แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญาริบเงินมัดจำตามประมวลแพ่งฯ ม. 378 (2) ปัญหากฏหมาย
ย่อยาว
ได้ความว่าจำเลยสัญญาว่า ถ้าจำเลยได้รับซื้อที่นาของนายเรียมวันใดภายในกำหนดสัญญาที่นายเรียมทำไว้กับจำเลยแล้วจำเลยจะโอนขายที่นานั้นให้แก่โจทก์ โจทก์จึงวางเงินมัดจำ ๑๐๔๐ บาท ให้แก่จำเลย ต่อมาโจทก์จัดการโดยทางลับให้บุตรีโจทก์ไปลอบซื้อที่ดินนั้นจากนายเรียมเปนเงิน ๓๘๔๐ บาท จำเลยจึงฟ้องนายเรียม ศาลตัดสินให้นายเรียมคืนเงินมัดจำให้จำเลยแลใช้ค่าเสียหายอีก ๔๐๐ บาท โจทก์จึงฟ้องจำเลยเรียกเงินมัดจำคืน
ฎีกาตัดสินว่าจำเลยริบเงินมัดจำได้ตามประมวลแพ่งมาตรา ๓๗๘ ข้อ ๒ เพราะการชำระหนี้เปนการพ้นวิสัยซึ่งฝ่ายโจทก์ต้องรับผิดชอบ