แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้ร้องยื่นคำร้องขอต่อศาลให้ปล่อยทรัพย์ที่ยึดไว้ ศาลสอบคู่ความเกี่ยวกับราคาทรัพย์ที่พิพาทแล้วตีราคาตามที่เจ้าพนักงานบังคับคดีประเมิน และสั่งให้ผู้ร้องชำระค่าขึ้นศาลเพิ่มภายใน 15 วัน ดังนี้การที่ศาลสอบคู่ความและจดไว้ในรายงานกระบวนพิจารณาเป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาอย่างหนึ่งที่ศาลมีอำนาจกระทำได้และถือว่าเป็นการไต่สวนแล้ว หากให้คู่ความนำพยานเข้าสืบไต่สวนก็จะไม่ได้ข้อเท็จจริงแตกต่างนอกเหนือจากการสอบคู่ความและไม่อาจทำให้ประเด็นที่จะมีคำสั่งเปลี่ยนแปลงไป ศาลย่อมมีอำนาจนำข้อเท็จจริงที่ได้จากการสอบคู่ความมารับฟังประกอบการใช้ดุลพินิจทำคำสั่งตามที่เห็นควรได้ เมื่อผู้ร้องไม่เสียค่าขึ้นศาลเพิ่มภายในเวลาที่ศาลกำหนดจึงเป็นการทิ้งฟ้อง.(ที่มา-ส่งเสริมฯ)
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากโจทก์ฟ้องจำเลยให้ชำระหนี้เงินยืมและศาลพิพากษาตามสัญญาประนีประนอมยอมความ จำเลยไม่ชำระหนี้ โจทก์นำยึดที่พิพาท ผู้ร้องยื่นคำร้องว่าที่พิพาทเป็นของผู้ร้องทรัพย์พิพาทราคาประมาณ 200,000 บาท ขอให้ปล่อยทรัพย์
โจทก์ให้การว่า ทรัพย์พิพาทเป็นของจำเลยที่ 2 ทรัพย์พิพาทปัจจุบันราคา 4,500,000 บาท เจ้าพนักงานบังคับคดีประเมินไว้ในขณะทำการยึด 3,283,000 บาท ไม่ใช่ราคา 200,000 บาท ผู้ร้องยื่นคำร้องเพื่อประวิงคดีทำให้โจทก์เสียหายขอให้ผู้ร้องวางเงินประกันค่าเสียหายและขอให้ยกคำร้อง
ศาลชั้นต้นสอบคู่ความเกี่ยวกับราคาที่พิพาทแล้วมีคำสั่งให้ผู้ร้องนำค่าขึ้นศาลมาชำระเพิ่มให้ครบถ้วนตามจำนวนทุนทรัพย์ที่เจ้าพนักงานบังคับคดีประเมินไว้ ผู้ร้องไม่นำมาชำระภายในเวลาที่ศาลกำหนด ศาลจำหน่ายคดี
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ‘ผู้ร้องฎีกาว่า ศาลสั่งให้ผู้ร้องเสียค่าขึ้นศาลเพิ่มโดยไม่มีการไต่สวนหาข้อเท็จจริงจากพยานทั้งสองฝ่าย เป็นการไม่ชอบนั้น คดีปรากฏว่าก่อนที่ศาลชั้นต้นจะทำการไต่สวนคำร้องขัดทรัพย์ ศาลชั้นต้นสอบคู่ความได้ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับที่พิพาทว่า เมื่อ พ.ศ. 2526 ธนาคารโจทก์รับจำนองที่พิพาทไว้เป็นเงิน 2,000,000 บาท เจ้าพนักงานบังคับคดีประเมินราคาที่พิพาทในขณะนำยึดเพื่อขายทอดตลาดนำเงินชำระหนี้โจทก์ไว้เป็นเงิน 3,283,000 บาท กับปรากฏตามคำร้องของผู้ร้องและประกาศเจ้าพนักงานบังคับคดีเรื่องขายทอดตลาดที่พิพาทว่า ที่พิพาทเป็นที่ดินมีโฉนดตั้งอยู่แขวงหัวหมาก เขตบางกะปิ กรุงเทพมหานครเนื้อที่ 2 ไร่ 1 งาน 38 ตารางวา ด้านทิศใต้จดถนนรามคำแหง รถยนต์เข้าถึง ความละเอียดปรากฏตามสำนวนคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 7547/2522 ของศาลชั้นต้น ศาลฎีกาเห็นว่า การที่ศาลสอบคู่ความและจดไว้ในรายงานกระบวนพิจารณาก็เป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาอย่างหนึ่งที่ศาลมีอำนาจกระทำได้และถือว่าเป็นการไต่สวนแล้ว หากให้คู่ความนำพยานเข้าสืบไต่สวนก็จะไม่ได้ข้อเท็จจริงแตกต่างนอกเหนือจากการสอบคู่ความและไม่อาจทำให้ประเด็นที่จะมีคำสั่งเปลี่ยนแปลงไป ศาลย่อมมีอำนาจนำข้อเท็จจริงที่ได้จากการสอบคู่ความมารับฟังประกอบในการใช้ดุลพินิจทำคำสั่งตามที่เห็นสมควรได้ ดังนั้นที่ศาลเห็นว่าข้อเท็จจริงที่ได้จากการสอบคู่ความชัดแจ้งเพียงพอและสั่งให้ผู้ร้องนำค่าขึ้นศาลมาชำระเพิ่มภายใน 15 วัน โดยตีราคาที่พิพาทตามที่เจ้าพนักงานบังคับคดีประเมินและถือว่า เป็นราคาที่เหมาะสมแก่พฤติการณ์แห่งรูปคดีนั้น เป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาชอบแล้ว ไม่มีเหตุที่จะเปลี่ยนแปลงแก้ไข เมื่อผู้ร้องไม่เสียค่าขึ้นศาลเพิ่มภายในเวลาที่ศาลกำหนด เช่นนี้ จึงเป็นการทิ้งฟ้อง ศาลสั่งจำหน่ายคดีของผู้ร้องได้ฎีกาของผู้ร้องฟังไม่ขึ้น’
พิพากษายืน