แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การร้องขอให้ศาลสั่งถอนผู้จัดการมรดกนั้น แม้คำร้องจะไม่ปรากฏว่า ถ. ผู้จัดการมรดกละเลยไม่ทำการตามหน้าที่หรือทำผิดหน้าที่ก็ตาม แต่เมื่อผู้คัดค้านกล่าวอ้างมาในคำร้องว่าเจ้ามรดกได้ทำพินัยกรรมยกทรัพย์สินให้บุคคลต่างๆ และแต่งตั้งให้ผู้อื่นเป็นผู้จัดการมรดกไว้ผู้คัดค้านไม่เคยรับรู้และยินยอมให้ ถ. เป็นผู้จัดการมรดก อีกทั้งบัญชีเครือญาติและบัญชีทรัพย์สินก็ไม่ตรงต่อความเป็นจริงนั้น ดังนี้ อาจทำให้ ถ.ไม่มีสิทธิจัดการมรดกต่อไป อันเป็นเหตุอย่างอื่นที่สมควรสั่งถอนผู้จัดการมรดกได้ จึงเป็นคำร้องที่ผู้คัดค้านอ้างเหตุให้ศาลสั่งถอนผู้จัดการมรดกมาถูกต้องแล้ว
ย่อยาว
มูลกรณีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นตั้งให้นางถนิม ภรรยาของนายนิยมซึ่งถึงแก่กรรมเป็นผู้จัดการมรดกของนายนิยมต่อมานายบุญเม้ง นายบุญธง นายอำนวย ผู้คัดค้านยื่นคำร้องว่าผู้คัดค้านเป็นบุตรของนายนิยมที่เกิดจากนางเลียบภรรยาเดิมของนายนิยม เมื่อผู้คัดค้านได้รับแจ้งจากนางถนิมว่าได้ดำเนินการขอจัดการมรดกไว้ต่อศาลแล้ว ผู้คัดค้านได้แจ้งให้นางถนิมทราบเรื่องพินัยกรรมและขอให้งดดำเนินการจัดการทรัพย์มรดกผู้ตายจนกว่าจะได้มีการตั้งผู้จัดการมรดกตามพินัยกรรม การที่นางถนิมยื่นคำร้องต่อศาลขอเป็นผู้จัดการมรดกนายนิยมโดยอ้างว่าเจ้ามรดกมิได้ทำพินัยกรรม มิได้แต่งตั้งผู้ใดเป็นผู้จัดการมรดก ทั้งบรรดาทายาทของนายนิยมได้รับรู้และให้ความยินยอมให้นางถนิมเป็นผู้จัดการมรดกได้ ไม่ตรงกับความจริง เพราะก่อนนายนิยมจะถึงแก่กรรมได้ทำพินัยกรรมยกทรัพย์สินให้แก่บุคคลต่าง ๆและแต่งตั้งให้นางเลียบเป็นผู้จัดการมรดก การที่นางถนิมร้องขอเป็นผู้จัดการมรดกผู้คัดค้านในฐานะทายาทและผู้รับประโยชน์ตามพินัยกรรมไม่เคยรับรู้และไม่เคยให้ความยินยอม อีกทั้งบัญชีเครือญาติและบัญชีทรัพย์สินที่นางถนิมยื่นต่อศาลก็คลาดเคลื่อนกับความเป็นจริงอยู่มาก ขอให้ศาลมีคำสั่งเพิกถอนนางถนิมออกจากการเป็นผู้จัดการมรดกและแต่งตั้งให้ผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกแทน
ศาลชั้นต้นสั่งคำร้องของผู้คัดค้านว่า คำร้องผู้คัดค้านไม่เข้ามาตรา 1727 (ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์)ยกคำร้อง
ผู้คัดค้านอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้คัดค้านฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1727 บัญญัติว่า ผู้มีส่วนได้เสียคนหนึ่งคนใดจะร้องขอให้ศาลสั่งถอนผู้จัดการมรดกเพราะเหตุผู้จัดการมรดกละเลยไม่ทำการตามหน้าที่ หรือเพราะเหตุอย่างอื่นที่สมควรก็ได้ ฉะนั้นแม้คำร้องจะไม่ปรากฏว่านางถนิม ผู้จัดการมรดก ละเลยไม่ทำการตามหน้าที่ ทำผิดหน้าที่ หรือเพราะเหตุอื่นทำนองเดียวกันกับที่ไม่ทำตามหน้าที่หรือผิดหน้าที่ก็ตาม แต่ข้อที่ผู้คัดค้านกล่าวอ้างมาในคำร้องว่า เจ้ามรดกได้ทำพินัยกรรมยกทรัพย์สินให้แก่บุคคลต่าง ๆ และแต่งตั้งให้นางเลียบเป็นผู้จัดการมรดกไว้ผู้คัดค้านซึ่งเป็นทายาทไม่เคยรับรู้มาก่อน และมิได้ยินยอมให้นางถนิมเป็นผู้จัดการมรดก อีกทั้งบัญชีเครือญาติและบัญชีทรัพย์สินก็ไม่ตรงต่อความเป็นจริงนั้น หากความจริงเป็นดังที่ผู้คัดค้านกล่าวอ้างมาอาจทำให้นางถนิมไม่มีสิทธิที่จะจัดการมรดกรายนี้ต่อไป อันเป็นเหตุอย่างอื่นที่สมควรสั่งถอนผู้จัดการมรดกได้ คำร้องของผู้คัดค้านอ้างเหตุที่จะให้ศาลสั่งถอนผู้จัดการมรดกตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1727 มาถูกต้องแล้ว
พิพากษากลับ ให้ศาลชั้นต้นรับคำร้องของผู้คัดค้านไว้ดำเนินการไต่สวนแล้วมีคำสั่งหรือพิพากษาใหม่ตามรูปความ
