แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 92 บัญญัติถึงวิธีการขอรับชำระหนี้ในคดีล้มละลายไว้โดยเฉพาะแล้ว การที่ศาลเพิกถอนการชำระหนี้ระหว่างลูกหนี้กับเจ้าหนี้ เพราะเหตุเจ้าหนี้ได้กระทำโดยไม่สุจริตตาม มาตรา 114 นั้นเป็นกรณีที่ไม่ต้องด้วยมาตรา 92 ดังกล่าว เจ้าหนี้จึงไม่มีสิทธิขอรับชำระหนี้ที่ถูกเพิกถอน
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำขอรับชำระหนี้ที่ถูกเพิกถอนการชำระหนี้ตามคำสั่งศาลจากกองทรัพย์สินของลูกหนี้
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์เห็นว่า กรณีของผู้ร้องเป็นการที่ศาลมีคำสั่งเพิกถอนการชำระหนี้ตามมาตรา ๑๑๔ จึงมิใช่กรณีที่ผู้ที่ได้รับความเสียหาย ที่จะมีสิทธิขอรับชำระหนี้ เดิมภายในกำหนดเวลา ๒ เดือน นับแต่คดีถึงที่สุดตาม มาตรา ๙๒ เห็นควรยกคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ยกคำขอรับชำระหนี้ตามความเห็นของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์
เจ้าหนี้ผู้ขอรับชำระหนี้อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
เจ้าหนี้ผู้ขอรับชำระหนี้ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า พระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. ๒๔๘๓ ได้บัญญัติถึงวิธีการขอรับชำระหนี้ในคดีล้มละลายไว้โดยเฉพาะ ซึ่งมาตรา ๙๑ บัญญัติให้เจ้าหนี้ผู้เป็นโจท์หรือไม่ก็ตามต้องยื่นคำขอรับชำระหนี้ต่อ เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ ภายในกำหนดเวลาสองเดือนนับแต่วันโฆษณาคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ เด็ดขาด ฯลฯ แต่มีบัญญัติไว้เป็นพิเศษในมาตรา ๙๒ ให้บุคคลที่ได้รับความเสียหาย เฉพาะ ๓ กรณีคือเพราะสิ่งของของตนถูกยึดไปตามมาตรา ๑๐๙ (๓) หรือเพราะการโอนทรัพย์สินหรือการกระทำใด ถูกเพิกถอนตามมาตรา ๑๑๔ หรือเพราะเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ไม่ยอมรับทรัพย์สินหรือสิทธิตามสัญญาตามมาตรา ๑๒๒ มีสิทธิขอรับชำระหนี้สำหรับราคาสิ่งของหรือหนี้เดิมหรือค่าเสียหายได้แล้วแต่กรณี ภายในกำหนดเวลาตามมาตรา ๙๑ แต่ให้นับจากวันที่อาจใช้สิทธิขอรับชำระหนี้ได้ ถ้าข้อโต้เถียงเป็นคดีถึงที่สุด ศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อมาตรา ๙๒ บัญญัติให้สิทธิบุคคลที่ได้รับความเสียหายเฉพาะ ๓ กรณีดังกล่าวแล้ว ขอรับชำระหนี้ภายในกำหนดเวลาสองเดือน นับจากวันที่อาจขอรับชำระหนี้ หรือนับจากวันคดีถึงที่สุดได้เป็นพิเศษนอกเหนือจากที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๙๑ ก็ต้องเป็นไปตามนั้นจะให้หมายความรวมถึงกรณีบุคคลที่ได้รับความเสียหาย เพราะการโอนทรัพย์สินหรือการกระทำใด ๆ เกี่ยวกับทรัพย์สินของลูกหนี้ถูกเพิกถอน เพราะเหตุได้กระทำโดยไม่สุจริตและไม่มีค่าตอบแทนตามมาตรา ๑๑๔ ว่ามีสิทธิขอรับชำระหนี้เดิมนับจากวันคดีถึงที่สุด ตามมาตรา ๙๒ ด้วยอีกกรณีหนึ่ง ย่อมไม่ได้ พระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. ๒๔๘๓ มาตรา ๙๒ ได้บัญญัติถึงวิธีการขอรับชำระหนี้ในคดีล้มละลายไว้โดยเฉพาะดังวินิจฉัยแล้ว เมื่อกรณีของเจ้าหนี้คดีนี้เป็นเรื่องถูกศาลพิพากษาเพิกถอนการชำระหนี้ระหว่างผู้ชำระบัญชีของบริษัทลูกหนี้กับเจ้าหนี้ เพราะเหตุเจ้าหนี้ได้กระทำโดยไม่สุจริตตามมาตรา ๑๑๔ เจ้าหนี้จึงไม่มีสิทธิขอรับชำระหนี้ที่ถูกเพิกถอนซึ่งพออนุโลมว่าเป็นส่วนหนึ่งของหนี้เดิมภายในกำหนดเวลาสองเดือน นับจากวันคดีถึงที่สุดตามมาตรา ๙๒ แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. ๒๔๘๓ ได้ และคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้ดังกล่าว ก็พ้นกำหนดเวลาสองเดือนนับแต่วันโฆษณาคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๙๑แล้วอีกด้วย เจ้าหนี้จึงหมดสิทธิขอรับชำระหนี้รายนี้แล้ว ศาลล่างทั้งสองพิพากษาให้ยกคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้ ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วย
พิพากษายืน
