แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
เมื่อศาลชั้นต้นสั่งรับอุทธรณ์ของจำเลยที่โต้แย้งคำสั่งของศาลชั้นต้นที่สั่งให้สำเนาอุทธรณ์แก่โจทก์ กระบวนพิจารณาต่อจากนั้นย่อมถือว่าเป็นกระบวนพิจารณาของศาลอุทธรณ์โดยศาลชั้นต้นทำแทนฉะนั้น เมื่อคู่ความไม่พอใจคำสั่งศาลชั้นต้น ที่สั่งในฐานะดำเนินการแทนศาลอุทธรณ์ ก็ชอบที่จะร้องต่อศาลอุทธรณ์ หรือรอจนกว่าศาลชั้นต้นจะส่งสำนวนไปยังศาลอุทธรณ์แล้วไปร้องต่อศาลอุทธรณ์ก็ได้ หากศาลอุทธรณ์ไม่พอใจคำสั่งของศาลชั้นต้นดังกล่าว ศาลอุทธรณ์ชอบที่จะสั่งใหม่ได้ตามอำนาจศาลอุทธรณ์ ที่ศาลอุทธรณ์สั่งว่ากรณีดังกล่าวจะยื่นคำร้องโดยตรงไปยังศาลอุทธรณ์ไม่ได้ จึงมิชอบ โจทก์เป็นคู่ความฝ่ายที่เกี่ยวข้องในการที่จำเลยร้องคัดค้านผู้พิพากษาโดยตรง ศาลชอบที่จะมีคำสั่งให้ส่งสำเนาอุทธรณ์แก่โจทก์ได้.
ย่อยาว
กรณีสืบเนื่องมาจากโจทก์ที่ 1 ที่ 2 ฟ้องจำเลยทั้งสี่ เรื่องมรดก ระหว่างพิจารณาคดีของศาลชั้นต้น จำเลยที่ 1 ยื่นคำร้องคัดค้านผู้พิพากษาศาลชั้นต้น ศาลชั้นต้นสั่งยกคำร้อง
จำเลยที่ 1 ยื่นอุทธรณ์ลงวันที่ 17 ธันวาคม 2527 ศาลชั้นต้นสั่งรับเป็นอุทธรณ์และสั่งให้ส่งสำเนาให้ฝ่ายโจทก์
จำเลยที่ 1 จึงยื่นคำแถลงต่อศาลชั้นต้น ลงวันที่ 21 ธันวาคม2527 ขอให้ศาลชั้นต้นงดส่งสำเนาอุทธรณ์แก่โจทก์ โดยอ้างว่าโจทก์ไม่ใช่คู่ความฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ศาลชั้นต้นสั่งว่าไม่มีเหตุจะเปลี่ยนแปลงคำสั่งเดิม
จำเลยที่ 1 ยื่นคำร้อง ลงวันที่ 27 ธันวาคม 2527 ต่อศาลอุทธรณ์ขอให้สั่งให้ศาลชั้นต้นงดส่งสำเนาอุทธรณ์แก่โจทก์ โดยร้องรวมมากับคำร้องขอให้รับอุทธรณ์เรื่องคัดค้านผู้พิพากษา ศาลอุทธรณ์มีคำสั่งในฉบับเดียวกันลงวันที่ 11 มกราคม 2528 ว่า การที่ศาลชั้นต้นสั่งให้ส่งสำเนาอุทธรณ์ให้แก่โจทก์นั้น เมื่อจำเลยเห็นว่าเป็นคำสั่งที่ไม่ถูกต้องอย่างไร ก็ชอบที่จะอุทธรณ์ได้ตามลักษณะอุทธรณ์ จำเลยจะยื่นเป็นคำร้องโดยตรงมายังศาลอุทธรณ์ไม่ได้เพราะคดียังไม่อยู่ในอำนาจศาลอุทธรณ์ ส่วนที่ขอให้สั่งรับอุทธรณ์ก็ไม่ปรากฏรายละเอียดเป็นคำร้องที่ไม่ชอบ ให้ยกคำร้อง ค่าคำร้องเป็นพับ
จำเลยที่ 1 คงฎีกาเฉพาะคำสั่งแรกของศาลอุทธรณ์
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “มีปัญหาตามฎีกาของจำเลยที่ 1 เพียงประการเดียวว่า คำสั่งของศาลอุทธรณ์ลงวันที่ 11 มกราคม 2528 ที่ว่าจำเลยที่ 1 จะโต้แย้งคำสั่งของศาลชั้นต้นที่สั่งให้ส่งสำเนาอุทธรณ์ให้แก่โจทก์ โดยยื่นคำร้องโดยตรงยังศาลอุทธรณ์ไม่ได้เพราะคดียังอยู่ในอำนาจศาลอุทธรณ์ ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ ศาลฎีกาเห็นว่าเมื่อศาลชั้นต้นสั่งรับอุทธรณ์ของจำเลยที่ 1 แล้ว กระบวนพิจารณาต่อจากนั้นย่อมถือได้ว่าเป็นกระบวนพิจารณาของศาลอุทธรณ์โดยศาลชั้นต้นทำแทน ฉะนั้น เมื่อคู่ความไม่พอใจคำสั่งศาลชั้นต้นที่สั่งในฐานะดำเนินการแทนศาลอุทธรณ์อย่างใด ก็ชอบที่จะร้องต่อศาลอุทธรณ์หรือรอจนกว่าศาลชั้นต้นจะส่งสำนวนขึ้นไปยังศาลอุทธรณ์แล้วไปร้องต่อศาลอุทธรณ์ก็ได้ ซึ่งถ้าศาลอุทธรณ์ไม่พอใจในคำสั่งของศาลชั้นต้นดังกล่าวนั้น ศาลอุทธรณ์ก็ชอบที่จะสั่งใหม่ได้ตามอำนาจศาลอุทธรณ์เทียบตามฎีกาที่ 1184/2495 ระหว่างนายชื่น ดำเนินงาม โจทก์ บริษัทปิ่นแก้ว จำกัด โดยนายสอน ปั้นน้อย กรรมการผู้จัดการกับพวก จำเลยดังนั้นที่ศาลอุทธรณ์สั่งว่ากรณีดังกล่าวจะยื่นคำร้องโดยตรงไปยังศาลอุทธรณ์ไม่ได้ เพราะคดียังไม่อยู่ในอำนาจศาลอุทธรณ์ จึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย แต่กรณีนี้ศาลฎีกาเห็นสมควรสั่งไปเสียเลย โดยไม่ต้องย้อนสำนวนไปให้ศาลอุทธรณ์สั่ง และเห็นว่า โจทก์เป็นคู่ความฝ่ายที่เกี่ยวข้องในการที่จำเลยที่ 1 ร้องคัดค้านผู้พิพากษาโดยตรง ที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ส่งสำเนาอุทธรณ์แก่โจทก์นั้นจึงชอบแล้ว ฎีกาจำเลยที่ 1 ฟังขึ้นบางส่วน
พิพากษายกคำสั่งศาลอุทธรณ์ ให้ศาลชั้นต้นดำเนินการเกี่ยวกับอุทธรณ์ฉบับลงวันที่ 17 ธันวาคม 2527 ของจำเลยที่ 1 ต่อไป ค่าฤชาธรรมเนียมในชั้นอุทธรณ์และฎีกาเป็นพับ”.
