แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การกระทำอันเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 9 แห่งประมวลกฎหมายที่ดินและมีโทษตามมาตรา 108 ทวิ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 96 ข้อ 11 นั้น จะต้องเป็นการฝ่าฝืนนับแต่วันที่ประกาศของคณะปฏิวัติฉบับดังกล่าวใช้บังคับ แต่การกระทำของจำเลยเป็นการฝ่าฝืนอยู่ก่อนซึ่งเป็นความผิดตามมาตรา 9 ประกอบด้วยมาตรา 108 เมื่อโจทก์มิได้บรรยายฟ้องและขอให้ลงโทษตามมาตรา 9 ประกอบด้วยมาตรา 108 จึงลงโทษจำเลยไม่ได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยร่วมกันเข้าไปยึดถือครอบครองที่ดินของรัฐและทำให้เสื่อมสภาพที่ดินของรัฐ ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายที่ดินมาตรา 9, 108 ทวิ ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 96 ลงวันที่29 กุมภาพันธ์ 2515 ข้อ 11 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 33, 83 กับสั่งริบรถยนต์หนึ่งคัน และผานพวง อุปกรณ์ของรถ ซึ่งเป็นยานพาหนะ และเครื่องมือเครื่องใช้ในการกระทำความผิด และสั่งให้จำเลยกับบริวารออกจากที่ดินด้วย
จำเลยทั้งสองให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยทั้งสองมีความผิดตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 9, 108 ทวิ แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกาศของคณะปฏิวัติฉบับที่ 96 ข้อ 11 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83 ให้ลงโทษจำเลยฐานยึกถือครอบครองที่ดินของรัฐกระทงหนึ่ง วางโทษจำคุกคนละ3 เดือน และฐานทำให้ที่ดินหวงห้ามของรัฐเสื่อมสภาพที่ดินอีกกระทงหนึ่ง วางโทษจำคุกคนละ 3 เดือน คำให้การชั้นสอบสวนและชั้นศาลเป็นประโยชน์แก่การพิจารณา ลดโทษให้คนละหนึ่งในสามคงจำคุกจำเลยคนละ 4 เดือน ริบของกลาง และให้จำเลยทั้งสองออกไปจากที่ดินด้วย
จำเลยทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์ คืนของกลางให้เจ้าของ
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า จำเลยที่ 1 ได้เข้าไปครอบครองทำกินในสถานที่เกิดเหตุมาก่อน วันที่ 31 มีนาคม 2515 ซึ่งเป็นวันที่โจทก์อ้างว่าจำเลยที่ 1 ได้กระทำผิดสิบกว่าปี และจำเลยที่ 2 ก็เข้าไปช่วยจำเลยที่ 1 ไถที่ดินเท่านั้น จำเลยทั้งสองจึงไม่มีความผิดตามมาตรา 9 และมาตรา 108 ทวิ แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน แก้ไขเพิ่มเติมโดยประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 96 ข้อ 11 ที่โจทก์ขอให้ลงโทษ เพราะการกระทำอันเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 9 และมีโทษตามมาตรา 108 ทวินั้น จะต้องเป็นการฝ่าฝืนนับแต่วันที่ประกาศของคณะปฏิวัติฉบับดังกล่าวใช้บังคับ คือนับแต่วันที่ 4 มีนาคม 2515 เป็นต้นไป แต่การกระทำของจำเลยเป็นการฝ่าฝืนมาตรา 9 อยู่ก่อนวันดังกล่าวซึ่งจะมีโทษตามมาตรา 108 ต้องประกอบด้วยจำเลยฝ่าฝืนเพิกเฉย ไม่ปฏิบัติให้ถูกต้องตามระเบียบที่คณะกรรมการตามกฎหมายนี้ได้กำหนด ทั้งจะต้องไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของพนักงานเจ้าหน้าที่ที่สั่งเป็นหนังสือให้ออกจากที่ดินพิพาทด้วย แต่โจทก์ก็มิได้บรรยายฟ้องและขอให้ลงโทษตามมาตรา 9 ประกอบด้วยมาตรา 108 ดังกล่าวนี้ ศาลอุทธรณ์พิพากษายกฟ้องชอบแล้ว
จึงพร้อมกันพิพากษายืน
