แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แม้นับแต่วันที่โจทก์ได้รับหนังสือแจ้งให้ไปรับเงินค่าทดแทน ตาม พ.ร.บ. ว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530 มาตรา 25 วรรคหนึ่ง ถึงวันที่โจทก์ยื่นอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีฯ จะพ้นกำหนดเวลา 60 วัน แต่ในระหว่างเวลา 60 วัน ดังกล่าว ผู้ซึ่งได้รับมอบหมายจากเจ้าหน้าที่เวนคืนมีหนังสืออีกฉบับแจ้งการนำเงินค่าทดแทนไปฝากไว้กับธนาคารออมสินให้โจทก์ทราบ โดยระบุตอนท้ายของหนังสือว่า หากท่านไม่พอใจในจำนวนเงินค่าทดแทน ท่านมีสิทธิอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีฯ ได้ภายใน 60 วัน นับแต่วันที่ได้รับหนังสือฉบับนี้ มิฉะนั้นท่านจะหมดสิทธิอุทธรณ์ เมื่อโจทก์ยึดถือตามหนังสือฉบับหลังนี้ และยื่นอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีฯ ภายในกำหนดเวลาตามหนังสือฉบับหลังนี้ จำเลยย่อม ถูกตัดบทมิให้ยกระยะเวลาที่ต้องอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีฯ ตามหนังสือแจ้งให้ไปรับเงินค่าทดแทนฉบับแรกขึ้นมาต่อสู้เพื่อให้ยกฟ้องโจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยทั้งสองร่วมกันหรือแทนกันชำระเงินจำนวน 614,141,356.15 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 15 ต่อปี จากต้นเงิน 555,772,000 บาท นับถัดจากวันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยทั้งสองให้การว่า โจทก์ไม่มีอำนาจฟ้องจำเลยทั้งสองเนื่องจากในวันที่ 26 สิงหาคม 2537 จำเลยที่ 2 ได้แจ้งให้โจทก์ไปรับเงินค่าทดแทนที่ดิน โจทก์ได้รับหนังสือดังกล่าวเมื่อวันที่ 27 สิงหาคม 2537 แต่โจทก์ยื่นอุทธรณ์เมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2537 ซึ่งล่วงพ้นระยะเวลา 60 วัน นับแต่วันที่โจทก์ได้รับหนังสือแจ้งให้ไปรับเงินค่าทดแทน ที่ดิน อุทธรณ์ของโจทก์จึงไม่ชอบ ส่วนที่ดินโฉนดเลขที่ 150406 จำเลยที่ 2 ได้แจ้งให้โจทก์ไปทำข้อตกลงราคา ค่าทดแทน โจทก์ได้รับหนังสือเมื่อวันที่ 7 เมษายน 2538 และโจทก์ได้มาทำข้อตกลงราคาค่าทดแทนในวันที่ 17 เมษายน 2538 และยื่นอุทธรณ์เมื่อวันที่ 17 กรกฎาคม 2538 เป็นการล่วงพ้นกำหนด 60 วัน นับแต่วันที่รับหนังสือแจ้ง จึงไม่มีอำนาจฟ้อง ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษาให้จำเลยทั้งสองร่วมกันชำระเงินค่าทดแทนที่ดินโฉนดเลขที่ 150406 เพิ่มขึ้นจากที่คณะกรรมการกำหนดราคาเบื้องต้นฯ กำหนดไว้อีก 105,987,000 บาท แก่โจทก์ พร้อมดอกเบี้ยในอัตราสูงสุดของดอกเบี้ยเงินฝากประเภทฝากประจำของธนาคารออมสิน นับแต่วันที่ 23 พฤษภาคม 2538 เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ กับให้ใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์ โดยกำหนดค่าทนายความให้ 30,000 บาท คำขอนอกจากนี้ให้ยก
โจทก์และจำเลยทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำเลยทั้งสองร่วมกันชำระเงินค่าทดแทนเพิ่มสำหรับที่ดินโฉนดเลขที่ 150405 แก่โจทก์ อีกจำนวน 4,696,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยในอัตราสูงสุดของดอกเบี้ยเงินฝากประเภทฝากประจำของธนาคารออมสินในต้นเงินดังกล่าวนับตั้งแต่วันที่ 12 กันยายน 2537 เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ และให้จำเลย ทั้งสองร่วมกันชำระดอกเบี้ยในอัตราสูงสุดของดอกเบี้ยเงินฝากประเภทฝากประจำของธนาคารออมสินในต้นเงิน 105,987,000 บาท นับแต่วันที่ 30 พฤษภาคม 2538 เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ นอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตาม คำพิพากษาของศาลชั้นต้น ส่วนค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ให้เป็นพับ
โจทก์และจำเลยทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาคณะคดีปกครองพิจารณาแล้ว คดีมีปัญหาที่ต้องวินิจฉัยตามฎีกาของจำเลยทั้งสองประการแรกว่า โจทก์มีอำนาจฟ้องคดีหรือไม่ จำเลยทั้งสองฎีกาว่า กรณีที่ดินโฉนดเลขที่ 150405 โจทก์ได้รับหนังสือแจ้งให้ไปรับเงินค่าทดแทน ในช่วงระหว่างวันที่ 26 ถึง วันที่ 31 สิงหาคม 2537 หากโจทก์ไม่พอใจเงินค่าทดแทนโจทก์ต้องอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมภายใน 60 วัน นับแต่วันที่รับหนังสือดังกล่าวตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530 มาตรา 25 วรรคหนึ่ง แต่โจทก์ยื่นอุทธรณ์เงินค่าทดแทนต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมในวันที่ 3 พฤศจิกายน 2537 ซึ่งพ้นกำหนดระยะเวลาอุทธรณ์ โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องขอเงินค่าทดแทนที่ดินโฉนดเลขที่ 150405 เพิ่มขึ้น เห็นว่า แม้ผู้ซึ่งได้รับมอบหมายจากเจ้าหน้าที่เวนคืนมีหนังสือแจ้งให้โจทก์ไปรับเงินค่าทดแทน อันเป็นหนังสือแจ้งให้ไปรับเงินค่าทดแทนตามมาตรา 25 วรรคหนึ่ง ซึ่งโจทก์ได้รับหนังสือดังกล่าวระหว่างวันที่ 26 ถึงวันที่ 31 สิงหาคม 2537 หากนับแต่วันดังกล่าวถึงวันที่โจทก์ยื่นอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมเมื่อ วันที่ 3 พฤศจิกายน 2537 ก็จะพ้นกำหนดเวลา 60 วัน แต่อย่างไรก็ตามในระหว่างเวลา 60 วันนับแต่วันที่โจทก์ได้รับหนังสือแจ้งให้ไปรับเงินค่าทดแทน ผู้ซึ่งได้รับมอบหมายจากเจ้าหน้าที่เวนคืนมีหนังสือลงวันที่ 15 กันยายน 2537 แจ้งการนำเงินค่าทดแทนไปฝากไว้ต่อธนาคารออมสินให้โจทก์ทราบ โดยระบุตอนท้ายของหนังสือว่า หากท่านไม่ พอใจในจำนวนเงินค่าทดแทน ท่านมีสิทธิอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมได้ภายใน 60 วัน นับแต่วันที่ได้รับหนังสือฉบับนี้ มิฉะนั้นท่านจะหมดสิทธิอุทธรณ์ตามเอกสารหมาย ล. 13 เมื่อโจทก์ยึดถือตามหนังสือฉบับหลังนี้ และยื่นอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคมภายในกำหนดเวลาตามหนังสือฉบับหลังนี้ จำเลยทั้งสองย่อม ถูกตัดบทมิให้ยกระยะเวลาที่ต้องอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีฯ ตามหนังสือแจ้งให้ไปรับเงินค่าทดแทนขึ้นมาต่อสู้เพื่อให้ยกฟ้องโจทก์
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำเลยทั้งสองร่วมกันชำระเงินค่าทดแทนที่ดินโฉนดเลขที่ 150405 เพิ่มจากที่ คณะกรรมการกำหนดราคาเบื้องต้นฯ กำหนดไว้อีกจำนวน 18,472,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยในอัตราสูงสุดของดอกเบี้ยเงินฝากประเภทฝากประจำของธนาคารออมสินแต่ต้องไม่เกินร้อยละ 15 ต่อปี นับแต่วันที่ 29 พฤศจิกายน 2537 เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ และเงินค่าทดแทนที่ดินโฉนดเลขที่ 150406 เพิ่มจากที่คณะกรรมการกำหนดราคาเบื้องต้นฯ กำหนดไว้อีกจำนวน 105,987,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราเดียวกันกับที่กล่าวข้างต้นนับแต่วันที่ 15 สิงหาคม 2538 เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นฎีกาให้เป็นพับ