แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ที่ดิน
ปกครองปรปักษ์ เจ้าของในโฉนดขาดกรรมสิทธิโดยอำนาจปรปักษ์แล้ว ถึงแม้จะได้โฉนดใหม่ก็ไม่ได้กรรมสิทธิเดิม
ย่อยาว
เดิมที่วิวาทนี้อยู่ใยเขตต์โฉนดที่ ๑๘๒ ของพระยาสุรวงศ์มีเนื้อที่ ๑๗ ไร่กว่า พระยาสุรวงศ์โอนขายให้นางเขียวไป ๑๐ ไร่ซึ่งจำเลยเช่าอยู่ส่วนนอกจากนั้นซึ่งเป็นที่รายวิวาทจำเลยไม่ได้เช่าใคร จำเลยได้ปกครองมา ๑๐ ปีแล้ว แลเมื่อถึงคราวจะแบ่งโฉนดที่ ๑๘๒ ให้นางเขียว นายทองศุขผู้แทนพระยาสุรวงศ์เป็นผู้ไปชี้เขตต์แบ่งแยกคลุมถึ่งที่นารายวิวาทด้วยจำเลยคัดค้าน นายทองสุขยอมตามแลให้เจ้าพนักงานแบ่งแยกโฉนดที่ ๑๘๒ เพื่อโอนให้จำเลย ๆ ทำนาต่อมาภายหลังปรากฎว่าที่รายพิพาทนี้มีโฉนดที่ ๖๓๓๐ ในนามพระยาสุรวงศ์ ๆ ได้โอนขายให้ โจทก์ ๆ เข้าทำยาไม่ได้ จึงฟ้อง จำเลย
ศาลเดิมเห็นว่านารายพิพาทนี้จำเลยปกครองมาเกิน ๑๐ ปีได้กรรมสิทธิ พระยาสุรวงศ์ขาดกรรมสิทธิแล้วถึงแม้พระยาสุรวงศ์จะได้โฉนดใหม่ก็ไม่ได้กรรมสิทธิ โจทก์ผู้รับซื้อไม่มีสิทธิฟ้องขับไล่จำเลย ให้ยกฟ้อง ๆ
ศาลอุทธรณ์กลับให้ขับไล่จำเลยเพราะ จำเลยสืบไม่ได้ว่าได้ใช้อำนาจปกครองปรปักษ์อย่างไร แลนายทองสุขไม่มีอำนาจที่จะเอาที่ของพระยาสุรวงศ์ไปแบ่งให้จำเลย ทั้งโฉนดฉะบับใหม่ก็มีชื่อพระยาสุรวงศ์
ศาลฎีกาตัดสินยืนตามศาลเดิมว่าจำเลยได้ปกครองปรปักษ์ในที่รานี้มาเกิน ๑๐ ปี ส่วนโฉนดใหม่ของพระยาสุรวงศ์ออกทับที่รายนี้นั้นไม่กระทำให้พระยาสุรวงศ์ได้กรรมสิทธิกลับคืนมา ให้ยกฟ้อง
