แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
มรฎก ,สัญญา วิธีพิจารณา ทรัสตี ,อายุความ ดอกเบี้ย สัญญา ,คนนอกสัญญา,วิธีพิจารณาฎีกาอุทธรณ์
ย่อยาว
โจทย์เปนบุตรแลจำเลยเปนภรรยาผู้ตายโจทย์ฟ้องเรียกเงินทรัพย์มรฎกผู้ตายจากจำเลย โดยกล่าวว่า จำเลยได้เปนผู้ปกครองทรัพย์ไว้ให้แก่โจทย์ในน่าที่ทรัสตี แลว่าจำเลยได้ทำสัญญาให้ไว้ฉบับหนึ่งซึ่งโจทย์ถือเปนหลัก
ได้ความว่า เดิมจำเลยกับนายกิมมุ้ยได้มีข้อทุ่มเถียงกันในเรื่องมรฎกผู้ตาย จำเลยกับนายกิมมุ้ยจึงทำสัญญาขึ้นฉบับหนึ่ง แบ่งแยกมรฎกผู้ตายซึ่งกันแลกัน ในสัญญานั้นมีข้อความแสดงว่า จำเลยได้พิทักษ์รักษาทรัพย์ซึ่งแบ่งแยกไปกับนายกิมมุ้ยไว้สำหรับตัวจำเลยแลโจทย์ (กับผู้อื่น) ในน่าที่ทรัสตี แล้วจำเลยได้ลงชื่อในสัญญาแทนโจทย์แลคนอื่น ๆ ด้วย
ฝ่ายจำเลยต่อสู้ว่า สัญญาที่อ้างนี้โจทย์ไม่ได้เปนคู่สัญญา จำฟ้องร้องไม่ได้
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทย์ไม่ใช่เปนคนนอกสัญญาแลมีสิทธิแก่นายกิมมุ้ยเช่นเดียวกับจำเลยเหมือนกัน แต่โจทย์จำฟ้องร้องว่ากล่าวแก่จำเลยตามสัญญานี้ไม่ได้ (ฎีกาที่ ๑๔๗/๑๒๑) ศาลฎีกาคงมีความเห็นต่อไปว่า สัญญาฉบับนี้ฟังเปนพยานสนับสนุนฟ้องโจทย์ที่อ้างว่า จำเลยได้พิทักษ์รักษาทรัพย์ไว้ในน่าที่ทรัสตีนั้นได้
เมื่อผู้ควรรับมรฎกผู้ตายได้แสดงตนว่าเปนผู้รักษาทรัพย์มรฎกของผู้ตาย ไว้ให้แก่ผู้ควรรับมรฎกอื่นในฐานเป็นทรัสตีแล้ว จะยกอายุความมรฎก ๑ ปี ขึ้นตัดมิได้ (ฎีกาที่ ๘๐๔/๑๒๖,๑๔๕๕/๒๔๖๒ ๓๙๐/๒๔๖๓)
โจทย์ฟ้องเรียกมรฎกผู้ตายจากจำเลยซึ่งได้รักษาไว้ในน่าที่ทรัสตี จำเลยต่อสู้ว่า โจทย์ไม่ควรได้รับมรฎก ศาลอุทธรณ์กรุงเทพ ฯ ตัดสิน ให้โจทย์ได้รับมรฎก แลให้ดอกเบี้ยแก่โจทย์ร้อยละ ๗ ครึ่งต่อปี ฎีกาตัดสินยืน
คดีที่ต้องพิจารณาตามสัญญาทางพระราชไมตรีระหว่างกรุงสยามแลฝรั่งเศสปี ๒๔๔๙ นั้น คู่ความจะทูลเกล้า ฯ ถวายฎีกาได้แต่เฉภาะในปัญหาข้อกฎหมายเท่านั้น
