แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ในเรื่องฟ้องขอส่วนแบ่งทรัพย์มฤดก โจทก์ประสงค์จะได้ตามส่วนแบ่งที่ตนควรได้ การที่ตีราคาเอาทรัพย์มาด้วย มิใช่เป็นข้อแสดงว่าโจทก์ต้องการขอแบ่งไม่เกินราคาที่คิดเป็นส่วนแบ่ง นอกจากคำขอท้ายฟ้องจะแสดงแจ้งชัดเป็นอย่างอื่น เพราะในการฟ้องความโจทก์จะต้องตีราคาทรัพย์เพื่อการเสียค่าธรรมเนียม
อ้างฎีกาที่ 660/2490
ย่อยาว
ความว่า นายปาน นางผัน มีบุตร ๔ คน คือ นางติ่ง, นางติ๋ม, มารดานางแม้น นางจับผู้ร้อง นายจ้อยบิดาโจทก์และจำเลย นายปาน นางผันมีที่นาโฉนดที่ ๒๔๐๐ และที่บ้านโฉนดที่ ๒๗๐๑ มีชื่อนางผันและจำเลยเป็นเจ้าของทั้งสองฉบับ นายปานนางผันตายแล้ว บุตรทั้ง ๔ ได้ปกครองที่บ้านร่วมกัน ที่นานายจ้อยกับจำเลยปกครองร่วมกัน นายจ้อย นางติ่ง นางติ๋มได้ถึงแก่ความตาย โจทก์จึงฟ้องเรียกมฤดกแทนที่นายจ้อยบิดาโจทก์ และค่าเช่านาจากจำเลย จำเลยให้การว่า ที่นา, ที่บ้าน จำเลยใช้สิทธิ์ครอบครองมาหลายสิบปี บิดาโจทก์ไม่ได้ใช้สิทธิครอบครองของตนเอง จึงตกเป็นสิทธิแก่จำเลย คดีขาดอายุความแล้ว ระหว่างพิจารณา นางแม้น นางจับร้องขอรับส่วนแบ่งที่บ้านแทนนางติ่งนางติ๋มมารดา ศาลอนุญาต ศาลชั้นต้นพิพากษาให้แบ่งที่ดินโฉนดที่ ๒๗๐๐, ๒๗๐๑ ออกเป็น ๒ ส่วน เป็นของจำเลย ๑ ส่วน อีก ๑ ส่วนเป็นมฤดกนางผัน ให้แบ่งที่บ้านส่วนของนางผันออกเป็น ๓ ส่วน ให้โจทก์จำเลยได้คนละส่วน อีกส่วนให้แก่นางแม้นนางจับคนละกึ่งหนึ่งให้แบ่งที่นาส่วนของนางผันออกเป็น ๒ ส่วน ให้โจทก์จำเลยไว้คนละส่วน ถ้าแบ่งไม่ลงให้ประมูลราคาหรือขายทอดตลาดแบ่งเงินกัน ให้จำเลยคืนตัวไม้ที่อยู่ที่จำเลยให้โจทก์ คำขอนอกนี้ให้ยกเสีย
โจทก์, จำเลย, ผู้ร้อง อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า นางแม้น, นางจับเป็นทายาทเช่นเดียวกัน ต่างมีสิทธิรับมฤดกเท่ากัน ค่านาฟังว่าจำเลยเก็บค่าเช่านาของโจทก์ไว้ ๕๔๒ บาท ๕๐ สตางค์ พิพากษาแก้ให้แบ่งที่บ้านอันเป็นมฤดกออกเป็น ๔ ส่วน ให้โจทก์จำเลยและผู้ร้องคนละส่วน กับให้คืนเงินค่าเช่านา ๕๔๒ บาท ๕๐ สตางค์แก่โจทก์ นอกนั้นยืนตาม
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า นายตุ๊เช่านา ๔๕ ไร่ของนายจ้อยทำเพียงปีเดียว และเห็นว่าในฟ้องขอส่วนแบ่งในทรัพย์เช่นนี้ โจทก์ประสงค์จะได้ตามส่วนแบ่งที่ตนควรจะได้ การตีราคาทรัพย์มาด้วยมิใช่เป็นข้อแสดงว่าโจทก์ต้องการขอแบ่งไม่เกินราคาที่คิดเป็นส่วนแบ่ง นอกจากคำขอท้ายฟ้องจะแสดงแจ้งชัดเป็นอย่างอื่น เพราะในการฟ้องความ โจทก์จะต้องตีราคาทรัพย์เพื่อเสียค่าธรรมเนียม
พิพากษาแก้ ให้จำเลยใช้ค่าเช่าแก่โจทก์เพียง ๒๖๒ บาท ๕๐ สตางค์ นอกนั้นยืนตาม