แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
มรฎก พินัยกรรมรวมกันทำพินัยกรรมให้สิทธิต่อเนื่องกันไป
ย่อยาว
ป.สามี ง.แลเปนบิดา บ.ซึ่งเกิดด้วยภรรยาอื่น ป. แล ง. ได้ทำพินัยกรรมร่วมกัน ๑ ฉบับมีใจความว่า เมื่อ ป. ฤา ง. ตายจากกันให้ทรัพย์เปนสิทธิแก่ผู้ที่อยู่ทั้งสิ้น แต่บ้านเรือน ถ้า บ.ก.ช. มีความประสงค์จะอาศรัยอยู่ก็ให้อยู่ได้ ถ้า ป. กับ ง. ตายทั้ง ๒ คนจึงให้ที่ดินโฉนดที่ ๕๒๓ เปนสิทธิแก่ บ. แล ก. คนละครึ่ง ป.ตาย ง.จะขายที่รายนี้ บ.จึงฟ้อง ง.
ศาลล่างทั้ง ๒ วินิจฉัยว่า ง.ขายไม่ได้เพราะผิดความประสงค์ในพินัยกรรม ง.ฎีกาว่า
๑. พินัยกรรมจะใช้ได้บริบูรณ์ต่อเมื่อ ง.กับ ป. ตายแล้วทั้ง ๒ คน
๒. พินัยกรรมให้ที่เป็นสิทธิแก่ ง. ไม่มีข้อห้ามไม่ให้ขาย
๓. ศาลล่างตัดสินเกินคำขอในข้ออาศรัย
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า
๑. เมื่อ ป. ตาย ง.ได้รับเอาผลตามพินัยกรรม แลทั้งต่อสู้คดีโดยถือพินัยกรรมนั้นแล้ว ง.เถียงดังนั้นฟังไม่ได้
๒. ที่ ง. กล่าวว่าเมื่อ ป. ตาย ที่ย่อมตกเปนสิทธิแก่ ง. นั้นถูกแล้วแต่กรรมสิทธิของ ง. มีเขตร์จำกัด คือ บ.ก.ช. จะอาศรัยอยู่ในที่ก็ได้ แลเมื่อ ง. ตาย ก็ให้ที่เปนสิทธิแก่ บ. แล ก. คนละครึ่ง เมื่อ ง. มีกรรมสิทธิโดยจำกัดชั่วชีวิตเช่นนี้ ง.จะขายกรรมสิทธินั้นให้เกินกว่าที่ตนมีไม่ได้ เพราะเปนการตัดสิทธิของ บ. แล ก. ผู้ซึ่งจะได้กรรมสิทธิในชั้นที่สุด
๓. ศาลล่างพิพากษาว่า บ. มีสิทธิอาศรัยในที่รายพิภาษตามพินัยกรรมโดยมีคำขอท้ายฟ้อง ง. คัดค้านไม่ได้
จึงพิพากษายืนตามศาลล่าง
