แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ที่ดินใบเหยียบย่ำซึ่งทำให้เป็นที่มีประโยชน์ก่อนเป็นผัวเมียกันเป็นสินเดิมที่ ๆ โก่นสร้างขึ้นเมื่อเป็นผัวเมียกันแล้วเป็นสินสมรส วิธีพิจารณาแพ่ง ใบเหยียบย่ำเป็นแต่หนังสือสำคัญเพื่อแสดงว่าผู้ขอจองมีสิทธิจะทำในที่ดินเท่านั้น หาใช่ให้กรรมสิทธิแก่ผู้จองไม่
ย่อยาว
โจทก์จำเลยต่างตกลงอย่าขาดจากสามีภรรยากัน แลขอให้ศาลวินิจฉัยว่าที่ดินโฉนดที่ ๖๙๗๖ นั้นจะเป็นสินเดิมของจำเลยหรือเป็นสินสมรส ทางพิจารณาได้ความว่า ที่รายนี้เดิมจำเลยได้รับใบเหยียบย่ำแลทำเป็นนาเตียนแล้ว ๘ ไร่ จึงมาได้โจทก์เป็นภรรยา แลได้ช่วยกันทำส่วนที่เหลือต่อไปจนได้รับโฉนดมีชื่อโจทก์จำเลยเป็นผู้ถือกรรมสิทธิดังนี้
ศาลเดิมตัดสินว่าที่เป็นสินเดิมของจำเลย
ศาลฎีกาแลศาลอุทธรณ์เห็นว่า ใบเหยียบย่ำเป็นแต่หนังสือสำคัญเพื่อแสดงว่าผู้จองมีสิทธิจะทำที่ดินให้เป็นประโยชน์หาใช่ให้กรรมสิทธิไม่ เมื่อผู้จองทำที่ให้เป็นประโยชน์ภายในอายุใบเหยียบย่ำเท่าใด ก็ได้กรรมสิทธิเท่านั้น คดีนี้ปรากฎว่าก่อนจำเลยได้โจทก์เป็นภรรยาได้ทำที่ให้มีประโยชน์แล้ว ๘ ไร่ ที่ ๘ ไร่นี้จึงเป็นสินเดิมของจำเลย ส่วนที่เหลือนอกนั้นเป็นสินสมรส ให้แบ่งแก่โจทก์ ๑ ส่วนจำเลย ๒ ส่วน ฯ
