอบ จึงขาดอายุความ ศาลฎีกาพิเคราะห์หนังสือสัญญาซื้อขายตามสำเนาท้ายฟ้องโจทก์แล้ว เห็นว่าการซื้อขายอะไหล่เครื่องยนต์หรือสินค้าตามสัญญานี้ เป็นการซื้อขายตามเงื่อนไขในการเรียกประกวดราคาของโจทก์อันมีรายการละเอียดแสดงคุณภาพของสินค้าที่ตกลงซื้อขายกันตามเอกสารท้ายสัญญา หาใช่เป็นกรณีที่จำเลยที่ 1 พรรณนาเครื่องอะไหล่หรือสินค้าที่จำเลยที่ 1 เอามาให้ดูและเสนอขาย แล้วโจทก์ตกลงยอมรับซื้อไม่ และตามสัญญานี้ จำเลยที่ 1 ยังยอมให้โจทก์ผู้ซื้อทำการตรวจสอบและทดลองคุณภาพสินค้าที่ตกลงซื้อขายกันได้ทั้งในทางสามัญและในทางเทคนิคทุกประการ ถ้าปรากฏว่าสินค้าที่จำเลยที่ 1 นำมาส่งมีคุณภาพไม่ตรงตามตัวอย่างหรือรายการละเอียดที่ระบุไว้ในสัญญา โจทก์ผู้ซื้อก็ทรงไว้ซึ่งสิทธิที่จะไม่รับสินค้านั้นได้ การซื้อขายตามหนังสือสัญญาท้ายฟ้องโจทก์ จึงเป็นการซื้อขายธรรมดาหาใช่เป็นการขายตามตัวอย่างหรือตามคำพรรณนาดังที่จำเลยที่ 1 ฎีกาไม่ เมื่อไม่ใช่เป็นการขายตามตัวอย่างหรือตามคำพรรณนา และในเรื่องนี้ไม่มีกฎหมายบัญญัติอายุความไว้เป็นอย่างอื่น จึงมีกำหนด10 ปีตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 164 ทั้งนี้ตามนัยคำพิพากษาฎีกาที่ 998/2521 คดีระหว่างกองทัพอากาศ โจทก์บริษัท จเรจำกัด จำเลย นับแต่วันที่จำเลยที่ 1 เอาสินค้ารายการที่ 6 มาส่งมอบให้โจทก์ถึงวันฟ้อง ยังไม่เกิน 10 ปี คดีโจทก์จึงยังไม่ขาดอายุความ”
พิพากษายืน
