แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คดีเรื่องก่อน โดยเฉพาะคดีแดงที่ 4475/2506 เป็นเรื่องที่โจทก์ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า HIPEX สำหรับใช้สินค้าจำพวก 8 คือ เครื่องรับวิทยุ ฯลฯ. และได้ฟ้องจำเลยขอให้แสดงว่าโจทก์มีสิทธิจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าดังกล่าวนี้. เพราะจำเลยยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าHYPEX สำหรับใช้กับสินค้าจำพวก 8 คือ เครื่องรับวิทยุฯลฯ. ศาลพิพากษายกฟ้อง. โจทก์กลับยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า HIPEX สำหรับใช้กับสินค้าจำพวก 8 ซ้ำอีก. ครั้นนายทะเบียนไม่รับจด. โจทก์ก็มาฟ้องจำเลยเป็นคดีขึ้นอีก. เห็นว่าคดีหลังนี้กับคดีแดงที่4475/2506 เป็นเรื่องเดียวกันโดยมีประเด็นข้อพิพาทเป็นอย่างเดียวกันว่า โจทก์มีสิทธิจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าHIPEX สำหรับใช้กับสินค้าจำพวก 8 หรือไม่. ในเมื่อจำเลยได้ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า HYPEX สำหรับใช้กับสินค้าจำพวกเดียวกันไว้แล้ว. ซึ่งต้องพิจารณาเรื่องที่กระทำ ไม่ใช่ครั้งของการกระทำ. แม้โจทก์จะประดิษฐ์รูปลักษณะของตัวอักษรให้ผิดเพี้ยนไปบ้าง. แต่ตัวอักษรก็ยังเป็นอย่างเดิม และเรียกขานเหมือนเดิม คือ HIPEX. ส่วนลวดลายส่วนประกอบโดยรอบตัวอักษร แม้จะมีเพิ่มขึ้นก็ไม่ใช่ส่วนสำคัญเพราะเป็นเพียงส่วนประกอบของลักษณะบ่งเฉพาะแห่งเครื่องหมายเท่านั้น. ไม่ทำให้เครื่องหมาย HIPEX ที่โจทก์ยื่นคำขอจดทะเบียนครั้งหลังอันเป็นมูลฟ้องคดีนี้กลายเป็นคนละเครื่องหมายคนละเรื่องกับเรื่องก่อนไปได้. เมื่อคดีหลังกับคดีก่อนคือคดีแดงที่ 4475/2506 ของศาลชั้นต้นเป็นเรื่องเดียวกัน และขณะโจทก์ฟ้องคดีหลังนี้ คดีแดงที่ 4475/2506 ยังอยู่ระหว่างพิจารณาของศาลฎีกา. โจทก์จึงฟ้องคดีหลังนี้ไม่ได้. ต้องห้ามตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 173(1).
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ประดิษฐ์เครื่องหมายการค้าใช้อักษรโรมันว่า “HIPEX” ใช้กับสินค้าของโจทก์ จำเลยยื่นคำขอเลขที่ 34811ขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าอักษร HYPEX ต่อนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าสำหรับสินค้าจำพวก 8 ซึ่งต่อมาจำเลยขอแก้ไขสำหรับใช้แก่สินค้าเครื่องรับวิทยุ ฯลฯ โจทก์ยื่นคำคัดค้านนายทะเบียนยกคำคัดค้าน โจทก์ยื่นฟ้องต่อศาล ศาลยกฟ้องอ้างว่าเครื่องหมายการค้าของโจทก์จำเลยไม่คล้ายคลึงทำให้ประชาชนหลงผิดได้ คดีอยู่ระหว่างฎีกา ต่อมาวันที่ 22 กันยายน 2507 โจทก์ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าเลขที่ 51577 ขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าด้วยคำ “HIPEX” ประกอบด้วยภาพลวดลาย สำหรับใช้กับสินค้าจำพวก 8 คือ เครื่องรับวิทยุ ฯลฯ นายทะเบียนสั่งให้โจทก์ไปตกลงกับจำเลยหรือนำคดีมาสู่ศาล โจทก์เห็นว่าโจทก์ใช้เครื่องหมายการค้า HIPEX มาก่อน ขอให้แสดงว่าโจทก์มีสิทธิจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตามคำขอเลขที่ 51577 สำหรับสินค้าจำพวก 8 ให้นายทะเบียนรับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ ฯลฯ จำเลยให้การว่า เมื่อวันที่ 30 สิงหาคม 2505 โจทก์ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตามคำขอเลขที่ 46181 โดยใช้คำว่าHIPEX ในสินค้าจำพวก 8 สำหรับสินค้าเครื่องรับวิทยุ เมื่อวันที่ 5กันยายน 2505 โจทก์ได้ยื่นฟ้องจำเลยเป็นคดีแพ่งตามสำนวนคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 3350/2506 ของศาลแพ่งตามที่โจทก์อ้างมาในฟ้องในคดีแพ่งดังกล่าว โจทก์แถลงรับว่าไม่เคยทำการค้าขายสินค้าจำพวกที่ 8 เลย ครั้นศาลแพ่งพิพากษายกฟ้องของโจทก์แล้ว คดีอยู่ในระหว่างพิจารณาของศาลอุทธรณ์ โจทก์กลับฟ้องจำเลยเป็นคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 4475/2506 ขอให้แสดงว่าโจทก์มีสิทธิจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าคำว่า HIPEX ตามคำขอเลขที่ 46181 สำหรับสินค้าจำพวกที่ 8 ให้นายทะเบียนเครื่องหมายการค้ารับจดทะเบียนตามคำขอที่ 46181 ของโจทก์ ในที่สุดศาลได้พิพากษายกฟ้องอีกโดยวินิจฉัยว่าโจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง คดีนี้ โจทก์ฟ้องขอให้แสดงว่าโจทก์มีสิทธิจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตามคำขอเลขที่ 51577 สำหรับสินค้าจำพวกที่ 8ซึ่งเป็นเครื่องหมายคำเดียวกับเครื่องหมายการค้าตามคำขอเลขที่46181 และให้นายทะเบียนรับจดทะเบียนประเด็นแห่งคดีนี้จึงเป็นเช่นเดียวกับคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 3350/2506 และ 4475/2506 อันศาลได้พิพากษายกฟ้องไปแล้ว คดียังอยู่ในระหว่างพิจารณาของศาลฎีกา ศาลชั้นต้นให้งดสืบพยาน แล้วพิพากษายกฟ้อง โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์เห็นว่า คดีของโจทก์ต้องห้ามมิให้ดำเนินกระบวนพิจารณาในศาลนั้น เกี่ยวกับประเด็นที่ได้วินิจฉัยไว้แล้ว ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 173(1) พิพากษายืน โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่า คดีเรื่องก่อน โดยเฉพาะคดีแดงที่ 4475/2506นั้นเป็นเรื่องที่โจทก์ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า HIPEXสำหรับใช้กับสินค้าจำพวก 8 คือ เครื่องรับวิทยุ เครื่องรับโทรทัศน์ ฯลฯ และได้ฟ้องจำเลยขอให้แสดงว่าโจทก์มีสิทธิจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าดังกล่าวนี้ เพราะจำเลยยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า HYPEX สำหรับใช้กับสินค้าจำพวก 8 คือเครื่องรับวิทยุ เครื่องรับโทรทัศน์ ฯลฯ ไว้ ศาลพิพากษายกฟ้องโจทก์กลับไปยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า HIPEX สำหรับใช้กับสินค้าจำพวก 8 ซ้ำอีก ครั้นนายทะเบียนไม่รับจดทะเบียน โจทก์ก็มาฟ้องจำเลยเป็นคดีนี้อีก เห็นได้ชัดว่าคดีนี้กับคดีแดงที่4475/2506 เป็นเรื่องเดียวกัน โดยมีประเด็นข้อพิพาทเป็นอย่างเดียวกันว่า โจทก์มีสิทธิจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า HIPEXสำหรับใช้กับสินค้าจำพวก 8 หรือไม่ ในเมื่อจำเลยได้ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า HYPEX สำหรับใช้กับสินค้าจำพวกเดียวกันไว้แล้ว ที่โจทก์กล่าวว่าคดีก่อนกับคดีนี้อาศัยคำขอจดทะเบียนคนละคำขอ และอาศัยคำสั่งของนายทะเบียนคนละคำสั่งเห็นว่า ข้ออ้างเหล่านี้ไม่ใช่ข้อสำคัญ เพราะบุคคลอาจกระทำการอันเป็นเรื่องเดียวกัน ซ้ำกันหลายครั้งก็ได้ จึงต้องพิจารณาเรื่องที่กระทำ ไม่ใช่ครั้งของการกระทำ ส่วนที่โจทก์กล่าวว่าเครื่องหมายการค้าตามคำขอจดทะเบียนเลขที่ 51577 อันเป็นมูลฟ้องคดีนี้ มีอักษรและลวดลายส่วนประกอบต่างกับเรื่องก่อน เพื่อที่จะแสดงว่าเป็นคนละเรื่องกันนั้น เห็นว่า แม้โจทก์จะประดิษฐ์รูปลักษณะของตัวอักษรให้ผิดเพี้ยนไปบ้าง แต่ตัวอักษรก็ยังเป็นอย่างเดิมและเรียกขานเหมือนเดิม คือ HIPEX ส่วนลวดลายส่วนประกอบโดยรอบตัวอักษร แม้จะมีเพิ่มขึ้นก็ไม่ใช่ส่วนสำคัญ เพราะเป็นเพียงส่วนประกอบของลักษณะบ่งเฉพาะแห่งเครื่องหมายเท่านั้น ไม่ทำให้เครื่องหมายการค้า HIPEX ที่โจทก์ยื่นคำขอจดทะเบียนครั้งหลังตามคำขอที่ 51577 อันเป็นมูลฟ้องคดีนี้กลายเป็นคนละเครื่องหมายคนละเรื่องกับเรื่องก่อนไปได้ เมื่อคดีนี้กับคดีเรื่องก่อน คือ คดีแดงที่ 4475/2506ของศาลชั้นต้นดังกล่าวมาแล้วเป็นเรื่องเดียวกัน และขณะโจทก์ฟ้องคดีนี้ คดีแดงที่ 4475/2506 ยังอยู่ในระหว่างพิจารณาของศาลฎีกาโจทก์จึงฟ้องคดีนี้ไม่ได้ ต้องห้ามตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 173(1) พิพากษายืน.
