แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ฯ 2490 มุ่งหมายแก้ไขวิเคราะห์ศัพท์คำว่า “เคหะ” ใน พ.ร.บ.ปี พ.ศ. 2489 เท่านั้น แม้ในมาตรา 4 จะมีความว่าให้ใช้บังคับแก่บรรดาคดีแพ่งที่ค้างพิจารณาอยู่ในศาลก็ดี ก็ต้องหมายความว่า ใช้บังคับแก่คดีซึ่งตกอยู่ในบังคับแห่ง พ.ร.บ.ปี พ.ศ. 2489 อันค้างพิจารณาอยู่ในศาลเท่านั้นเอง ถ้าคดีที่โจทก์ฟ้องและค้างพิจารณาอยู่ ไม่ตกอยู่ในบังคับของ พ.ร.บ.ปี พ.ศ. 2489 ก็จะนำเอา พ.ร.บ. ปี พ.ศ. 2490 ย้อนหลังไปบังคับไม่ได้.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ขับไล่จำเลยออกจากตึกแถวที่จำเลยเช่าจากโจทก์เพื่อประกอบการค้า จำเลยต่อสู้ว่าจำเลยเช่าเป็นที่อยู่อาศัย โจทก์ขอสืบพะยานประกอบว่าจำเลยประกอบการค้าเป็นส่วนใหญ่ ศาลชั้นต้นเห็นว่าไม่จำเป็นต้องสืบ พิพากษายกฟ้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ดำเนินการพิจารณาพิพากษาใหม่ ศาลฎีกาพิพากษายืน
ศาลชั้นต้นดำเนินการพิจารณาใหม่ต่อไป สั่งงดสืบพะยานเสียอีก แล้วเห็นว่าคีดนี้เป็นคดีค้างพิจารณา ตกอยู่ในบังคับ พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ๒๔๙๐ พิพากษายกฟ้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ดำเนินการพิจารณาคดีนี้แล้วพิพากษาใหม่ตามรูปความ
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า คดีนี้โจทก์ยื่นฟ้องในระหว่างเวลาใช้ พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า (ฉะบับที่ ๒) ๒๔๘๘ และศาลฎีกาได้วินิจฉัยแล้วว่า พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ๒๔๘๙ ซึ่งประกาศใช้ในระหว่างพิจารณาคดี ไม่มีผลย้อนหลัง การที่มี พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ๒๔๙๐ ประกาศใช้อีก ซึ่งมุ่งหมายแก้ไขวิเคราะห์ศัพท์คำว่า “เคหะ” ใน พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ๒๔๘๙ เท่านั้น เมื่อ พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ๒๔๘๙ ไม่มีผลย้อนหลังไปบังคับได้ พ.ร.บ.ควบคุมค่าเช่า ๒๔๙๐ ก็ใช้บังคับไม่ได้เช่นเดียวกัน
พิพากษายืน.