แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
ศาลแรงงานกลางกำหนดประเด็นเพียงว่า อ. เป็นลูกจ้างโจทก์หรือไม่ โจทก์ และจำเลยมิได้คัดค้าน กรณีจึงไม่มีปัญหาว่าคดีอยู่ในอำนาจของศาลแรงงานกลางหรือไม่ ที่ศาลแรงงานกลางพิจารณาคดีโดยไม่ส่งสำนวนไปให้อธิบดีผู้พิพากษาศาลแรงงาน วินิจฉัยจึงชอบแล้ว สัญญาที่โจทก์ทำกับ อ.กำหนดให้อ. ต้องกระทำตามระเบียบวิธีของโจทก์ แต่โจทก์ก็มิได้ควบคุมการทำงานของ อ. ระเบียบวิธีการดังกล่าวของโจทก์เป็นเพียงข้อ กำหนดเพื่อป้องกันความเสียหายมิให้เกิดแก่โจทก์เท่านั้น ความสัมพันธ์ระหว่างโจทก์กับ อ.ไม่มีลักษณะเป็นการบังคับบัญชาระหว่างนายจ้างกับลูกจ้าง สัญญาดังกล่าวจึงไม่ใช่สัญญา จ้างแรงงาน
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์จ้างนายองอาจ ภูมิเหล่าแจ้ง เป็นลูกจ้างทำหน้าที่พนักงานขายประจำร้านโจทก์ สาขายโสธร จำเลยเป็นผู้ค้ำประกันการทำงานของนายองอาจยอมรับผิดอย่างลูกหนี้ร่วมในวงเงินไม่เกิน 300,000 บาท ขณะนายองอาจปฏิบัติหน้าที่ได้เบียดบังเงินค่าเช่าซื้อจากลูกค้า นำไปเป็นประโยชน์ส่วนตัว โจทก์ทวงถามให้จำเลยชำระหนี้แต่จำเลยเพิกเฉย ขอให้บังคับจำเลยชำระเงิน 160,838 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี ในต้นเงิน 146,216 บาท นับถัดจากวันฟ้องจนกว่าชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยให้การว่า นายองอาจไม่ได้เป็นลูกจ้างโจทก์ นายองอาจเป็นผู้ติดต่อลูกค้าให้ร้านโจทก์โดยได้รับค่านายหน้า นายองอาจถูกหลอกว่าได้เป็นพนักงานขายของโจทก์ ความจริงนายองอาจไม่ได้รับบรรจุเป็นลูกจ้างโจทก์ สัญญาจ้างเป็นเอกสารที่ไม่เป็นความจริง โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้อง จำเลยถูกหลอกให้ลงลายมือชื่อค้ำประกันการทำงานของนายองอาจ นายองอาจไม่ได้ทำให้โจทก์เสียหาย ฟ้องโจทก์ขาดอายุความและเป็นฟ้องเคลือบคลุม ขอให้ยกฟ้อง
ศาลแรงงานกลางพิจารณาแล้ววินิจฉัยว่า เมื่อพิเคราะห์เอกสารหมาย จ.5แล้วไม่ปรากฏว่าโจทก์กำหนดให้นายองอาจทำงานที่ใด ทำงานกี่วันในหนึ่งสัปดาห์วันหยุดประจำสัปดาห์เป็นวันใด เวลาเข้างานออกงานเวลาใด หากฝ่าฝืนมีโทษอย่างไรอันเป็นข้อสาระสำคัญของการจ้างแรงงาน อีกทั้งทางนำสืบของโจทก์ก็ไม่นำสืบให้เห็นว่าโจทก์มีระเบียบข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานและมีชื่อนายองอาจอยู่ในทะเบียนลูกจ้างโจทก์ แต่ข้อเท็จจริงกลับได้ความจากนายนิวัติ สมพงษ์ พยานโจทก์ว่านายองอาจรับสินค้าของโจทก์ไปวางขายที่บ้านของนายองอาจและโจทก์ไม่มีเงินเดือนให้นายองอาจข้อเท็จจริงฟังไม่ได้ว่านายองอาจเป็นลูกจ้างโจทก์ พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยว่า “โจทก์อุทธรณ์ข้อแรกว่า จำเลยให้การว่าจำเลย (ที่ถูกเป็นนายองอาจ ภูมิเหล่าแจ้ง) ไม่ใช่ลูกจ้างโจทก์และโจทก์ไม่มีอำนาจฟ้องปัญหาดังกล่าวเป็นปัญหาเกี่ยวด้วยความสงบเรียบร้อยของประชาชนและเป็นอำนาจของอธิบดีผู้พิพากษาศาลแรงงานกลางเพียงผู้เดียวที่จะวินิจฉัย การที่ศาลแรงงานกลางพิจารณาและพิพากษาคดีไปโดยไม่ส่งสำนวนไปให้อธิบดีผู้พิพากษาศาลแรงงานกลางวินิจฉัยเป็นการไม่ชอบ เห็นว่า จำเลยให้การว่านายองอาจไม่ได้รับบรรจุเป็นลูกจ้างโจทก์จำเลยถูกหลอกให้ลงชื่อค้ำประกันการทำงานของนายองอาจ สัญญาจ้างเอกสารท้ายฟ้องหมายเลข 3 เป็นเอกสารที่ไม่เป็นความจริง โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องจำเลยศาลแรงงานกลางกำหนดประเด็นตามที่จำเลยให้การดังกล่าวแต่เพียงว่านายองอาจเป็นลูกจ้างโจทก์หรือไม่เท่านั้น ประกอบกับโจทก์และจำเลยมิได้คัดค้านการกำหนดประเด็นดังกล่าว กรณีจึงไม่มีปัญหาว่าคดีอยู่ในอำนาจของศาลแรงงานกลางหรือไม่ ดังนั้นที่ศาลแรงงานกลางพิจารณาและพิพากษาคดีไปโดยไม่ส่งสำนวนไปให้อธิบดีผู้พิพากษาศาลแรงงานกลางวินิจฉัยจึงชอบแล้ว อุทธรณ์โจทก์ข้อนี้ฟังไม่ขึ้น
โจทก์อุทธรณ์ข้อสุดท้ายว่า นายองอาจเป็นลูกจ้างโจทก์โดยอ้างว่าสัญญาเอกสารหมาย จ.5 ข้อ 1 ระบุให้นายองอาจปฏิบัติงานอยู่ในอาณาเขตการขายของสาขายโสธรและระบุว่านายองอาจต้องเชื่อฟัง กระทำตามระเบียบ วิธีการ และข้อกำหนดต่าง ๆ ที่ระบุในสัญญา สัญญาเอกสารหมาย จ.5 จึงเป็นสัญญาจ้างแรงงาน ประเด็นนี้ศาลแรงงานกลางฟังข้อเท็จจริงยุติแล้วว่า โจทก์มิได้กำหนดสถานที่ทำงาน วันเวลาทำงานวันหยุดประจำสัปดาห์และการลงโทษซึ่งเป็นสาระสำคัญของการจ้างแรงงาน ทั้งโจทก์ไม่นำสืบว่าโจทก์มีระเบียบข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานและมีชื่อนายองอาจในทะเบียนลูกจ้างโจทก์ แต่กลับได้ความว่านายองอาจรับสินค้าของโจทก์ไปวางขายที่บ้านนายองอาจและโจทก์ไม่มีเงินเดือนให้นายองอาจ เห็นว่า แม้สัญญาเอกสารหมาย จ.5ข้อ 1 กำหนดให้นายองอาจต้องกระทำตามระเบียบวิธีของโจทก์ก็ตาม แต่โจทก์มิได้ควบคุมการทำงานของนายองอาจ ระเบียบวิธีการดังกล่าวของโจทก์เป็นเพียงข้อกำหนดเพื่อป้องกันความเสียหายมิให้เกิดแก่โจทก์เท่านั้น ความสัมพันธ์ระหว่างโจทก์กับนายองอาจดังกล่าวไม่มีลักษณะเป็นการบังคับบัญชาระหว่างนายจ้างและลูกจ้าง สัญญาเอกสารหมาย จ.5 จึงไม่ใช่สัญญาจ้างแรงงาน ศาลแรงงานกลางพิพากษาชอบแล้วอุทธรณ์โจทก์ฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน
