แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ตามกฎหมายจีนว่าด้วยสัญชาติฉบับลงวันที่ 9 กุมภาพันธ์ ค.ศ.1929 หญิงต่างประเทศสมรสกับคนสัญชาติจีน ยังหาได้เข้าถือสัญชาติจีนทีเดียวไม่ นอกจากทำคำร้องยื่นต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ขอถือเอาสัญชาติจีนและได้รับอนุมัติจากกระทรวงมหาดไทยจีนด้วย จึงจะมีสัญชาติจีนตามสามีได้
หญิงไทยแต่งงานกับชายสัญชาติจีนยังไม่ขาดจากสัญชาติไทยเพราะยังมิได้ขอเข้าถือเอาสัญชาติจีนตามสามีแม้จะขอใบสำคัญประจำคนต่างด้าวไว้ย่อมไม่เป็นการรับใบสำคัญตามกฎหมายว่าด้วยการทะเบียนคนต่างด้าวและไม่ขาดจากสัญชาติไทยตามมาตรา 16 ทวิ พระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่2) พ.ศ.2496 เพราะกฎหมายฉบับนี้ถูกยกเลิกโดยพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 3) พ.ศ.2499 แล้ว และเป็นกรณีไม่มีการสมัครใจ จึงไม่มี ความผิดฐานไม่ต่ออายุใบสำคัญประจำคนต่างด้าว
(อ้างฎีกาที่ 1576ถึง1590/2498)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเสียสัญชาติไทยไปเป็นคนต่างด้าว โดยทำการสมรสกับบุคคลสัญชาติจีนและมีใบสำคัญประจำตัวคนต่างด้าวตามกฎหมายใบต่างด้าวหมดอายุ จำเลยไม่แจ้งต่อนายทะเบียนภายในกำหนดเวลา ขอให้ลงโทษ
จำเลยต่อสู้ว่า เป็นคนสัญชาติไทย ไม่ใช่คนต่างด้าว
ศาลชั้นต้นสืบพยานโจทก์แล้วงดสืบพยานและพิพากษายกฟ้อง ศาลฎีกาพิพากษากลับศาลอุทธรณ์และศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นสืบพยานและพิพากษาใหม่
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ตามหนังสือกระทรวงการต่างประเทศถึงกระทรวงมหาดไทยที่ ม.5545/2481 ว่า ตามกฎหมายจีนว่าด้วยสัญชาติของคนจีนฉบับลงวันที่ 5กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1929 หญิงต่างประเทศสมรสกับคนจีนยังหาถือสัญชาติจีนทีเดียวไม่ นอกจากจะทำคำร้องยื่นต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ขอเข้าถือสัญชาติจีนและได้รับอนุมัติจากกระทรวงมหาดไทยจีนด้วย จึงจะมีสัญชาติจีนตามสามี จำเลยยังไม่มีการสมัครใจเข้าถือสัญชาติจีนหรือสละสัญชาติไทย การรับใบสำคัญประจำคนต่างด้าวตามกฎหมายว่าด้วยการทะเบียนคนต่างด้าว ตามมาตรา 16 ทวิ ของ พระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2496 นั้น กฎหมายฉบับนี้ได้ถูกยกเลิกโดยพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2499 แล้ว จำเลยยังเป็นคนสัญชาติไทยอยู่
พิพากษายืน