แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พ.ร.บ. พิกัดภาษี ภายใน ร.ศ. 111 แปลกฎหมาย
ย่อยาว
โจทย์ฟ้องว่าจำเลยขัดขืนไม่ยอมเสียภาษีกระเบื้องปูนซิเมนต์ซึ่งจำเลยทำขาย ศาลจังหวัดลพบุรีแลศาลอุทธรณ์เห็นว่า พระราชบัญญัติพิกัดภาษีภายใน ร.ศ. ๑๑๑ ซึ่งว่าด้วยกระเบื้องมุงหลังคา ยังไม่ได้ประกาศใช้ในจังหวัดลพบุรี ให้ยกฟ้องโจทย์ โจทย์ฎีกา ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า พระราชบัญญัติพิกัดภาษีภายใน ร.ศ. ๑๑๑ มาตรา ๑ ว่า ” พระราชบัญญัตินี้ให้เรียกนามว่า พระราชบัญญัติพิกัดภาษีภายใน ร.ศ. ๑๑๑ สำหรับใช้ได้ตลอดพระราชอาณาเขตร์สยาม แลเขตร์เมืองใดจะให้ใช้พระราชบัญญัตินี้ จะได้ประกาศในหนังสือพิมพ์ราชกิจจานุเบกษา แลกำหนดให้ใช้ได้ตั้งแต่วันที่ ๑ เมษายน ร.ศ. ๑๑๒ สืบไป ” ทางพิจารณา คดีเรื่องนี้ไม่ปรากฎว่าได้มีประกาศใช้พระราชบัญญัตินี้ในจังหวัดลพบุรี แต่ถึงกระนั้นก็ดีโจทย์กล่าวว่าพระราชบัญญัตินี้ได้ประกาศให้เป็นกฎหมายแต่ ศก ๑๑๑ แลประกาศกำหนดให้ใช้ตั้งแต่วันที่ ๑ เมษายน ร.ศ. ๑๑๒ ส่วนข้อความที่มีว่า “เขตร์เมืองใดจะให้ใช้พระราชบัญญัตินี้ จะได้ประกาศในหนังสือพิมพ์ราชกิจจานุเบกษานั้น โจทย์เข้าใจว่าประสงค์จะให้ทดลองใช้ในเขตร์เมืองใดก่อน ร.ศ. ๑๑๒ แต่เมื่อไม่ปรากฎว่าได้มีประกาศใช้ในเขตร์เมืองใดก่อน ร.ศ. ๑๑๒ แล้ว ก็ต้องถือว่าพระราชบัญญัตินั้นท่านให้ใช้เป็นกฎหมายตั้งแต่วันที่ ๑ เมษายน ร.ศ. ๑๑๒ ตลอดมา ดังนี้ศาลฎีกาเห็นว่า โจทย์แปลความในพระราชบัญญัติผิดไกลทีเดียว ความในมาตรา ๑ นั้น แปลข้อความให้เข้าใจได้
เปนตอน ๆ คือ( ๑ ) พระราชบัญญัตินี้ให้เรียกนามว่าพระราชบัญญัติพิกัดภาษีภายใน ร.ศ. ๑๑๑ ความในตอนนี้สำหรับให้เรียกนามพระราชบัญญัติ ( ๒ ) สำหรับใช้ได้ตลอดพระราชอาณาเขตร์สยาม แลเขตร์เมืองใดจะให้ใช้พระราชบัญญัตินี้ จะได้ประกาศในหนังสือพิมพ์ราชกิจจานุเบกษา ความตอนนี้บอกชัดว่าเขตร์เมืองใดจะใช้พระราชบัญญัตินี้จะได้ประกาศ ( ๓ ) กำหนดให้ใช้ตั้งแต่วันที่ ๑ เมษายน ร.ศ. ๑๑๒ สืบไป ความตอนนี้แปลว่า เขตร์เมืองใดจะใช้พระราชบัญญัตินี้ ตั้งแต่วันที่ ๑ เมษายน ร.ศ. ๑๑๒ สืบไปแล้วก็ประกาศให้ใช้ได้ หมายความว่าจะประกาศให้ใช้ก่อนวันนี้ไปไม่ได้ ศาลฎีกาเห็นว่าโจทย์ไม่มีอำนาจฟ้องจำเลย ให้ยกฎีกาโจทย์
