แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ฟ้องกล่าวว่ามีนาฟาง 1 แปลงมีใบเหยียบย่ำ สืบได้ว่าครอบครองมาก่อนออกใบเหยียบย่ำเพื่อแสดงประกอบว่าเป็นเจ้าของที่ดินได้ ไม่เป็นการสืบนอกฟ้องนอกประเด็น เพราะฟ้องมิได้กล่าวปิดประเด็น
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าโจทก์มีนาฟาง ๑ แปลง มีใบเหยียบย่ำแล้ว จำเลยกับพวกบุกรุกเข้าทำลายรั้วและคันนาของโจทก์ และไถทับต้นข้าวในนาของโจทก์เสียหาย ขอให้ขับไล่จำเลยและบริวานอย่าให้เข้ามาเกี่ยวข้องและใช้ค่าเสียหาย ศาลชั้นต้นฟังข้อเท็จจริงว่าที่รายพิพาทเดิมเป็นที่ป้า โจทก์ไปขอจับจองต่ออำเภอเมื่อเดือน ๓ ปี ๒๔๘๑ อำเภอสั่งให้กำนันและผู้ใหญ่บ้านไปรังวัด ต่อมาเดือน ๖ ปีเดียวกัน โจทก์ก็ทำนาเต็มเนื้อที่ ต่อมาเดือน ๘ ปี ๒๔๘๓ จำเลยกับพวกรุกเข้ามารื้อรั้วพันคั้นนาและไถทับที่ที่โจทก์ไถหว่าน ส่วนใบเหยียบย่ำอำเภอเพิ่งออกให้เมื่อวันที่ ๘ สิงหาคม ๒๔๘๓ ข้อที่จำเลยคัดค้านว่าโจทก์เพิ่งได้รับใบเหยียบย่ำนั้น โจทก์ปกครองอยู่ก่อนแล้วมีสิทธิตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา ๑๓๖๗ จึงพิพากษาไม่ให้จำเลยเข้าเกี่ยวข้องในที่รายพิพาท กับให้ใช้ค่าเสียหาย.
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์เห็นว่าโจทย์ฟ้องอาศัยสิทธิตามใบเหยียบย่ำ โจทก์นำสืบถึงการครอบครองเป็นการสืบนอกฟ้องนอกประเด็น จะรับฟังหรือวินิจฉัยไม่ได้ พิพากษาให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่าคำฟ้องของโจทก์ที่กล่าวว่าโจทก์มีนาฟาง ๑ แปลงมีใบเหยียบย่ำแล้วนั้น ไม่ได้แสดงว่าโจทก์ฟ้องโดยอาศัยสิทธิใบเหยียบย่ำอย่างเดียว เป็นแต่กล่าวว่าโจทก์มีนาฟางและมีใบเหยียบย่ำแล้ว มิได้กล่าวว่าโจทก์ได้ครอบครองที่นั้นภายหลังวันออกใบเหยียบย่ำ ที่โจทก์สืบว่าได้ครอบครองมาก่อนออกใบเหยียบย่ำเพิ่อแสดงประกอบว่าเป็นเจ้าของที่ดิน จึงไม่เป็นการสืบนอกฟ้องนอกประเด็น ถึงแม้โจทก์ยื่นคำร้องเพิ่มเติมฟ้องว่า โจทก์ได้ครอบครองมาตั้งแต่เจ้าพนักงานรังวัดเพื่อออกใบเหยียบย่ำศาลไม่อนุญาต ก็หาสำคัญไม่ เพราะฟ้องมิได้กล่าวปิดประเด็น จึงพิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ บังคับคดีตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
