แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
จำเลยเช่าที่พิพาททำสวนปลูกฝรั่ง-พันธุ์เวียดนาม มะม่วงและมะพร้าวซึ่งล้วนแต่เป็นพืชต้องการน้ำมากและอายุยืนไม่ถือว่าเป็นพืชไร่ ตามนัยแห่งมาตรา 21พระราชบัญญัติ การเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2524 กรณีมิใช่เป็นการเช่าที่ดินเพื่อทำนา จึงไม่สามารถอ้างอายุการเช่ามีกำหนดเวลา 6 ปี ตามบทบัญญัติกฎหมายดังกล่าวขึ้นต่อสู้ได้
ย่อยาว
โจทก์ทั้งสองฟ้อง ขอให้ขับไล่จำเลยและบริวารออกจากที่ดินโฉนดเลขที่ 14158 ตำบลบางช้าง อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐมให้จำเลยรื้อถอนบ้านเลขที่ 16/2 ออกจากที่ดินและห้ามเกี่ยวข้องกับที่ดินดังกล่าว ให้จำเลยใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ 20,000 บาทและค่าเช่ารายปีอีกปีละ 5,000 บาท นับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจำเลยจะออกไปจากที่ดินพิพาท
จำเลยให้การว่า การเช่าตามฟ้องเป็นการเช่านาตามพระราชบัญญัติการเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2524 จึงมีกำหนดระยะเวลาเช่า6 ปี โจทก์ทั้งสองไม่มีอำนาจฟ้อง ทั้งที่ดินดังกล่าวหากจะให้เช่าก็ได้ค่าเช่าปีละไม่เกิน 3,000 บาท ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้น พิพากษาให้ขับไล่จำเลยและบริวารออกจากที่ดินโฉนดเลขที่ 14158 ตำบลบางช้าง อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐมห้ามจำเลยเกี่ยวข้องกับที่ดินดังกล่าว และให้จำเลยใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ปีละ 5,000 บาท นับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจำเลยและบริวารจะขนย้ายออกจากที่ดินพิพาท
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “คดีคงมีปัญหาวินิจฉัยตามฎีกาของจำเลยว่าการเช่าที่ดินพิพาทเป็นการเช่าที่ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติ การเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2524 หรือไม่อันเป็นฎีกาในปัญหาข้อกฎหมาย ซึ่งในการวินิจฉัยปัญหาเช่นว่านี้ต้องถือตามข้อเท็จจริงที่ศาลล่างวินิจฉัยจากพยานหลักฐานในสำนวนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 238 และ 247 ข้อเท็จจริงที่ศาลล่างวินิจฉัยมาฟังได้ว่า จำเลยเช่าที่ดินพิพาททำสวนปลูกฝรั่งพันธุ์เวียดนาม มะม่วง และมะพร้าว โดยส่วนใหญ่ปลูกฝรั่งพันธุ์เวียดนามซึ่งเป็นพืชที่ต้องใช้น้ำมาก ที่จำเลยฎีกาว่าการทำสวนของจำเลยดังกล่าวเป็นการเพาะปลูกพืชไร่ ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติการเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรมฯ นั้น เห็นว่า ตามพระราชบัญญัติ การเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2524 หมวด 2การเช่านา มาตรา 21 บัญญัติว่า “ในหมวดนี้ ฯลฯ “ทำนา” หมายความว่าการเพาะปลูกข้าวหรือพืชไร่ “พืชไร่” หมายความว่าพืช ซึ่งต้องการน้ำน้อยและอายุสั้นหรือสามารถเก็บเกี่ยวครั้งแรกได้ภายในสิบสองเดือนฯลฯ” เมื่อจำเลยเช่าที่ดินพิพาททำสวนปลูกฝรั่งพันธุ์เวียดนาม มะม่วงและมะพร้าวโดยส่วนใหญ่ปลูกฝรั่งพันธุ์เวียดนาม มะม่วง และมะพร้าวโดยส่วนใหญ่ปลูกฝรั่งพันธุ์เวียดนามจะเก็บเกี่ยวผลครั้งแรกได้ภายใน 8 เดือน ก็ถือไม่ได้ว่าเป็นพืชไร่ตามนัยแห่งบทบัญญัติดังกล่าว ส่วนมะม่วง มะพร้าว เป็นไม้ยืนต้นมีอายุยืนนานไม่เป็นพืชไร่เช่นกัน ดังนั้น การเช่าที่ดินพิพาทจึงไม่เป็นการเช่าที่ดินเพื่อทำนาและไม่เป็นการเช่าที่ดินที่ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติ การเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2524 ศาลอุทธรณ์พิพากษาชอบแล้ว ฎีกาของจำเลยฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน
