แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ทำสัญญาซื้อขายอสังหาริมทรัพย์โดยมิได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ย่อมเป็นโมฆะ
เมื่อไม่มีเหตุให้สันนิษฐานว่าคู่สัญญายังมีเจตน์จำนงว่าถ้าสัญญาซื้อขายนี้ไม่สมบูรณ์ ก็คงจะได้ตั้งใจให้สมบูรณ์เข้าแบบเป็นนิติกรรรมอย่างอื่นแล้ว ก็ไม่มีผลบังคับเป็นสัญญาจะซื้ขายได้
ย่อยาว
คดีนี้ โจทก์ฟ้องจำเลยให้การรับกันว่าเมื่อวันที่ ๒๙ มกราคม ๒๔๙๔ โจทก์จำเลยตกลงกันทำสัญญาซื้อขายเรือนกัน แล้วจำเลยได้ทำสัญญาเช่าเรือนนั้นอยู่ต่อไป โจทก์อ้างงว่าสัญญานั้นเป็นสัญญาจะซื้อจะขายเรือน ขอให้ศาลบังคับให้จำเลยไปทำหนังสือและจดทะเบียนการโอนกรรมสิทธิต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ส่วนจำเลยต่อสู้ว่า เป็นสัญญาซื้อขายเด็ดขาด เมื่อมิได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ จึงเป็นโมฆะ คู่ความตกลงกันขอให้ศาลวินิจฉัยว่า สัญญาซื้อขายที่โจทก์จำเลยทำกันไว้มีผลบังคับ จำเลยยอมให้บังคับคดีตามฟ้อง ถ้าไม่มีผบให้ศาลยกฟ้อง ส่วนค่าเช่านั้นเป็นตามจำเลยต่อสู้ คู่ความไม่สืบพยาน
ศาลชั้นต้นเห็นว่าสัญญานี้เป็นสัญญาซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ มิได้ทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนย่อมเป็นโมฆะ กรรมสิทธิไม่ตกเป็นของโจทก์ แต่สัญญายังมีผลเป็นสัญญาจะซื้อจะขายตาม ป.ม.แพ่งฯมาตรา ๑๓๖ จำเลยผูกพันในอันจะต้องไปทำหนังสือและจดทะเบียนโอนให้โจทก์พิพากษาให้โจทก์ชนะคดี
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้ยกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่าสัญญานี้เป็นสัญญาซื้อขายเด็ดขาด เมื่อมิได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ย่อมเป็นโมฆะ เมื่อท้องสำนวนไม่มีเหตุให้สันนิษฐานว่าโจทก์จำเลยยังมีเจตน์จำนงว่าถ้าสัญญาซื้อขายนี้ไม่สมบูรณ์ ก็คงจะได้ตั้งใจให้สมบูรณ์เข้าแบบเป็นนิติกรรมอย่างอื่น จึงพิพากษายืน
