แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยได้รับหนังสือของเจ้าพนักงานที่ดินเมื่อวันที่ 8 ธันวาคมให้จำเลยส่งโฉนดที่ดินภายในกำหนด 15 วัน การนับระยะเวลา ในกรณีนี้ ต้องนับตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 158 ซึ่งห้ามมิให้นับวันแรกแห่งระยะเวลานั้นรวมคำนวณเข้าด้วย เว้นแต่จะเริ่มทำการในวันนั้นเองตั้งแต่เวลาอันเป็นกำหนดเริ่ม ทำการงานกันตามประเพณี เมื่อไม่มีประเพณีเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้กำหนด 15 วันจึงต้องเริ่มนับตั้งแต่วันที่ 9 ธันวาคมและครบกำหนดในวันที่ 23 ธันวาคม ซึ่งตรงกับวันอาทิตย์ จำเลยจึงยังมีสิทธิ นำส่งในวันที่ 24 ธันวาคม อันเป็นวันเริ่มทำงานใหม่ได้อีก ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา161 ดังนี้ จำเลย จึงมิได้กระทำผิดในวันที่ 23 ธันวาคม ดังที่โจทก์ฟ้องเพราะ ยังไม่ล่วงพ้นระยะเวลาที่พนักงานเจ้าหน้าที่กำหนดให้จำเลยส่ง (อ้างฎีกาที่ 235/2505)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้รับหนังสือของเจ้าพนักงานที่ดินซึ่งให้จำเลยส่งมอบโฉนดภายใน 15 วันตั้งแต่วันที่ 8 ธันวาคม 2516ต่อมาวันที่ 23 ธันวาคม 2516 อันเป็นเวลาล่วงเลยกำหนด 15 วันจำเลยได้บังอาจขัดคำสั่งเจ้าพนักงานที่ดิน โดยฝ่าฝืนไม่ส่งโฉนดดังกล่าว โดยไม่มีเหตุหรือข้อแก้ตัวอันควร ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 74, 109
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่าวันเวลาที่โจทก์กล่าวหายังไม่ล่วงพ้นกำหนด 15 วัน จึงยังไม่เป็นความผิด พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกาว่าการนับเวลาตามฟ้องเข้าหลักยกเว้นตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 158 วรรคท้าย จำเลยต้องปฏิบัติตามคำสั่งตั้งแต่วันที่ 8 ธันวาคม 2516 ภายในกำหนด 15 วันถึงวันที่ 22 ธันวาคม 2516 ดังคำพิพากษาฎีกาที่ 727/2470,671/2486 และ 753/2481
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การนับระยะเวลาในกรณีเช่นนี้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 158 ได้บัญญัติห้ามไว้แล้วว่าไม่ให้นับวันแรกแห่งระยะเวลานั้นคำนวณเข้าด้วยเว้นแต่จะเริ่มการในวันนั้นเองตั้งแต่เวลาอันเป็นกำหนดเริ่มทำการงานกันตามประเพณีสำหรับคดีนี้ก็มิได้เข้าข้อยกเว้น คือไม่มีประเพณีเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้เช่นนั้น เมื่อจำเลยได้รับหนังสือ เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม 2516 กำหนด 15 วันนี้ก็ต้องเริ่มนับตั้งแต่วันที่ 9 ธันวาคม 2516 และต้องครบกำหนดในวันที่ 23 ธันวาคม 2516 ซึ่งเป็นวันอาทิตย์ จำเลยจึงยังมีสิทธินำส่งในวันที่ 24 ธันวาคม 2516 ซึ่งเป็นวันเริ่มทำงานใหม่ได้อีกตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 161 ดังนี้ ย่อมถือว่ายังไม่ล่วงพ้นระยะเวลาที่พนักงานเจ้าหน้าที่กำหนดให้จำเลยส่งจำเลยจึงไม่ได้กระทำผิดในวันที่ 23 ธันวาคม 2516ดังโจทก์ฟ้อง ตามนัยแห่งคำพิพากษาฎีกาที่ 235/2505 คำพิพากษาฎีกาต่าง ๆ ที่โจทก์อ้างมาล้วนเป็นเรื่องการนับอายุความทางอาญาหาใช่เป็นปัญหาเรื่องวิธีการเริ่มต้นรับระยะเวลาดังคดีนี้ไม่ ฎีกาโจทก์ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน
