แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
นอกจากจำเลยจะปฏิบัติหน้าที่ทางเอกสารที่เกี่ยวข้องกับหน่วยราชการต่าง ๆ แทนบริษัทผู้ขนส่งที่อยู่ต่างประเทศแล้ว จำเลยยังเป็นผู้จัดการในการขนถ่ายสินค้าจากเรือใหญ่ลงเรือฉลอมแล้วนำเข้ามาที่โรงพักสินค้าเพื่อส่งมอบให้ผู้ซื้อสินค้าซึ่งเป็นผู้รับตราส่งอีกด้วย เข้าลักษณะร่วมขนส่งเพื่อให้สินค้าถึงมือผู้ซื้อในการขนส่งช่วงสุดท้าย จำเลยจึงเป็นผู้ขนส่งทอดสุดท้ายซึ่งต้องร่วมรับผิดในความเสียหายของสินค้าด้วยตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 618 ซึ่งเป็นบทกฎหมายที่ใกล้เคียงอย่างยิ่งกับการรับขนของทางทะเลในขณะเกิดข้อพิพาททั้งนี้ไม่ว่าความเสียหายจะเกิดขึ้นตอนใดระหว่างการขนส่งและจำเลยจะได้เป็นผู้ทำให้เกิดความเสียหายนั้นหรือไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยมีวัตถุประสงค์ในการรับจ้างขนส่งสินค้าทางทะเล เมื่อประมาณปลายปี 2526 บริษัทยูโรไทยอินดัสเตรียลซัพพลายจำกัด ได้สั่งซื้อสินค้าข้าวมอลท์จำนวน 9,600 กระสอบ น้ำหนัก480,000 กิโลกรัม จากบริษัทยูโรไทยอินดัสตรีเบดาร์ฟ แอนด์แฮนเดลส์ จีเอ็มบีเอช จำกัดซึ่งอยู่ที่ประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมัน บริษัทผู้ขายสินค้าได้ว่าจ้างบริษัทชิพฟาทาเกสเซลชาพ เดทเลฟ วอน แอพเพ่น จีเอ็มบีเอชจำกัด เป็นผู้ขนส่งสินค้าทางทะเลมายังประเทศไทยโดยเรือชื่ออนานเจลไมท์ เนื่องจากผู้ขนส่งสินค้าดังกล่าวไม่มีสาขาในประเทศไทย ผู้ขนส่งจึงมอบหมายให้จำเลยเป็นผู้ขนส่งทอดสุดท้ายบริษัทยูโรไทยอินดัสเตรียลซัพพลาย จำกัด ได้เอาสินค้าดังกล่าวประกันภัยไว้แก่โจทก์ ในวงเงินไม่เกิน 7,587,469.55 บาท ต่อมาเมื่อวันที่ 26 มกราคม 2527 เรืออนานเจลไมท์ได้บรรทุกข้าวมอลท์มาถึงประเทศไทยเข้าเทียบท่าเรือที่เกาะสีชัง จังหวัดชลบุรีปรากฏว่าข้าวมอลท์สูญหายไปจำนวน 18,600 กิโลกรัม คิดเป็นเงิน294,014.45 บาท ความเสียหายดังกล่าวเกิดขึ้นในระหว่างการขนส่งทางทะเล บริษัทยูโรไทยอินดัสเตรียลซัพพลาย จำกัด จึงเรียกร้องให้โจทก์ในฐานะผู้รับประกันภัยชำระค่าเสียหายดังกล่าวตามสัญญาประกันภัย โจทก์ได้ชำระให้ตามสัญญาแล้วเป็นเงิน 279,284.45บาท โจทก์จึงเป็นผู้รับช่วงสิทธิที่จะเรียกค่าเสียหายจากจำเลยซึ่งเป็นผู้ร่วมขนส่งพร้อมด้วยดอกเบี้ยเป็นเงิน 57,674.15 บาทขอให้บังคับจำเลยชำระเงิน 336,958.60 บาท พร้อมด้วยดอกเบี้ยในอัตราร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีของต้นเงิน 279,284.45 บาท นับถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยให้การว่า โจทก์ไม่ได้รับประกันภัยทางทะเลในสินค้าข้าวมอลท์ และโจทก์ไม่ได้รับช่วงสิทธิโดยชอบด้วยกฎหมายจากบริษัทยูโรไทยอินดัสเตรียลซัพพลาย จำกัด จำเลยไม่มีวัตถุประสงค์ในการรับจ้างขนส่งสินค้าทางทะเลเพื่อรับบำเหน็จตามอัตราค่าจ้างการค้าปกติ จำเลยเป็นตัวแทนเจ้าของเรือหรือผู้เช่าเรือซึ่งมีภูมิลำเนาอยู่ต่างประเทศ มีรายได้จากการรับจ้างทำของเท่านั้นจำเลยจึงไม่ต้องรับผิดในความสูญหายหรือเสียหายของสินค้าข้าวมอลท์ร่วมกับผู้ขนส่งทอดอื่น ๆ ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงินจำนวน 279,284.45 บาทพร้อมด้วยดอกเบี้ยในอัตราร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีนับแต่วันที่ 22พฤษภาคม 2528 เป็นต้นไป จนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงฟังได้ว่า เรืออนานเจลไมท์ที่ขนสินค้ารายพิพาทได้จอดที่เกาะสีชังและมีการขนถ่ายสินค้าลงเรือฉลอมที่เกาะสีชังแล้วนำเข้ามาที่โรงพักสินค้าของบริษัทบุญรอดบริวเวอรี่ จำกัด จำเลยเป็นผู้ขนถ่ายสินค้าจากเรืออนานเจลไมท์ลงสู่เรือฉลอม และเมื่อบริษัทยูโรไทยอินดัสเตรียลซัพพลาย จำกัด ผู้ซื้อมีหนังสือแจ้งให้จำเลยชดใช้ค่าเสียหาย จำเลยก็รับจะรีบดำเนินการแจ้งให้บริษัทผู้ขนส่งในประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมันซึ่งเป็นตัวการพิจารณาแล้ว จำเลยก็ได้มีหนังสือถึงบริษัทตัวการตามเอกสารหมายจ.15 นอกจากนี้เมื่อโจทก์มีหนังสือแจ้งให้จำเลยชดใช้ค่าเสียหายจำเลยก็ได้มีหนังสือตอบว่า ขอให้โจทก์ยืดอายุการดำเนินคดีตามกฎหมายไปก่อน จำเลยมิได้ปฏิเสธความรับผิดสำหรับความเสียหายที่เกิดขึ้นแก่สินค้าที่ขนส่งแต่อย่างใด ประกอบกับเรืออนานเจลไมท์จะแล่นเข้ามาในแม่น้ำเจ้าพระยาไม่ได้ จึงต้องขนถ่ายสินค้าที่เกาะสีชังและจำเลยเป็นผู้ติดต่อกับกรมศุลกากรและกองตรวจคนเข้าเมือง ทั้งจำเลยเป็นตัวแทนบริษัทผู้ขนส่ง เห็นว่านอกจากจำเลยจะปฏิบัติหน้าที่ทางเอกสารที่เกี่ยวข้องกับหน่วยราชการต่าง ๆแทนบริษัทผู้ขนส่งที่อยู่ต่างประเทศแล้ว จำเลยยังเป็นผู้จัดการในการขนถ่ายสินค้าจากเกาะสีชังลงเรือฉลอมแล้วนำเข้ามาที่โรงพักสินค้าของบริษัทบุญรอดบริวเวอรี่ จำกัด เพื่อส่งมอบให้บริษัทยูโรไทยอินดัสเตรียลซัพพลาย จำกัด ผู้ซื้อสินค้าซึ่งเป็นผู้รับตราส่งอีกด้วย เข้าลักษณะร่วมขนส่งเพื่อให้สินค้าถึงมือผู้ซื้อในการขนส่งช่วงสุดท้าย จำเลยจึงเป็นผู้ขนส่งทอดสุดท้ายซึ่งต้องร่วมรับผิดในความเสียหายของสินค้าดวย ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 618 ซึ่งเป็นบทกฎหมายที่ใกล้เคียงอย่างยิ่งกับการรับขนของทางทะเลในขณะเกิดข้อพิพาท ทั้งนี้ไม่ว่าความเสียหายจะเกิดขึ้นตอนใดในระหว่างการขนส่งและจำเลยจะได้เป็นผู้ทำให้เกิดความเสียหายนั้นหรือไม่
พิพากษายืน
