แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ทำหนังสือสัญญากู้เงินแล้วมอบที่นาแก่ผู้ให้กู้โดยมีข้อสัญญาว่า ถ้าพ้น 3 ปีไม่ไถ่ยอมยกที่นาให้ ครั้นครบกำหนด 3 ปีแล้วไม่ไถ่ดังนี้ จะมาขอไถ่ภายหลังไม่ได้
(อ้างฎีกาที่ 308/2490)
ย่อยาว
คดีนี้ได้ความว่า โจทก์ได้ทำหนังสือสัญญากู้เงินมอบที่นามือเปล่าให้ทำต่างดอกเบี้ย และยอมให้เบิกนาที่เป็นป่าต่อไปอีก โจทก์จะนำเงินมาไถ่คืนในกำหนด ๓ ปี และให้ค่าเบิกนาในราคาสูงตามที่ต้องการ ถ้าเกิน ๓ ปี ไม่ไถ่ ยอมยกที่นาให้ ครั้นครบกำหนด ๓ ปีโจทก์หานำเงินมาไถ่ไม่ เพิ่งมาขอไถ่เมื่อพ้นกำหนดสัญญาแล้วหลายปี
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาต้องกันว่า ที่พิพาทเป็นที่มือเปล่า จำเลยได้ครอบครองเพื่อตนเอง เมื่อพ้นกำหนดสัญญามากกว่าปี ที่พิพาทย่อมตกเป็นสิทธิ โจทก์ฟ้องขอไถ่ไม่ได้ พิพากษายกฟ้อง
โจทก์ฎีกาในข้อกฎหมายว่า ข้อกำหนดระยะเวลาแห่งสัญญากู้เป็นโมฆะ โจทก์มีสิทธิไถ่ถอน
ศาลฎีกาเห็นว่า โจทก์ฟ้องขอไถ่หรือขอคืนไม่ได้ อ้างฎีกาที่ ๓๐๘/๒๔๙๐ พิพากษายืนตามศาลล่างทั้งสอง