แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
ประเด็นข้อพิพาทมีว่า สมควรถอนผู้ร้องออกจากการเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายหรือไม่ ไม่มีประเด็นเรียกร้องแบ่งเอาทรัพย์มรดก ผู้คัดค้านไม่มีสิทธิขอคุ้มครองตาม ป.วิ.พ. มาตรา 254 ขอให้ผู้ร้องแสดงบัญชีเงินได้จากการขายที่ดินทรัพย์มรดกและนำเงินดังกล่าวมาวางศาล ทั้งขออายัดการโอนที่ดินทรัพย์มรดกแปลงอื่น ตามคำแถลงคัดค้านของผู้ร้องรับว่าไม่ได้จัดทำบัญชีทรัพย์มรดกและได้โอนขายที่ดินทรัพย์มรดกไปจริง จึงไม่มีความจำเป็นที่จะต้องสืบพยานผู้ร้อง เพราะเป็นการฟุ่มเฟือย ชักช้าไม่ทำให้ประเด็นเปลี่ยนแปลงไป ศาลชั้นต้นชอบที่จะงดสืบพยานของผู้ร้องได้ตาม ป.วิ.พ.มาตรา 86 วรรคสอง.
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องจากศาลมีคำสั่งให้นางอุไรวรรณ สายชู ผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของนายจำนงค์ สายชู ผู้ตายและมีสิทธิหน้าที่ตามกฎหมาย
ผู้คัดค้านยื่นคำร้องว่านับแต่นางอุไรวรรณ สายชู ผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกมิได้ ปฏิบัติหน้าที่ที่ได้จัดทำบัญชีทรัพย์มรดกโดยไม่มีเหตุอันสมควรและได้ขายที่ดินโฉนดเลขที่ 762 แขวงบางมดเขตบางขุนเทียน กรุงเทพมหานคร โดยไม่มีเหตุจำเป็นอันเร่งด่วนและมิได้ปรึกษาหารือกับทายาท กับขายในราคาต่ำกว่าราคาท้องตลาดก่อให้เกิดความเสียหาย ไม่สมควรเป็นผู้จัดการมรดกต่อไป ขอให้มีคำสั่งถอนผู้ร้องออกจากการเป็นผู้จัดการมรดก
ผู้ร้องยื่นคำแถลงคัดค้านว่า ผู้ร้องไม่สามารถจัดทำบัญชีทรัพย์ในระยะเวลารวดเร็วได้เพราะผู้ร้องสืบทราบว่าผู้คัดค้านปิดบังซ่อนเร้นทรัพย์มรดก ขณะนี้อยู่ในระหว่างติดตามรวบรวมทรัพย์สินอีกทั้งทายาทของผู้ตายมีสิทธิรับมรดกแทนที่ผู้ตายในทรัพย์มรดกของนายเนย สายชู บิดาผู้ตายซึ่งตายเมื่อเดือนสิงหาคม ศกนี้ (2531)ด้วย ผู้คัดค้านฉ้อฉลทรัพย์มรดกไป เหตุที่ผู้ร้องมิได้จัดทำบัญชีทรัพย์ เนื่องจากการกระทำของผู้คัดค้าน การขายที่ดินนั้นได้กระทำโดยสุจริตและโดยสิทธิและหน้าที่ของผู้จัดการมรดก การขายที่ดินเกิดจากการที่ผู้คัดค้านล่อลวงให้ผู้ร้องขาย ขอศาลมีคำสั่งให้ผู้ร้องมีสิทธิและหน้าที่ในฐานะผู้จัดการมรดกต่อไป
ระหว่างการไต่สวนของศาลชั้นต้น ผู้คัดค้านยื่นคำร้องขอให้ใช้วิธีการชั่วคราวก่อนพิพากษา โดยให้ผู้ร้องแสดงบัญชีเงินได้จากการขายที่ดินโฉนดเลขที่ 762 แขวงบางมด และให้นำเงินดังกล่าวมาวางศาลกับขอให้อายัดการโอนโฉนดที่ดินเลขที่ 5279 แขวงท่าข้าม(ศีรษะกระบือ) เขตบางขุนเทียน โดยคำขอฉุกเฉิน ศาลชั้นต้นไต่สวนแล้ว มีคำสั่งให้ผู้ร้องนำเงินที่ได้จากการขายที่ดินโฉนดเลขที่762 แขวงบางมด มาวางศาลคำขออื่นให้ยก
ศาลชั้นต้นไต่สวนพยานผู้คัดค้านได้ 1 ปากแล้วเลื่อนไปถึงวันนัดมีคำสั่งว่าคดีพอวินิจฉัยได้ ให้งดไต่สวนพยานผู้คัดค้านและพยานผู้ร้อง แล้วมีคำสั่งให้ถอนผู้ร้องออกจากการเป็นผู้จัดการมรดกของนายจำนงค์ สายชู ส่วนวิธีการชั่วคราวที่ศาลสั่งนั้นให้มีผลต่อไปจนกว่าศาลจะมีคำสั่งเป็นอย่างอื่น
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า ให้ยกคำร้องขอคุ้มครองชั่วคราวของผู้คัดค้าน นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
ผู้ร้อง ผู้คัดค้าน ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “พิเคราะห์แล้ว มีปัญหาตามที่ผู้ร้องฎีกาว่า ที่ศาลอุทธรณ์ให้ถอนผู้จัดการมรดกโดยวินิจฉัยว่า ผู้ร้องมีพฤติการณ์กระทำไม่ชอบด้วยหน้าที่ ขายที่ดินทรัพย์มรดก 1 แปลงโดยไม่มีความจำเป็นเร่งด่วน ไม่บอกให้ผู้คัดค้านซึ่งเป็นทายาททราบ ไม่ทำบัญชีทรัพย์ภายในเวลาและตามแบบที่กำหนดส่อถึงความไม่สุจริตหรือความสามารถอันเห็นประจักษ์ ผู้ร้องไม่เห็นด้วย เพราะศาลชั้นต้นสั่งงดสืบพยานของผู้ร้อง เหตุที่ไม่สามารถจัดทำบัญชีทรัพย์มรดก เพราะผู้คัดค้านปิดบังซ่อนเร้นทรัพย์มรดกไว้ จึงไม่สามารถทำบัญชีทรัพย์และการสืบพยานผู้ร้องจะพิสูจน์แสดงได้ว่าผู้ร้องมิได้ทุจริต และมีความสามารถตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1731 ที่ศาลชั้นต้นสั่งงดสืบพยานของผู้ร้องไม่ชอบควรฟังข้อเท็จจริงก่อนนั้น เห็นว่า ตามคำแถลงคัดค้านของผู้ร้องได้รับว่าไม่ได้ทำบัญชีทรัพย์มรดกและได้โอนขายที่ดินทรัพย์มรดกไป 1แปลงจริง จึงไม่มีความจำเป็นจะต้องให้ผู้ร้องสืบพยานต่อไป เพราะจะเป็นการฟุ่มเฟือย ชักช้า ไม่ทำให้ประเด็นเปลี่ยนแปลง ที่ศาลชั้นต้นให้งดสืบพยานของผู้ร้องจึงชอบแล้วตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 86 วรรคสอง และมีปัญหาตามที่ผู้คัดค้านฎีกาว่า ที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่าผู้ร้องกับผู้คัดค้านพิพาทกันว่าสมควรถอนผู้ร้องออกเสียจากการเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายหรือไม่มิได้พิพาทเกี่ยวกับทรัพย์มรดกในการแบ่งมรดก ผู้คัดค้านไม่มีสิทธิขอคุ้มครองชั่วคราวก่อนพิพากษา ผู้คัดค้านไม่เห็นด้วย เพราะผู้ร้องจัดการส่อไปในทางทุจริต ก่อความเสียหายแก่ผู้คัดค้านและทายาทอื่นผู้คัดค้านหรือทายาทอื่นอาจฟ้องผู้ร้องได้ กรณีต้องด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 254 นั้นเห็นว่า ประเด็นคดีนี้มีว่า สมควรถอนผู้ร้องออกจากการเป็นผู้จัดการมรดกของนายจำนงค์ สายชู ผู้ตายหรือไม่เท่านั้น ไม่มีประเด็นเรียกร้องแบ่งเอาทรัพย์มรดก การขอคุ้มครองชั่วคราวตามคำร้องของผู้คัดค้านซึ่งเห็นได้ว่าเป็นเรื่องเกี่ยวกับทรัพย์มรดกจึงไม่มีประเด็น ที่ผู้คัดค้านอ้างว่าผู้คัดค้านอาจฟ้องผู้ร้องเกี่ยวกับทรัพย์มรดกก็เป็นอีกเรื่องหนึ่งต่างหากที่จะไปว่ากล่าวกันใหม่ ซึ่งไม่เกี่ยวกับคดีนี้…”
พิพากษายืน.
