แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยสร้างเครื่องมือประจำที่ โดยวางกร่ำลงในหนองโดยไม่ได้รับอนุญาตจากพนักงานเจ้าหน้าที่ ขอให้ลงโทษตาม พ.ร.บ.การประมง 2490 มาตรา 31,61 ดังนี้แม้ศาลจะสอบโจทก์ ๆ แถลงว่ากร่ำที่จำเลยวาง คือเอาผักกับหนามไปไว้ในน้ำเพื่อให้ปลามาอาศัยแล้วใช้อวนล้อมจับปลา จำเลยยังมิได้จับปลาถ้าจับปลาต้องเอาอวนมาล้อมที่กร่ำก็ดี ศาลก็จำต้องให้โจทก์นำสืบตามฟ้องก่อน เพราะข้อที่โจทก์จะสืบมีว่า กร่ำที่จำเลยวางเป็นเครื่องมือประจำที่ ซึ่งมีความหมายกว้างขวาง หาใช่จะจำกัดอยู่เพียงที่โจทก์ แถลงไม่ จะด่วนงดสืบพยานโดยฟังข้อเท็จจริงเฉพาะตามที่โจทก์แถลง หาได้ไม่
ย่อยาว
คดีสามสำนวนเป็นคดีเกี่ยวพันกัน พิจารณาพิพากษารวมกัน ข้อหามีว่าจำเลยแต่ละสำนวนสร้างเครื่องมือประจำที่ โดยวางกล่ำลงในหนองโดยไม่ได้รับอนุญาตจากพนักงานเจ้าหน้าที่ ขอให้ลงโทษตาม พ.ร.บ.การประมง ๒๔๙๐ มาตรา ๓๑,๖๑
จำเลยปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นให้โจทก์แถลงข้อเท็จจริงบางประการ แล้วฟังว่า จำเลยเอาผักและหนามวางไว้ในน้ำให้ปลาอาศัย ปลาเข้าออกได้ไม่เป็นการล่อปลา การวางผักและหนามเรียกว่ากร่ำนั้น ไม่ใช่เครื่องมือประจำที่ พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์ย้อนสำนวนให้ศาลชั้นต้นทำการพิจารณาพิพากษาใหม่
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า โจทก์ฟ้องว่าจำเลยสร้างเครื่องมือประจำที่ โดยวางกร่ำ โจทก์แถลงว่ากร่ำที่จำเลยวาง คือเอาผักกับหนามไปไว้ในน้ำเพื่อให้ปลามาอาศัย แล้วใช้อวนล้อมจับปลา จำเลยยังมิได้จับปลา ถ้าจะจับปลา ต้องเอาอวนมาล้อมที่กร่ำ อวนที่จะล้อมนั้นไม่ผูกขึงติดกับกร่ำ
ที่กล่าวมานี้เป็นคำแถลงการณ์ของโจทก์แต่ข้อที่โจทก์ต้องการนำสืบมิได้จำกัดอยู่แต่คำแถลงที่กล่าวนี้ ข้อที่โจทก์ต้องการนำสืบมีว่า ” กร่ำที่จำเลยวางเป็นเครื่องมือประจำที่ ” เครื่องมือประจำที่ หมายความว่าเครื่องมือทำการประมง ซึ่งใช้วิธีลงหลักปักผูกขึงรั้งถ่วง หรือวิธีอื่นใดอันทำให้เครื่องมือนั้นอยู่กับที่ในเวลาทำการประมง ฯลฯ ข้อที่โจทก์ต้องการ นำสืบ จึงกว้างขวางไม่ใช่จำกัดเพียงเท่าที่แถลง ข้อที่โจทก์ต้องการนำสืบถ้าเป็นจริง ก็จะเป็นเหตุให้จำเลยรับโทษ ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษา ชอบแล้ว จึงพิพากษายืน