แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การดำเนินการบังคับคดีตามคำพิพากษาในคดีอาญานั้น นอกจากประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 249 บัญญัติไว้แล้วยังอาจดำเนินการบังคับคดีตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งประกอบกับประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 15 ได้อีกทางหนึ่ง ดังนั้น คำพิพากษาในคดีอาญาที่ห้ามมิให้จำเลยประกอบการค้าเลี้ยงสุกรในเขตเทศบาลอีกต่อไปจนกว่าจะได้รับใบอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่นนั้น แม้ไม่อาจดำเนินการบังคับคดีตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 249 ได้ โจทก์ก็ยังอาจขอให้ศาลออกหมายบังคับคดีโดยอาศัยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งประกอบกับประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 15 ได้
คำร้อง ของ โจทก์ขอให้ศาลออกหมายบังคับคดีระบุแต่เพียงว่า ขอศาลได้โปรดออกหมายบังคับคดีเพื่อให้จำเลยปฏิบัติตามคำพิพากษาเท่านั้นหาได้ระบุโดยชัดแจ้งว่าจะบังคับคดีแก่จำเลยด้วยวิธีการอย่างไรคำร้องของโจทก์จึงไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 275(3) ชอบที่จะยกคำร้อง
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องจากโจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ มาตรา ๖๐ และพระราชบัญญัติสาธารณสุข พ.ศ. ๒๔๘๔ มาตรา ๘ จำเลยให้การรับสารภาพ ศาลชั้นต้นพิพากษาปรับและห้ามมิให้จำเลยประกอบการค้าคือการเลี้ยงสุกรในเขตเทศบาลต่อไปจนกว่าจะได้รับใบอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น จำเลยชำระแต่ค่าปรับโจทก์จึงขอให้ศาลชั้นต้นออกหมายบังคับคดีให้จำเลยปฏิบัติตามคำพิพากษาที่ไม่ให้เลี้ยงสุกรในเขตเทศบาล ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่ากรณีมิใช่เป็นการบังคับให้คืนหรือใช้ราคาทรัพย์ ค่าทดแทนหรือค่าธรรมเนียม ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๒๔๙ ไม่อาจออกหมายบังคับคดีให้ได้ ให้ยกคำร้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คำพิพากษาที่ห้ามมิให้จำเลยประกอบการค้าเลี้ยงสุกรอีกต่อไปจนกว่าจะได้รับใบอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่นนั้น เมื่อจำเลยไม่ปฏิบัติตาม โจทก์ชอบที่จะขอให้ดำเนินการบังคับจำเลยให้ปฏิบัติตามคำพิพากษาดังกล่าวได้ และนอกจากที่ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๒๔๙ บัญญัติไว้แล้ว โจทก์ยังอาจดำเนินการบังคับคดีตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งประกอบประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๕ ได้อีกทางหนึ่งโจทก์จึงชอบที่จะยื่นคำร้องต่อศาลให้ออกหมายบังคับคดีแก่จำเลยได้แต่โจทก์ต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ที่ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่บัญญัติไว้ การขอให้ออกหมายบังคับคดีนี้ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๒๗๕(๓) บัญญัติให้ระบุในคำขอโดยชัดแจ้งถึงวิธีการบังคับคดีด้วย แต่คำขอของโจทก์ดังกล่าวระบุแต่เพียงว่า ขอศาลได้โปรดออกหมายบังคับคดีเพื่อให้จำเลยปฏิบัติตามคำพิพากษาเท่านั้น หาได้ระบุถึงวิธีการบังคับคดีโดยชัดแจ้งว่าจะบังคับคดีแก่จำเลยด้วยวิธีการอย่างไร คำร้องของโจทก์จึงไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๒๗๕(๓) ประกอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๕ชอบที่จะยกคำร้อง
พิพากษายืน.
