แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
เมื่อศาลชั้นต้นพิจารณาเห็นว่าคำสั่งรับคำร้องไว้พิจารณาเป็นคำสั่งที่ไม่ชอบด้วย ป.วิ.พ. มาตรา 4(2) เรื่องเขตอำนาจศาลศาลชั้นต้นย่อมมีอำนาจสั่งเพิกถอนการพิจารณาที่ผิดระเบียบนั้นแล้วมีคำสั่งใหม่ได้ตามมาตรา 27 พ.ร.บ. คนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 มาตรา 57 วรรคท้ายบัญญัติให้อำนาจแก่พนักงานอัยการที่จะโต้แย้งคัดค้านคำร้องขอพิสูจน์สัญชาติของผู้ร้องได้.
ย่อยาว
ผู้ร้องได้ยื่นคำร้องว่า ผู้ร้องเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของนายจีแซ่หล่อ และนางยี แซ่หล่อ เกิดที่บ้านเลขที่ 686 ถนนประชาราษฎร์ตำบลเมืองสวรรคโลก (วังไม้ขอน) อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัยเมื่ออายุประมาณ 16 ปี ผู้ร้องไปศึกษาต่อที่ประเทศจีน จนกระทั่งเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 ประเทศจีนสั่งห้ามมิให้ผู้ใดเดินทางออกจากประเทศจีน ต่อมาประเทศจีนอนุญาตให้ประชาชนออกจากประเทศจีนได้วันที่ 3 เมษายน 2524 ผู้ร้องเดินทางเข้ามาในประเทศไทย ไปเยี่ยมมารดาที่อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย ผู้ร้องมีความประสงค์จะอยู่ในประเทศไทยต่อไป แต่กองตรวจคนเข้าเมือง กรมตำรวจไม่อนุญาตผู้ร้องจึงยื่นคำร้องขอพิสูจน์สัญชาติต่อกองตรวจคนเข้าเมืองแต่กองตรวจคนเข้าเมืองมีคำสั่งยกคำร้อง และแจ้งให้ผู้ร้องเดินทางออกจากประเทศไทย ซึ่งเป็นคำสั่งที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย จึงขอให้ศาลมีคำสั่งว่า ผู้ร้องมีสัญาชาติไทยตามกฎหมาย
ผู้คัดค้านยื่นคำคัดค้านว่า มูลคดีนี้เกิดที่กรุงเทพมหานครผู้ร้องยื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้น โดยผู้ร้องไม่ได้ยื่นคำร้องแสดงให้เห็นว่าการพิจารณาในศาลชั้นต้นจะเป็นการสะดวกตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 4 ศาลชั้นต้นจึงไม่มีอำนาจพิจารณาและมีคำสั่ง ขอให้ศาลวินิจฉัยชี้ขาดข้อกฎหมายในเบื้องต้นให้เป็นคุณแก่ผู้คัดค้าน และมีคำสั่งยกคำร้อง
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่าผู้ร้องไม่มีอำนาจยื่นคำร้องต่อศาลชั้นต้น ให้ยกคำร้อง
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “มีปัญหาในชั้นฎีกาว่า การที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งรับคำร้องของผู้ร้องไว้พิจารณา ต่อมาเมื่อปรากฏว่ามีข้อผิดพลาด ศาลจะมีอำนาจเพิกถอนคำสั่งเดิมและมีคำสั่งใหม่ได้หรือไม่เห็นว่า เมื่อศาลชั้นต้นพิจารณาเห์นว่าคำสั่งรับคำร้องไว้พิจารณาเป็นคำสั่งที่ไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 4(2)เรื่องเขตอำนาจศาล ศาลชั้นต้นย่อมมีอำนาจสั่งเพิกถอนการพิจารณาที่ผิดระเบียบนั้นและมีคำสั่งใหม่ได้ตาม มาตรา 27…
ปัญหาว่า คำร้องคัดค้านของพนักงานอัยการ ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่พระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 มาตรา 57 วรรคท้ายบัญญัติว่าในกรณีที่มีการร้องขอต่อศาล เมื่อได้รับคำร้องขอแล้วให้ศาลแจ้งต่อพนักงานอัยการ พนักงานอัยการมีสิทธิที่จะโต้แย้งคัดค้านได้ เห็นว่าตามพระราชบัญญัติดังกล่าวได้ให้อำนาจแก่พนักงานอัยการไว้โดยชัดแจ้งคำคัดค้านของพนักงานอัยการจึงชอบด้วยกฎหมาย คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ชอบแล้ว…”
พิพากษายืน.
