แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
กรมสรรพากรมีสิทธินำหนี้ภาษีอากรค้างมายื่นขอเฉลี่ยในคดีที่มีการยึดทรัพย์สินของลูกหนี้ตามคำพิพากษาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 290 วรรคสามได้ ถึงแม้มิใช่หนี้อันเกิดจากคำพิพากษาก็ตาม ศาลมีคำสั่งอนุญาตให้ขายทอดตลาดทรัพย์ที่ยึดเมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2534 ผู้ร้องจึงยื่นคำร้องขอเฉลี่ยภายในวันที่ 22 สิงหาคม 2534 ได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 290 วรรคสี่มิใช่ต้องยื่นคำร้องขอเฉลี่ยทรัพย์ก่อนศาลชั้นต้นมีคำสั่งอนุญาตให้ขายทอดตลาด
ย่อยาว
คดีนี้สืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นพิพากษาตามสัญญาประนีประนอมยอมความให้จำเลยชำระเงินจำนวน 6,819,561.64 บาท แก่โจทก์จำเลยผิดนัดโจทก์จึงขอให้ศาลตั้งเจ้าพนักงานบังคับคดียึดอายัดทรัพย์สินของจำเลย เจ้าพนักงานบังคับคดีได้ยึดที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างเครื่องจักร อุปกรณ์และเครื่องใช้สำนักงาน และได้นำออกขายทอดตลาดเพื่อเอาเงินชำระหนี้ตามคำพิพากษาดังกล่าวแล้ว
ผู้ร้องยื่นคำร้องขอเข้าเฉลี่ยหนี้ภาษีอากรค้างชำระจำนวน77,074,440.26 บาท จากเงินทั้งหมดที่ได้จากการขายทอดตลาดทรัพย์สินของจำเลย
โจทก์ยื่นคำแถลงคัดค้านว่า ผู้ร้องมิใช่เจ้าหนี้ตามคำพิพากษาขอให้ยกคำร้อง
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งอนุญาตให้ผู้ร้องเฉลี่ยทรัพย์ของจำเลยที่เจ้าพนักงานบังคับคดีได้ขายทอดตลาดไป โจทก์อุทธรณ์ศาลอุทธรณ์ภาค 3 พิพากษายืน โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ปัญหาข้อต่อไปโจทก์ฎีกาว่า ผู้ร้องไม่มีสิทธินำหนี้ภาษีอากรที่ประเมินมาขอเฉลี่ยได้เพราะมิใช่หนี้อันเกิดจากคำพิพากษานั้น เห็นว่า ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 290 วรรคสามบัญญัติว่า “เจ้าพนักงานผู้มีอำนาจตามกฎหมายว่าด้วยภาษีอากรในอันที่จะสั่งยึดหรืออายัดทรัพย์สินของลูกหนี้ตามคำพิพากษาเพื่อชำระค่าภาษีอากรค้างให้มีสิทธิขอเฉลี่ยในทรัพย์สินที่เจ้าพนักงานดังกล่าวได้ยึดหรืออายัดไว้ก่อนแล้วเช่นเดียวกับเจ้าหนี้ตามคำพิพากษาตามความในวรรคหนึ่ง แต่ถ้าเจ้าพนักงานมิได้ยึดหรืออายัดไว้ก่อน ให้ขอเฉลี่ยได้ภายในบังคับของบทบัญญัติวรรคสอง” ดังนั้นผู้ร้องจึงมีสิทธินำหนี้ภาษีอากรที่ประเมินมาขอเฉลี่ยได้ ถึงแม้มิใช่หนี้อันเกิดจากคำพิพากษาก็ตาม
ปัญหาข้อต่อไปโจทก์ฎีกาว่า ผู้ร้องยื่นคำร้องขอเฉลี่ยทรัพย์เข้ามาในคดีนี้ภายหลังที่ศาลได้มีคำสั่งขายทอดตลาดไปแล้วจึงพ้นกำหนดเวลาขอเฉลี่ยนั้น ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 290 วรรคสี่บัญญัติว่า “ในกรณีที่ยึดทรัพย์สินเพื่อขายทอดตลาดหรือจำหน่ายโดยวิธีอื่น คำขอเช่นว่านี้ให้ยื่นก่อนสิ้นระยะเวลาสิบสี่วันนับแต่วันที่มีการขายทอดตลาดหรือจำหน่ายทรัพย์สินนั้น” คดีนี้ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่าอนุญาตให้ขายทอดตลาดวันที่ 8 สิงหาคม 2534 ผู้ร้องจึงยื่นคำร้องขอเฉลี่ยภายในวันที่ 22 สิงหาคม 2534 ได้ มิใช่ต้องยื่นคำร้องขอเฉลี่ยทรัพย์ก่อนศาลชั้นต้นมีคำสั่งอนุญาตให้ขายทอดตลาดตามที่โจทก์ฎีกาแต่อย่างใด ศาลอุทธรณ์ภาค 3 พิพากษาชอบแล้ว”
พิพากษายืน
