แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ชั้นไต่สวนมูลฟ้องศาลมีอำนาจสืบพะยานจำเลยได้ชั้นไต่สวนมูลฟ้องคดีอาญาเมื่อศาลเห็นว่าคดีไม่มีมูลก็ให้ยกฟ้องเสียได้
ย่อยาว
คดีนี้โจทก์ฟ้องจำเลยซึ่งเป็นเจ้าพนักงานหาว่ากระทำผิดฐานบุกรุกกระทำอนาจารใช้อำนาจหน้าที่ในทางทุจจริตและทำให้เสื่อมเสียอิศระภาพ ศาลเดิมไต่สวนมูลฟ้องโดยสืบพะยานโจทก์จำเลยแล้วมีคำสั่งว่าคดีไม่มีมูลให้ยกฟ้อง ซึ่งศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกาปัญหาข้อกฎหมาย ๓ ข้อ
๑. ว่าศาลไม่ควรไต่สวนพะยานจำเลย
๒. ว่าคดีชั้นไต่สวนศาลควรสั่งเพียงงดฟ้อง ไม่ใช่ยกฟ้อง
๓. ว่าโจทก์ฟ้องหลายกะทง ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยกะทงนี้หาว่าจำเลยกระทำอนาจารกะทงเดียว ยกฟ้องกะทงอื่น ๆ เสีย
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ในปัญหาข้อ ๑ นั้นตามนัยแห่งพระราชบัญญัติวิธีพิจารณาความมีโทษ ฯ ร.ศ.๑๑๕ มาตรา ๕ ศาลมีอำนาจสืบพะยานจำเลยเพื่อค้นหาข้อมูลคดีได้ ไม่ทำให้โจทก์เสียเปรียบในทางอรรถคดีประการใด ในปัญหาข้อ ๒ มาตรา ๖ แห่งพระราชบัญญัติที่อ้างไม่มีบัญญัติไว้ว่า การพิจารณาและวินิจฉัยมูลคดีจะต้องทำเป็นคำสั่งหรือคำพิพากษา ส่วนปัญหาข้อ ๓ นั้น ศาลฎีกาเห็นว่าศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงรวมกันทุกกะทงว่าโจทก์มีพะยานฉะเพาะตัวโจทก์คนเดียว รูปคดีไม่มีหลักฐานและมีมูลพอ จึงพิพากษายืนตามศาลล่าง
