แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ไนคดีทำไห้คนตายโดยประมาทนั้น การกะทำของจำเลยได่กะทำอย่างไร เปนปัญหาข้อเท็ดจิง แต่การกะทำนั้นจะเปนการกะทำโดยประมาทหรือไม่เปนปัญหาข้อกดหมาย
จำเลยทำไร่ไว้ไนป่าล้อมรั้วด้วยเอาหนามและกิ่งไผ่ละไว้ 3 ด้าน เว้นช่องว่างเปนรูกว้าง 1 สอก สูง 1 สอกคืบ พอสุกรป่าลอดได้ อีกด้านไม่มีรั้วเพราะมีลำห้วย จำเลยทำจั่นห้าวดักสัตว์ป่าทิ้งไว้ที่ช่องดังกล่าว ผู้ตายไปถางไช่ติดต่อกับไร่ของจำเลยตอนเรกเมื่อถางแล้วกลับที่ทักโดยทางที่มา แต่วันเกิดเหตุไม่กลับทางเดิม ได้ลอดคลานไปทางช่องที่จำเลยทำจั่นดักไว้ เลยถูกจั่นห้าวตาย ดังนี้ไม่ผิดถานค่าคนตายโดยประมาท
แม้จำเลยไห้การรับสารภาพตามฟ้องดจท แต่หากปรากตว่า จำเลยมิได้กะทำผิดดังฟ้อง สาลก็พิพากสาไม่ลงโทสจำเลยได้.
ย่อยาว
โจทฟ้องว่าจำเลยทำจั่นดักสัตว์ป่า เปนเหตุไห้นานไจมาถูกหอกจากจั่นห้าวที่จำเลยทำไว้ถึงแก่ความตาย ขอไห้ลงโทสถานค่าคนตายโดยประมาท
จำเลยรับว่า ได้ทำจั่นห้าวดักสัตว์ป่าทิ้งไว้จิง แต่มิได้ประมาทต่อมาจำเลยแถลงรับว่าได้ประมาททำไห้คนตายจิงไม่ต่อสู้คดี ทั้งสองฝ่ายต่างไม่สืบพยาน
สาลชั้นต้นและสาลอุธรน์พิพากสายกฟ้อง
โจทดีกา สาลชั้นต้นสั่งไม่รับโดยกล่าวว่าการกะทำเปนประมาทหรือไม่ เปนปัญหาข้อเท็ดจิง แต่ผู้พิพากสาสาลชั้นต้นทำการพิจารนาคดีนี้ รับรองไห้ดีกา
สาลดีกาเห็นว่า การกะทำของจำเลยได้กะทำหย่างไรนั้น เปนปัญหาข้อเท็ดจิง แต่เมื่อรู้ว่าจำเลยกะทำหย่างไรแล้ว การกะทำของจำเลยนั้น จะเปนการกะทำโดยประมาทตามกดหมายหรือไม่ เปนปัญหาข้อกดหมาย เพราะจะต้องเอาการกะทำนั้นมาปรับกับข้อบัญญัติไนเรื่องการกะทำโดยประมาทไนกดหมายลักสณอาญามาตรา ๔๓.
ข้อเท็ดจิงได้ความว่า จำเลยไปทำไร่ไว้ไนป่า ทำรั้วล้อมด้วยไม้ไผ่ ๓ ด้าน อีด้านหนึ่งไม่มีรั้วเพราะมีลำห้วยรั้วทั้ง ๓ ด้านนี้ได้เอาหนามและกิ่งไผ่สะไว้ เว้นช่องว่างไว้เปนรูกว้าง ๑ สอก สูง ๑ สอกคืบ พอสุกรป่าลอดได้ จำเลยทำจั่นห้าวดัทิ้งไว้ที่ช่องดังกล่าว ผู้ตายมาถางไร่ติดต่อไร่ของจำเลย ตอนแรกถางล้วกลับทางเดิน แต่+พยายามกลับทางเดิมกลับลอดคลานเข้าไปไนช่องที่จำเลยทำจั่นห้าวไว้ ไบหอกจั่นห้าวจึงพุ่งมาถูกตะโพกถึงแก่ความตาย ดังนี้
สาลดีกาเห็นว่า จำเลยได้ไช้ความระมัดระวังตามควนแก่วิสัยของปรกติชนแล้ว จำเลยไม่ได้ไปทำจั่นห้าวไว้เฉย ๆ แต่ได้กะทำไนที่ ๆ จำเลยได้ถางเปนไร่แล้วสแดงไห้เห็นว่าเปนที่ ๆ จำเลยเข้ายึดถือเพื่อทำกิน
เมื่อฟังแล้วว่าจำเลยไม่ได้กะทำโดยประมาท สาลก็ลงโทสจำเลยดังโจทฟ้องไม่ได้ จิงหยู่จำเลยไห้การรับว่าได้ประมาททำไห้คนตายดังโจทฟ้อง และมีประมวนกดหมายวิธีพิจารนาความอาญามาตรา ๑๗๖ บัญญัติว่า ถ้าจำเลยไห้รับสารภาพตามฟ้อง ก้ไห้สาลพิพากสาได้ ฯลฯ แต่นี่มิได้หมายความว่า เมื่อจำเลยไห้การรับสารภาพแล้วสาลจะต้องพิพากสาลงโทสจำเลยตามฟ้องของโจทเสมอไป สาลย่อมพิเคราะห์ดูตามรูปคดี หากปรากตว่าจำเลยมิได้กะทำผิดดังฟ้อง แต่ด้วยความโง่เขลาเบาปัญญาหรือเหตุไดก็ตาม จำเลยไห้การรับสารภาพโดยมิไช่ความจิงสาลก็ย่อมจะไม่ฟังตามคำรับของจำเลยนั้นจึงพิพากสายืนตามสาลล่าง.