แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งรับคำร้องของผู้ร้องที่ขอให้ศาลมีคำสั่งว่าผู้ร้องมีสัญชาติไทยไว้ ต่อมาเมื่อศาลชั้นต้นพิจารณาเห็นว่าคำสั่งรับคำร้องไว้พิจารณาเป็นคำสั่งที่ไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 4 (2) เรื่องเขตอำนาจศาล ศาลชั้นต้นย่อมมีอำนาจสั่งเพิกถอนการพิจารณาที่ผิดระเบียบนั้นและมีคำสั่งใหม่ได้ตามมาตรา 27
ตามพระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 มาตรา 57 ได้ให้อำนาจแก่พนักงานอัยการที่จะโต้แย้งคัดค้านในกรณีที่มีผู้ร้องขอพิสูจน์สัญชาติต่อศาล คำคัดค้านของพนักงานอัยการจึงชอบด้วยกฎหมาย
ย่อยาว
ผู้ร้องร้องว่า ผู้ร้องเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของนายจี แซ่หล่อ และนางยี แซ่หล่อ เกิดที่บ้านเลขที่ ๖๘๖ ถนนประชาราษฎร์ ตำบลเมืองสวรรคโลก อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย เมื่ออายุประมาณ ๑๖ ปี ผู้ร้องไปศึกษาต่อที่ประเทศจีนต่อมาผู้ร้องเดินทางเข้ามาในประเทศไทย และมีความประสงค์จะอยู่ในประเทศไทยต่อไปแต่กองตรวจคนเข้าเมืองกรมตำรวจไม่อนุญาต ผู้ร้องยื่นคำร้องขอพิสูจน์สัญชาติต่อกองตรวจคนเข้าเมือง กองตรวจคนเข้าเมืองมีคำสั่งยกคำร้องและแจ้งให้ผู้ร้องเดินทางออกจากประเทศไทย ซึ่งเป็นคำสั่งที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย ขอให้ศาลมีคำสั่งว่า ผู้ร้องมีสัญชาติไทยตามกฎหมาย
ผู้คัดค้านยื่นคำคัดค้านว่า กรมตำรวจสั่งยกคำร้องของผู้ร้องชอบแล้ว มูลคดีนี้เกิดที่กรุงเทพมหานคร ผู้ร้องยื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้น โดยผู้ร้องไม่ได้ยื่นคำร้องแสดงให้เห็นว่าการพิจารณาในศาลชั้นต้นจะเป็นการสะดวกตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๔ ศาลชั้นต้นจึงไม่มีอำนาจพิจารณาและมีคำสั่ง ขอให้ศาลวินิจฉัยชี้ขาดข้อกฎหมายในเบื้องต้นให้เป็นคุณแก่ผู้คัดค้านและมีคำสั่งยกคำร้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว มีคำสั่งว่าก่อนดำเนินการพิจารณาต่อไปศาลชั้นต้นเห็นสมควรพิจารณาปัญหาข้อกฎหมายเกี่ยวกับเขตอำนาจศาล แล้ววินิจฉัยชี้ขาดเบื้องต้นในปัญหาข้อกฎหมายว่าผู้ร้องไม่มีอำนาจยื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้น ให้ยกคำร้อง
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้ร้องฎีกา
ในปัญหาว่าการที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งรับคำร้องของผู้ร้องไว้พิจารณาต่อมาเมื่อปรากฏว่ามีข้อผิดพลาด ศาลจะมีอำนาจเพิกถอนคำสั่งเดิมและมีคำสั่งใหม่ได้หรือไม่ ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เมื่อศาลชั้นต้นพิจารณาเห็นว่าคำสั่งรับคำร้องไว้พิจารณาเป็นคำสั่งที่ไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๔ (๒) เรื่อง เขตอำนาจศาล ศาลชั้นต้นย่อมมีอำนาจสั่งเพิกถอนการพิจารณาที่ผิดระเบียบนั้นและมีคำสั่งใหม่ได้ตามมาตรา ๒๗
ในปัญหาว่าคำร้องคัดค้านของพนักงานอัยการชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า พระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ.๒๕๒๒ มาตรา ๕๗ วรรคท้าย บัญญัติว่า ในกรณีที่มีการร้องขอต่อศาลเมื่อได้รับคำร้องขอแล้ว ให้ศาลแจ้งต่อพนักงานอัยการ พนักงานอัยการมีสิทธิจะโต้แย้งคัดค้านได้ เห็นว่าตามพระราชบัญญัติดังกล่าวได้ให้อำนาจแก่พนักงานอัยการไว้โดยชัดแจ้ง คำคัดค้านของพนักงานอัยการจึงชอบด้วยกฎหมายคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ชอบแล้ว
พิพากษายืน
