แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พะยาน หน้าที่นำสืบในคดีอาชญานั้นโดยปกติตกอยู่แก่ฝ่ายโจทก์ผู้กล่าวหา แต่เมื่อโจทก์นำสืบแสดงได้ในเบื้องต้นว่าการกระทำของจำเลยเป็นความผิดแล้ว ถ้าจำเลยกล่าวอ้างข้อยกเว้นแก้ตัวอย่างไรเป็นหน้าที่ของจำเลยต้องนำสืบให้สมข้อต่อสู้ คดีที่โจทก์หาว่าจำเลยยิงช้างของโจทก์ จำเลยรับว่ายิงจริงโจทก์ไม่จำเป็นต้องนำสืบว่าจำเลยมิได้กระทำโดยป้องกันแต่จำเลยมีหน้าที่ต้องนำสืบว่าได้ยิงโดยป้องกันตามข้อต่อสู้
ย่อยาว
คดีนี้ได้ความว่าจำเลยที่ ๑ ยิงช้างของโจทก์ ถูกที่ขามีบาดเจ็บ ฝ่ายาจำเลยรับว่าได้ยิงช้างจริง แต่ต่อสู้ว่ากระทำโดยป้องกันตัว จึงมีปัญหาว่าขัดป้องกันนี้เป็นหน้าที่ใครจะต้องนำสืบ
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าตามหลักวิธีพิจารณาอาชญามีว่า ฝ่ายใดกล่าวหาฝ่ายนั้นต้องนำสืบตามข้อหาของตนในคดีนี้ เมื่อโจทก์ฟ้องว่าจำเลยยิงช้างมีบาดเจ็บโจทก์ก็มีหน้าที่นำสืบว่าจำเลยได้ยิงช้างนั้นมีบาดเจ็บจริง โจทก์ไม่จำเป็นจะต้องนำสืบว่าจำเลยมีหน้าที่ต้องนำสืบว่าได้ยิงช้างโดป้องกันตัว ตามข้อต่อสู้ เมื่อจำเลยนำสืบในข้อป้องกันไม่ได้แลจำเลยรับแล้วว่าได้ยิงช้างโจทก์ดังนี้ จึงต้องฟังว่าจำเลยได้ยิงช้างโจทก์ดังนี้ จึงต้องฟังว่าจำเลยได้ยิงช้างโจทก์โดยมิใช่เป็นการป้องกันตัว ต้องมีผิดตาม ม.๓๒๕
