แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ขอให้ใช้ทรัพย์ ศาลจะสั่งให้จำแทนไม่ได้
ย่อยาว
คดีนี้ศาลอุทธรณ์ตัดสินแก้ศาลเดิมในข้อกำหนดการลงโทษจำเลย ส่วนการบังคับให้จำเลยใช้ทรัพย์ ถ้าไม่ใช้ให้จำแทนตามมาตรา ๑๘ นั้นยืนตาม
ฎีกาตัดสินว่า ศาลอุทธรณ์วางบทลงโทษ แลลดโทษจำเลยนั้นชอบแล้ว เว้นแต่ข้อที่ว่าถ้าจำเลยไม่ใช้ทรัพย์ให้จำแทนตามมาตรา ๑๘ นั้นไม่ชอบ เพราะโจทย์ขอแต่เพียงให้จำเลยคืนทรัพย์เท่านั้น ซึ่งเปนคำขอในทางแพ่ง ถึงแม้มาตรา ๙๒ จะได้ระบุไว้ให้ใช้มาตรา ๑๘ เปนบทบังคับในเรื่องนี้ก็ดี ความประสงค์ของกฎหมายข้อนี้ก็คือต้องการให้ใช้ทรัพย์คืนแก่ผู้เสียหายเท่านั้นเอง ถ้าไม่อาจจะใช้ได้ จึงให้เอาตัวจำคุกแทน การที่ศาลจะก้าวล่วงบังคับเด็ดขาดไปในชั้นนี้ อาจเปนการตัดสิทธิของผู้ที่จะได้รับใช้ทรัพย์ ในการที่จะยึดทรัพย์ของผู้ที่จะได้รับใช้ทรัพย์ ในการที่จะยึดทรัพย์ของจำเลยใช้ตามมาตรา ๑๘ ได้ แลการบังคับคดีในชั้นนี้ต้องอาศรัยพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาอาญาเพิ่มเติม ร.ศ.๑๒๖ มาตรา ๕-๖ ประกอบด้วย เหตุนี้จึงให้แก้คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ในข้อจำแทนนี้ นอกนั้นยืนตามศาลอุทธรณ์
