แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ตามกฎหมายลักษณมฤดกการแบ่งทรัพย์มฤดกแก่กันนั้นมิได้บังคับว่าจะต้องทำเป็นหนังสือ ถ้าหากปรากฎว่าผู้รับได้แบ่งแลรับส่วนแบ่งไปแล้วก็ใช้ได้ตามกฎหมาย ส่วนแบ่งมฤดกที่ทำกันก่อนใช้ประมวลแพ่งบรรพ 6 ต้องบังคับตามกฎหมายลักษณมฤดก
ย่อยาว
ได้ความว่าที่รายพิพาทเป็นที่มฤดกตกได้แก่โจทก์ จำเลยแลผู้อื่นอีก ๒ คน ผู้รับมฤดกได้ตกลงแบ่งกันปรากฎตามสัญญาแบ่งมฤดก ขณะทำสัญญาแบ่งกันนี้ บ.โจทก์ไปอยู่เสียที่อื่นมิได้ตั้งตัวแทนมาทำสัญญานี้ด้วย ผู้รับมฤดกต่างก็ได้ปกครองที่ส่วนของตนไปหมดแล้ว บัดนี้โจทก์กลังมาฟ้องจำเลยขอแบ่งแยกที่ดินให้โจทก์ ๒ ใน ๖ ส่วนของที่รายนี้ทั้งหมด
ศาลชั้นต้นแลศาลอุทธรณ์พิพากษาให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฎีกาคัดค้านว่า สัญญาแบ่งมฤดกเป็นสัญญาปราณีประนอมตาม ม.๘๕๑ ต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือ จึงจะฟ้องร้องได้
ศาลฎีกาเห็นว่าสัญญาแบ่งมฤดกรายนี้เกิดก่อนใช้ประมวลแพ่งบรรพ ๖ ต้องบังคับตามกฎหมายลักษณมฤดก แลเห็นว่าตามกฎหมายลักษณมฤดกการแบ่งทรัพย์มฤดกไม่ได้บังคับว่าจะต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือ จึงจะต้องตามกฎหมาย หากว่าผู้รับมฤดกได้แบ่งทรัพย์แลรับส่วนแบ่งของตนไปแล้ว การแบ่งเช่นนี้เป็นอันใช้ได้ตามกฎหมายแล้ว โจทก์จึงไม่มีสิทธิคัดค้านการแบ่งแยกนี้อีกได้ จึงพิพากษายืนตาม
