แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยเป็นนายตรวจสรรพสามิตต์ แต่สรรพสามิตต์จังหวัดสั่งให้จำเลยมาทำหน้าที่เสมียนประจำในแผนกสรรพสามิตต์ โดยให้มีหน้าที่ทำบัญชีต่าง ๆ รับคำร้องขออนุญาตขายปลีกสุราจากราษฎรที่นำมายื่นขอรับอนุญาต เขียนใบอนุญาตขายสุราประเภท 4 สำหรับขายปลีก จำเลยได้เขียนใบอนุญาตขายสุราประเภท 4 สำหรับขายปลีกสุรา โดยจำเลยลงนามของจำเลยในช่องเจ้าพนักงานผู้ออกใบอนุญาตเสียเอง และจำเลยได้รับเงินค่าธรรมเนียมใบอนุญาตไว้จากผู้ขอทุกครั้ง แต่จำเลยหานำเงินลงบัญชีและส่งมอบเงินนั้นแก่สรรพสามิตต์จังหวัดหรือสรรพสามิตต์ผู้ช่วยไม่ กลับยักยอกเงินนั้นไปเป็นประโยชน์ส่วนตัวเสีย ดังนี้ จำเลยมีความผิดฐานปลอมหนังสือตามมาตรา 224 และเจ้าพนักงานยักยอกทรัพย์ตามมาตรา 231 ด้วย.
(อ้างฎีกา 896/85, 600/85, 125/2490)
ใบอนุญาตขายสุราประเภท 4 ไม่ใช่หนังสือสำคัญตาม ก.ม. แต่เป็นแต่หนังสือแสดงการอนุญาตให้ขายสุรา จึงเมื่อขออนุญาตก็ต้องมีค่าธรรมเนียมรวมอยู่ด้วย.
ย่อยาว
ความว่า จำเลยเป็นนายตรวจสรรพสามิตต์ประจำแผนกสรรพสามิตต์จังหวัดอุบลราชธานี แต่สรรพสามิตต์จังหวัดได้สั่งให้จำเลยมาทำหน้าที่เป็นเสมียนประจำในแผนกสรรพสามิตต์จังหวัด โดยมีหน้าที่ทำบัญชีต่าง ๆ รับคำร้องขออนุญาตขายปลีกสุราจากราษฎีที่นำมายื่นขออนุญาตเขียนใบอนุญาตขายสุราประเภท ๔ สำหรับขายปลีก ได้บังอาจเขียนใบอนุญาตขายสุราประเภท ๔ สำหรับขายปลีกสุราที่ทำขึ้นในราชอาณาจักร รวม ๗๔๑ ฉะบับ โดยจำเลยลงนามของจำเลยในช่องตำแหน่ง เจ้าพนักงานผู้ออกใบอนุญาตเสียเอง แล้วจำเลยได้มอบใบอนุญาตนั้นให้แก่ราษฎีผู้ยื่นคำร้องขออนุญาตไป และจำเลยได้รับเงินค่าธรรมเนียมใบอนุญาตไว้จากผู้ขออนุญาตทุก ๆ ครั้ง จำเลยหาได้นำเงินลงบัญชีและส่งมอบเงินนั้นแก่สรรพสามิตต์จังหวัด หรือสรรพสามิตต์ผู้ช่วยตามหน้าที่ของจำเลยไม่ จำเลยได้ยักยอกเงินจำนวนนั้นไปเป็นประโยชน์ส่วนตัวเสียเป็น ๑๘๐๙ บาท โจทก์จึงฟ้องขอให้ลงโทษตาม ก.ม.ลักษณะอาญา มาตรา ๑๓๑,๒๒๒,๒๒๔,๒๒๕,๒๒๙,๒๓๐. ที่แก้ไขเพิ่มเติม กับคืนหรือใช้ราคาทรัพย์ให้แก่รัฐบาลด้วย จำเลยให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นเห็นว่า จำเลยไม่มีผิดตามมาตรา ๑๓๑,๒๒๙,๒๓๐ คงมีผิดตามมาตรา ๒๒๔ คงจำคุก ๒ ปีลดกึ่งหนึ่งคงจำคุก ๑ ปีและใช้เงินแก่รัฐบาล ศาลอุทธรณ์เห็นพ้องกับศาลชั้นต้นว่า จำเลยไม่มีผิดตามมาตรา ๑๓๑ และยังเห็นต่อไปว่าจำเลยไม่มีผิดตามมาตรา ๒๒๔ พิพากษาแก้ให้ยกฟ้อง
โจทก์ฎีกา,
ศาลฎีกาเห็นว่า ในความผิดฐานปลอมหนังสือนั้น จำเลยมีหน้าที่เขียนหรือกรอกข้อความในใบอนุญาตจำหน่ายสุราประเภท ๔ นั้น จำเลยไม่มีอำนาจลงนามในช่องหรือในฐานะเจ้าพนักงานผู้ออกใบอนุญาตดังกล่าวนั้นเลย ทั้งนี้โดยจำเลยรู้อยู่ดีแล้วว่าไม่มีอำนาจจะทำได้ การกระทำของจำเลยเป็นการแสดงให้ผู้อื่นหลงเชื่อว่าเป็นอนุญาตที่แท้จริง การกระทำทั้งนี้ย่อมเกิดเสียหายและสามารถอาจเกิด+++++++ได้ จึงต้องฟังว่าเป็นความผิดฐานปลอมหนังสือโดยสมบูรณ์ จำเลยเป็นเจ้าพนักงานผู้มีตำแหน่งหน้าที่ จึงถือไม่ได้ว่าใบอนุญาตอยู่ในหน้าที่ของจำเลย ๆ เป็นผู้ทำตามตำแหน่ง และใบอนุญาตนี้ไม่ใช่หนังสือสำคัญตามกฎหมาย เป็นแต่หนังสือแสดงการอนุญาตให้ขายสุราซึ่งเมื่อขออนุญาตก็ต้องมีค่าธรรมเนียมรวมอยู่ด้วย จำเลยจึงมีผิดเพียงฐานปลอมหนังสือราชการมาตรา ๒๒๔
ส่วนข้อหาเป็นเจ้าพนักงานยักยอกทรัพย์นั้น ฟังได้ว่า จำเลยมีหน้าที่ออกใบอนุญาต ขายสุราประเภท ๔ และมีหน้าที่รับเงินค่าธรรมเนียม+++++++++แล้วลงบัญชี และนำเงินส่งเจ้าหน้าที่ตามระเบียบ เมื่อจำเลยได้รับชำระค่าธรรมเนียมใบอนุญาตแล้ว ไม่ลงบัญชีและไม่นำส่ง กลับเจตนาทุจจริตนำเงินนั้นไปเป็นประโยชน์ส่วนตัวเสีย ดังนี้ ย่อมได้ชื่อว่าจำเลยยักยอม+++++++++ใช้ให้มีหน้าที่ปกครองรักษาเป็นความผิดตามกฎหมายลักษณะอาญา มาตรา ๑๓๑
พิพากษากลับ ว่าจำเลยมีผิดตามมาตรา ๑๓๑,๒๒๔ จำคุก ๓ ปี ลดรับสารภาพกึ่งหนึ่งคงจำคุก ๑ ปี ๖ เดือน หรือให้คืนหรือใช้ราคาทรัพย์
