แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้เช่ายังไม่เข้าครอบครองทรัพย์ที่เช่าตามกำหนดและยังยอมให้ผู้ให้เช่ามอบทรัพย์ให้ผู้อื่นเช่าต่อไป โดยให้ผู้ให้เช่าคืนเงินค่าเช่าให้แก่ตนดังนี้ ถือได้ว่า เป็นการบอกเลิกสัญญาเช่าซึ่งคู่สัญญาจะต้องกลับคืนสู่ฐานะเดิม
ฟ้องโจทก์หาว่าจำเลยผิดสัญญาเช่าไม่ส่งบ้านให้โจทก์ครอบครองและได้กล่าวไว้ด้วยว่าจำเลยยินยอมคืนค่าเช่าให้โจทก์แล้ว ซึ่งจำเลยไม่ได้ต่อสู้ในข้อนี้ ศาลบังคับให้จำเลยคืนค่าเช่าได้ ไม่เป็นการนอกฟ้อง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้ตกลงสัญญาให้โจทก์เช่าบ้านของจำเลยมีกำหนด ๑ ปี โดยโจทก์ได้ชำระค่าเช่าล่วงหน้า ๑ ปีให้จำเลยเสร็จแล้ว โจทก์ยังไม่ได้ครอบครองบ้านเช่าโดยจำเลยยังทำการซ่อมแซมอยู่ ต่อมาจำเลยได้ทำผิดสัญญาเช่าโดยให้ผู้อื่นเช่าบ้านและเข้าครอบครองบ้านเช่าตลอดมาจนบัดนี้ โจทก์ทักท้วงในการที่จำเลยผิดสัญญา จำเลยตกลงจะคืนค่าเช่าให้โจทก์ แต่ได้ผัดผ่อนไม่มีสิ้นสุด โจทก์จึงฟ้องขอให้จำเลยส่งบ้านหรือถ้าไม่สามารถส่งบ้านก็ให้จำเลยคืนเงินค่าเช่าให้โจทก์
จำเลยให้การปฏิเสธว่าจำเลยได้ทำผิดสัญญา บ้านของจำเลยที่ให้เช่าพร้อมที่จะให้โจทก์ครอบครองเสมอ แต่โจทก์บอกปัดไม่เข้าครอบครองเป็นการสละสิทธิการเช่าเอง จึงไม่มีสิทธิจะเรียกร้องเอาเงินค่าเช่าคืนได้
ศาลชั้นต้นฟังว่า เมื่อถึงกำหนดวันเริ่มการเช่า โจทก์ยังไม่เข้าครอบครองทรัพย์ที่เช่าโจทก์ก็ยังไม่ถือว่าจำเลยผิดสัญญา ต่อมาจำเลยจะขอให้คนอื่นเช้า โจทก์ยินยอมแต่ขอเงินค่าเช่าคืน เมื่อจำเลยให้คนอื่นเช่าแล้วไม่ชำระเงินให้โจทก์ตามที่ขอผัด ต้องฟังว่าโจทก์ตกลงเลิกสัญญาแล้ว โจทก์จึงไม่มีสิทธิบังคับให้จำเลยส่งบ้านเช่าและเมื่อบังคับให้ส่งบ้านเช่าไม่ได้ ก็จะบังคับให้จำเลยคืนเงินค่าเช่าไม่ได้ดุจกัน จึงพิพากษายกฟ้องโจทก์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่าโจทก์จำเลยได้ตกลงกัน โดยจำเลยจะเอาบ้านไปให้คนอื่นเช่า แล้วสัญญาจะคืนค่าเช่าที่รับไปล่วงหน้านั้นให้แก่โจทก์ เมื่อเลิกสัญญากันแล้ว คู่สัญญาต้องคืนสู่ฐานะเดิม จำเลยจึงต้องคืนเงินค่าเช่าให้โจทก์ ข้อเท็จจริงที่ฟังได้ดังนี้ไม่เป็นการนอกฟ้อง เพราะฟ้องโจทก์ได้กล่าวไว้แล้วว่า จำเลยผิดสัญญา และจำเลยตกลงยินยอมจะคืนเงินค่าเช่าให้โจทก์ด้วย ซึ่งจำเลยก็มิได้ต่อสู้ประการใดในข้อนี้ จึงพิพากษากลับคำพิพากษาศาลชั้นต้นให้จำเลยคืนเงินค่าเช่าให้โจทก์
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาพิพากษายืนตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์
